Τι ακριβώς είναι αυτή η εξέταση;
Στο μαστό υπάρχουν τρία είδη κυτταρολογικής εξέτασης. Το τεστ παπ μαστών, η κυτταρολογική εκκρίματος θηλής και η παρακέντηση δια λεπτής βελόνης- fna μαστού

Είναι δύσκολη εξέταση;
Είναι πολύ εύκολη εξέταση. Μπορεί να γίνει στα εξωτερικά ιατρεία από οποιοδήποτε γιατρό έχει σχετική εμπειρία. Συνήθως δεν απαιτείται ιδιαίτερος εξοπλισμός.

Θα πονέσω;
Ο πόνος είναι μικρότερος από αυτόν που προκαλεί η βελόνα της αιμοληψίας. Η διαδικασία είναι πολύ γρήγορη και αν ο γιατρός έχει αρκετή εμπειρία, μπορεί κυριολεκτικά να μην προλάβετε να πονέσετε. Για το λόγο αυτό εξάλλου, δεν χρησιμοποιείται παρά σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις τοπικό αναισθητικό.

Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω πριν την παρακέντηση;
Πριν την παρακέντηση καλό είναι να έχετε κάνει αιματολογικές εξετάσεις (δοκιμασία πήξης του αίματος), χωρίς κάτι τέτοιο να είναι απόλυτο.
Σε περίπτωση που σκοπεύετε να κάνετε και μαστογραφία, καλό είναι να κάνετε πρώτα τη μαστογραφία και μετά την παρακέντηση γιατί ο μικροτραυματισμός που προκαλεί η FNA στο μαστό μπορεί να δυσκολέψει τη σωστή ανάγνωση της μαστογραφίας.

Πόσο αξιόπιστη είναι η κυτταρολογική εξέταση μαστού;
Η κυτταρολογική εκκρίματος μαστού παρουσιάζει διαγνωστική ευαισθησία 52,9% και διαγνωστική ειδικότητα 89,3%. Παρότι οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού δεν συνοδεύονται από ρήση της θηλής, το 2% από αυτούς μπορεί να βρεθεί μόνο με αυτή την απλή κυτταρολογική εξέταση και με καμία άλλη.
Η διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του ιατρού που την εκτελεί. Η διαγνωστική ευαισθησία ποικίλει από 65% έως 98% και η διαγνωστική ειδικότητα από 34% έως 100%. Η πιθανότητα ψευδώς θετικής απάντησης είναι εξαιρετικά μικρή και ποικίλει από 0% έως 2%.

Τι είναι το τεστ Παπ μαστών (HALO);
Πρόκειται για μια εξέταση που ανιχνεύει άτυπα κύτταρα εντός του υγρού που αναρροφάται από τη θηλή πριν αυτά μετατραπούν σε καρκινικά. Έτσι, εάν την κάνουμε τακτικά μπορεί ο γιατρός μας να ανιχνεύσει πολύ νωρίς τα προειδοποιητικά σημεία μεταβολών στα κύτταρα των γαλακτοφόρων πόρων, από όπου προέρχονται οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού. Η εξέταση διαρκεί περίπου πέντε λεπτά, δεν προκαλεί πόνο και δεν έχει καμία παρενέργεια. Τα αποτελέσματα γίνονται γνωστά μέσα σε 3 έως 5 ημέρες.

Πώς θα υποψιαστούμε τον καρκίνο του μαστού;
Ένα ογκίδιο στην ψηλάφηση, μια διόγκωση διάχυτη του μαστού, ένα έκκριμα από τη θηλή (κυρίως το αιματηρό), αλλαγή της όψης, της χροιάς και του μεγέθους της θηλής, μπορεί να είναι ενδείξεις του καρκίνου του μαστού. Τα σημάδια αυτά όμως, δεν είναι αποδείξεις για καρκίνο. Εάν διαπιστώσουμε κάτι από αυτά που αναφέραμε, τότε θα πρέπει να απευθυνθούμε στον ειδικό ιατρό που θα μας εξετάσει και θα συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις, μια από τις οποίες είναι και η κυτταρολογική εξέταση.

