Λιγότερες πιθανότητες έχει κανείς να πεθάνει πρόωρα, αν καταναλώνει αυξημένα ακόρεστα λιπαρά, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη αμερικανική επιστημονική έρευνα, την πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα για την επίπτωση των λιπών στην ανθρώπινη υγεία.   Αντίθετα, η μεγάλη κατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Σύμφωνα με τη μελέτη, η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών (κυρίως ζωικής προέλευσης όπως λίπος κόκκινου κρέατος ή βούτυρο) με πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λίπη (κυρίως φυτικής προέλευσης όπως ελαιόλαδο ή σογιέλαιο) έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία.      

Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν ότι αυτό που πρωτίστως έχει σημασία για την υγεία, δεν είναι η συνολική ποσότητα των λιπών που καταναλώνει κάποιος, αλλά το είδος τους. Επίσης έρχονται σε αντίθεση με πρόσφατη «αιρετική» έρευνα, σύμφωνα με την οποία το βούτυρο θα πρέπει να μη δαιμονοποιείται πια.  Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον καθηγητή διατροφής και επιδημιολογίας Φρανκ Χου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “JAMAInternal Medicine”, μελέτησαν στοιχεία για πάνω από 126.200 άτομα, που περιοδικά έδιναν στοιχεία για τη διατροφή και την υγεία τους, για συνολικό χρονικό διάστημα έως 32 ετών, στη διάρκεια των οποίων υπήρξαν 33.300 θάνατοι. Οι επιστήμονες συσχέτισαν την πιθανότητα θανάτου με την ποσότητα και το είδος των λιπών που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες στη διάρκεια της ζωής τους. Διαπιστώθηκε ότι την πιο αρνητική επίπτωση είχαν τα τρανς λιπαρά, καθώς μια αύξηση στην κατανάλωσή τους κατά 2% σχετιζόταν με 16% μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.       

Με αυξημένο κίνδυνο θανάτου σχετιζόταν επίσης η μεγάλη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών: μια αύξησή τους κατά 5% στη διατροφή σχετιζόταν με αύξηση 8% του κινδύνου πρόωρου θανάτου.   Από την άλλη, η αυξημένη κατανάλωση τόσο πολυακόρεστων όσο και μονοακόρεστων λιπαρών σχετιζόταν με μια μείωση κατά 11% έως 19% της πρόωρης θνησιμότητας. Από τα πολυακόρεστα, τόσο τα ωμέγα-6 όσο και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που υπάρχουν κυρίως σε ορισμένα ψάρια, είχαν προστατευτική δράση.   Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών ιδίως από πολυακόρεστα λίπη έχει σημαντικά οφέλη, μειώνοντας τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες (καρδιά, καρκίνο, νευροεκφυλιστικές παθήσεις, αναπνευστικές). Η αντικατάσταση μόνο του 5% των θερμίδων από κορεσμένα λίπη (περίπου 15 γραμμάρια), με την ίδια ποσότητα από πολυακόρεστα λίπη, σχετίζεται με 27% μειωμένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.   

Ειδικά για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, η μείωση του κινδύνου συνδέεται με το ότι τα αυξημένα πολυακόρεστα λιπαρά –όταν υιοθετούνται στη διατροφή στη θέση των κορεσμένων και των τρανς- μειώνουν το επίπεδο τόσο της ολικής όσο και της «κακής» χοληστερόλης (LDL). Όσοι αντικαθιστούν τα κορεσμένα λίπη με υδατάνθρακες, έχουν οριακό μόνο όφελος από πλευράς πρόωρης θνησιμότητας.      

Οι ερευνητές αναγνώρισαν ότι «υπάρχει ευρεία σύγχυση στη βιοϊατρική κοινότητα και στο ευρύ κοινό τα τελευταία χρόνια σχετικά με τις συνέπειες για την υγεία ορισμένων μορφών λιπαρών στη διατροφή» Αλλά επέμειναν ότι η νέα μελέτη τους επιβεβαιώνει τα σημαντικά οφέλη των ακόρεστων λιπών, ιδίως όταν αυτά αντικαθιστούν τα κορεσμένα και τρανς λίπη.   Ίσως τελικά είναι πρόωρο να πει κανείς ότι «το βούτυρο επιστρέφει»...