Γιατί είναι τόσο απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση;
Επειδή ο καρκίνος εξελίσσεται σταδιακά, είναι καλύτερα να τον εντοπίσουμε σε μικρό μέγεθος. Όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος του καρκίνου, τόσο καλύτερη είναι η αντιμετώπιση του και τόσο μεγαλύτερη η επιβίωση της γυναίκας. Ογκίδιο μικρότερο του 1 cm έχει μεγαλύτερη πιθανότητα ίασης. Όταν ανακαλυφθούν άτυπα κύτταρα στο μαστό, ΠΡΙΝ (Τεστ Παπ Μαστού) εξαλλαγούν σε καρκινικά (προκαρκινικό στάδιο) έχουμε πλήρη ίαση.
Η θεραπεία στα προχωρημένα στάδια είναι δύσκολη και πολλές φορές αδύνατη. Γι’ αυτό χρειάζεται τακτικός έλεγχος του μαστού για να εντοπιστεί ο καρκίνος στη γέννησή του.

Πώς γίνεται η σωστή διάγνωση των παθήσεων του μαστού;
Αυτή γίνεται με τον συνδυασμό μερικών εξετάσεων όπως είναι η τριπλή εξέταση ρουτίνας (κλινική εξέταση, μαστογραφία, υπερηχογράφημα) ή (κλινική εξέταση, μαστογραφία, παρακέντηση με κυτταρολογική εξέταση) από έναν ειδικό ιατρό, το μαστολόγο, που μπορεί να είναι είτε γυναικολόγος είτε χειρούργος, αλλά θα πρέπει να έχει ειδική εκπαίδευση και να ασχολείται κατά βάση με το μαστό. Ο μαστολόγος, αφού πάρει λεπτομερές ιστορικό και εξετάσει κλινικά τη γυναίκα (ψηλάφηση των μαστών) προβαίνει ανάλογα με την ηλικία της σε διάφορες εξετάσεις όπως μαστογραφία, υπέρηχους, γαλακτογραφία κ.α. Για να ολοκληρωθεί η διάγνωση στη συνέχεια ανάλογα με τα ευρήματα των εξετάσεων προβαίνει σε παρακέντηση και κυτταρολογική εξέταση / βιοψία μαστού.

Πώς γίνεται η κυτταρολογική εξέταση στο μαστό;
Η κυτταρολογική εξέταση στο μαστό γίνεται βασικά με τρεις τρόπους:
Στο έκκριμα της θηλής (αν υπάρχει),
Σε υλικό παρακέντησης με λεπτή βελόνα από ψηλαφητό ή μη ογκίδιο. Η παρακέντηση είναι μια διαδικασία απλή και ανώδυνη όπως η λήψη αίματος, με την οποία παίρνουμε υλικό για την κυτταρολογική εξέταση από ένα συγκεκριμένο σημείο μέσα στο μαστό που μπορεί να είναι είτε ψηλαφητό ογκίδιο, είτε ακτινολογική ανωμαλία που την έχει εντοπίσει η μαστογραφία και τέλος
Στο αποτύπωμα του ογκιδίου στο χειρουργείο, ή πολύ σπάνια στο αποτύπωμα από εξωτερική πληγή στο δέρμα ή στη θηλή του μαστού.
Το υλικό που λαμβάνεται με τις παραπάνω μεθόδους αφού επιστρωθεί επάνω σε πλακίδιο και χρωματισθεί, εξετάζεται στο μικροσκόπιο από τον/ την Κυτταρολόγο.

Τι προσφέρει η κυτταρολογία στις παθήσεις του μαστού;
Βασικά θέτει ή επιβεβαιώνει μια διάγνωση. Το γεγονός αυτό είναι πολύ σημαντικό για την ασθενή, για να γνωρίζει προεγχειρητικά τι έχει και τι πρόκειται να της γίνει. Αρνητική ή θετική για κακοήθεια, η κυτταρολογική εξέταση μπορεί κάποιες φορές να διαφοροποιήσει την περαιτέρω αγωγή. Εκτός όμως από τη διάγνωση, η κυτταρολογική εξέταση σήμερα προσφέρει και στην πρόγνωση του καρκίνου του μαστού με τον προσδιορισμό διάφορων προγνωστικών παραγόντων.

Τι σημαίνει πρόγνωση;
Σε όλους τους καρκίνους η έκβαση δεν είναι η ίδια δηλ. η γυναίκα έχει διαφορετική επιβίωση. Ορισμένοι τύποι καρκίνου πολλαπλασιάζονται πιο γρήγορα, είναι δηλαδή πιο επιθετικοί και χρειάζονται διαφορετική, πιο δυναμική αντιμετώπιση μετά την εγχείρηση/μαστεκτομή ενώ άλλοι είναι πιο ήπιοι και χρειάζονται ηπιότερους χειρισμούς. Η έκβαση του καρκίνου μπορεί να προβλεφθεί σε ένα μεγάλο ποσοστό με τους προγνωστικούς παράγοντες, δηλαδή, με κάποιες άλλες ειδικές εξετάσεις όπως είναι οι υποδοχείς οιστρογόνων και προγεστερόνης, η ανάλυση του DNA, τα ογκογονίδια c-erbB-2, ras, HER-2, τα ογκοκατασταλτικά γονίδια ρ53 και άλλοι παράγοντες- βιολογικοί δείκτες.

Οι άνδρες προσβάλλονται από καρκίνο του μαστού;
ΝΑΙ, αν και το ποσοστό είναι πολύ μικρό σε σχέση με τις γυναίκες. Ένας άνδρας με καρκίνο του μαστού αντιστοιχεί σε 100 γυναίκες καρκινοπαθείς του μαστού. Για το λόγο αυτό και οι άνδρες, αν διαπιστώσουν κάτι στο μαστό τους, πρέπει να συμβουλευθούν αμέσως το μαστολόγο.

Ποιες είναι οι κλινικές ενδείξεις της FNA μαστού ;
Οι κλινικές ενδείξεις της FNA μαστού περιλαμβάνουν:
1. τη διάγνωση φλεγμονωδών παθήσεων, πρωτοπαθών
νεοπλασμάτων (δ.δ. καλοήθων-κακοήθων αλλοιώσεων), δευτεροπαθών ή μεταστατικών όγκων (συμπεριλαμβανομένων αιματολογικών κακοηθειών), άτυπων επιθηλιακών αλλοιώσεων (απαιτούν περαιτέρω έλεγχο) ή υποτροπής καρκίνου μαστού, και
2. τη θεραπεία απλών/φλεγμονωδών κύστεων (εδώ η κένωση της κύστης είναι και θεραπευτική).

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της FNA μαστού ;
Τα πλεονεκτήματα της FNA συνοψίζονται στα παρακάτω:
1. Χαμηλό κόστος.
2. Είναι ελάχιστα τραυματική τεχνική (οργανικά και ψυχολογικά).
3. Είναι καλά αποδεκτή από ιατρούς και ασθενείς.
4. Παρέχει γρήγορο και αξιόπιστο αποτέλεσμα (στο κέντρο μας η απάντηση δίνεται αυθημερόν).
5. Βοηθά στον προεγχειρητικό σχεδιασμό της θεραπείας.
6. Μπορούν να εφαρμοστούν ανοσοκυτταροχημικοί ή μοριακοί δείκτες.
7. Εκτιμώνται πολλά οζίδια/αλλοιώσεις.
8. Διαφοροδιαγιγνώσκει μαστίτιδα από φλεγμονώδες καρκίνωμα και ενδομαστικούς λεμφαδένες από επιθηλιακές αλλοιώσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή της ουράς του μαστού.
9. Αποφεύγεται η ανοιχτή βιοψία σε μη νεοπλασματικές αλλοιώσεις, σε ανεγχείρητους ή υποτροπιάζοντες καρκίνους.
10. Ανακουφίζει την ασθενή μετά την κενωτική παρακέντηση κύστης.
11. Παρέχει ακριβή και γρήγορη εκτίμηση της υποτροπής σε τοπικά αναπτυσσόμενους καρκίνους (ιδίως υποτροπή στο θωρακικό τοίχωμα) για καλύτερη σταδιοποίηση του όγκου

Τρόποι δειγματοληψίας
Αποτελεί μία ευρύτατα διαδεδομένη μέθοδο λήψης κυτταρολογικού υλικού από τον μαστό. Χρησιμοποιείται ευρέως για τη διαγνωστική προσέγγιση ψηλαφητών αλλοιώσεων, κύστεων και μη ψηλαφητών μαστογραφικά ανιχνεύσιμων αλλοιώσεων. Η κυτταρολογική διάγνωση μπορεί να τεθεί μέσα σε λίγα μόλις λεπτά, γεγονός τεράστιας σημασίας τόσο για την ασθενή όσο και για τον εντέλλοντα την κυτταρολογική εξέταση.
Συνήθως ο κλινικός ιατρός καλείται να επιλέξει μεταξύ κυτταρολογικής εξέτασης (FNA) και ιστολογικής εξέτασης (λήψη μικροβιοψίας -Core Needle Biopsy- CNB). Σε σύγκριση με την FNA, η CNB θέτει τη διάγνωση σε μεγαλύτερο συγκριτικά ποσοστό περιπτώσεων, ωστόσο παρουσιάζει υψηλότερη αρνητική προγνωστική αξία. Έχει εκτιμηθεί ότι ο συνδυασμός FNA και CNB μπορεί να αποδώσει συγκριτικά καλύτερα διαγνωστικά αποτελέσματα, το δε κόστος και των δύο μεθόδων είναι σημαντικά μικρότερο από αυτό μιας ανοιχτής χειρουργικής βιοψίας. Η CNB αποδίδει καλύτερα σε περιπτώσεις μη ψηλαφητών ογκιδίων, αλλοιώσεων με ινώδη ή κολλαγονώδη σύ- σταση, παρουσίας μικροεπασβεστώσεων, ή όπου η αρχική παρακέντηση διά λεπτής βελόνης δεν κατέληξε σε σαφή διάγνωση.
Σε περίπτωση που η ύποπτη εξεργασία είναι σχετικά μικρή ή εντοπίζεται σε σχετικά μεγάλο βάθος ή εντοπίζεται ως τυχαίο εύρημα σε υπερηχογραφικό έλεγχο ρουτίνας, η παρακέντηση διευκολύνεται σημαντικά με την καθοδήγηση υπερήχων. Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας είναι η βέλτιστη συνεργασία κυτταρολόγου και εξειδικευμένου σε παρακεντήσεις ακτινολόγου.
• Εξέταση εκκρίματος από τη θηλή του μαστού
Το έκκριμα λαμβάνεται μετά από ήπια μάλαξη του μαστού και στη συνέχεια επιστρώνεται σε αντικειμενοφόρους πλάκες.
• Παρακέντηση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση (U/S) μέσω γαλακτογραφικού καθετήρα
• Λήψη κυτταρολογικού δείγματος με τη χρήση ενδοπορικού καθετήρα
• Έκπλυση των γαλακτοφόρων πόρων (ductal lavage)
Αποτελεί ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία επιτρέπει τη συλλογή κυττάρων από τους γαλακτοφόρους πόρους.
• Αποτύπωμα του ογκιδίου στο χειρουργείο ή αποτύπωμα από εξωτερική πληγή στο δέρμα ή στη θηλή του μαστού.

Διαγνωστικές κατηγορίες - Κλινική ερμηνεία
• Μη διαγνωστικό υλικό (ανεπαρκές ή μη ικανοποιητικό)
Το μη διαγνωστικό υλικό περιέχει πολύ λίγα ή και καθόλου καλά διατηρημένα κύτταρα, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να τεθεί ασφαλής κυτταρολογική διάγνωση. Στην περίπτωση αυτή συνιστάται επανάληψη της εξέτασης.
• Καλοήθης αλλοίωση. Στοιχεία κακοήθειας δεν παρατηρήθηκαν
Η αρνητική κυτταρολογική διάγνωση είναι περισσότερο αξιόπιστη όταν συνοδεύεται από συγκεκριμένη διάγνωση, όπως για παράδειγμα «ινοαδένωμα». Ο κλινικός ιατρός πρέπει να συσχετίζει τα κυτταρολογικά ευρήματα με τα αντίστοιχα ευρήματα της μαστογραφίας και της κλινικής εξέτασης. Εξάλλου, μια αρνητική κυτταρολογική απάντηση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το υπό παρακέντηση ογκίδιο είναι καλόηθες, ή ότι εφόσον υπάρχουν ύποπτα κλινικά ή μαστογραφικά ευρήματα δεν επιβάλλεται η λήψη βιοψίας για τον αποκλεισμό τυχόν κακοήθειας.
• Παρουσία άτυπων κυττάρων τα οποία δεν θέτουν υπόνοια κακοήθειας
Η διαγνωστική κατηγορία των άτυπων κυτταρολογικών ευρημάτων χρησιμοποιείται για την περιγραφή δειγμάτων από αλλοιώσεις που παρουσιάζουν μικρή πιθανότητα κακοήθειας, ωστόσο απαιτούν ιστολογικό έλεγχο.
• Παρουσία κυττάρων ύποπτων για κακοήθεια
Η διαγνωστική κατηγορία κυτταρολογικών ευρημάτων που εγείρουν υπόνοια κακοήθειας χρησιμοποιείται για την περιγραφή δειγμάτων από αλλοιώσεις που είναι μάλλον κακοήθεις, ωστόσο τα άτυπα κύτταρα είναι πολύ λίγα, κακοδιατηρημένα ή δυσδιάκριτα λόγω έντονης φλεγμονής ή νέκρωσης του υποστρώματος, με αποτέλεσμα η ασφαλής διάγνωση κακοήθειας να τίθεται εν αμφιβόλω. Και εδώ είναι απαραίτητος ο ιστολογικός έλεγχος της υπό διερεύνηση εξεργασίας. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται η διεγχειρητική επιβεβαίωση της κυτταρολογικής διάγνωσης με ταχεία βιοψία, ωστόσο μερικοί χειρουργοί προχωρούν κατευθείαν σε μαστεκτομή ή ευρεία τοπική εκτομή. Ο κυτταρολόγος δεν πρέπει να χαρακτηρίζει ως «θετική για κακοήθεια» καμία αλλοίωση για την οποία δεν είναι απολύτως σίγουρος και εάν διατηρεί την οποιαδήποτε επιφύλαξη, καλό είναι να χρησιμοποιεί τη διαγνωστική κατηγορία
«ύποπτη για κακοήθεια».
• Θετικό για κακοήθη κύτταρα
Στη διαγνωστική αυτή κατηγορία εντάσσονται όλα τα νεοπλάσματα που μπορούν να παρουσιαστούν στον μαστό. Η κυτταρολογική εξέταση μπορεί, πέρα από το να θέσει τη διάγνωση κακοήθειας, να προσδιορίσει τον αδρό ιστολογικό τύπο του νεοπλάσματος (επιθηλιακό, μεσεγχυματογενές, λέμφωμα), καθώς και τον βαθμό απόκρισής του σε διάφορους υποδοχείς και προγνωστικούς δείκτες.
 

Ακρίβεια - Αξιοπιστία
• Η διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του ιατρού που την εκτελεί. Η διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης αλλοιώσεων του μαστού με και χωρίς υπερηχογραφική καθοδήγηση δεν διαφέρει σημαντικά.
• Η διαγνωστική ευαισθησία της παρακέντησης ποικίλλει από 65% έως 98% και η διαγνωστική ειδικότητα από 34% έως 100%.
• Η πιθανότητα ψευδώς θετικής απάντησης είναι εξαιρετικά μικρή και ποικίλλει από 0,1% έως 2%. Αντίθετα, οι ψευδώς ύποπτες απαντήσεις μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 13%.
• Η πιθανότητα ψευδώς αρνητικής απάντησης αυξάνει όσο μικρότερη εμπειρία έχει ο ιατρός στη διενέργεια παρακεντήσεων και στην αξιολόγηση των κυτταρολογικών ευρημάτων.
• Η κυτταρολογική εκκρίματος μαστού παρουσιάζει επάρκεια υλικού 76%, διαγνωστική ευαισθησία 52,9% και διαγνωστική ειδικότητα 89,3%.
• Η ευαισθησία της κυτταρολογικής εξέτασης εκκρίματος μαστού για τη διάγνωση κακοήθειας κυμαίνεται από 41% έως 60%.
• Η χρήση ενδοπορικού καθετήρα για τη λήψη κυτταρολογικού δείγματος παρουσιάζει επάρκεια υλικού 96,6%, διαγνωστική ευαισθησία 92,3% και διαγνωστική ειδικότητα 93,9%.
• Η παρακέντηση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση μέσω γαλακτογραφικού καθετήρα παρουσιάζει διαγνωστική ακρίβεια 50%, δηλαδή διπλάσια της απλής κυτταρολογικής εξέτασης του εκκρίματος θηλής.

Χρήσιμες πληροφορίες - Κλινικο-εργαστηριακή συσχέτιση
• Η αναρρόφηση του περιεχομένου των κύστεων αποτελεί αυτή καθ’ αυτή μια θεραπευτική πράξη. Έχει αποδειχτεί ότι μόνο το 2% των κύστεων αφορούν σε κυστικοποιημένα κακοήθη νεοπλάσματα.
• Η κυτταρολογική εξέταση του εκκρίματος του μαστού δεν αποδίδει ως προληπτική εξέ- ταση ρουτίνας για την ανίχνευση καρκίνου του μαστού, γιατί έκκριμα μπορεί να ληφθεί μόνο από το 7-14% των γυναικών, που δεν βρίσκονται σε περίοδο κύησης ή γαλουχίας.
• Το έκκριμα από τη θηλή του μαστού σε γυναίκα η οποία δεν είναι έγκυος και δεν βρίσκεται σε περίοδο γαλουχίας, συνιστά παθολογικό εύρημα. Το έκκριμα μπορεί να είναι γαλακτώδες, ορώδες, πυώδες ή αιματηρό. Η πιθανότητα παρουσίας καρκίνου είναι 4% όταν το έκκριμα είναι αιματηρό, 0,8% όταν είναι πυώδες, 0,2% όταν είναι ορώδες και μόλις 0,1% όταν είναι γαλακτώδες. Μπορεί να οφείλεται σε θηλώδες νεόπλασμα ή σε ορμονική διαταραχή.
• Είναι γνωστό ότι οι περισσότερες περιπτώσεις ενδοπορικού θηλώματος συνοδεύονται από έκκριμα, το οποίο μπορεί να είναι ή να μην είναι αιματηρό.
• Η διάκριση ανάμεσα σε ένα θήλωμα και ένα θηλώδες καρκίνωμα είναι μάλλον αδύνατη με αμιγώς κυτταρολογικά κριτήρια και ο όρος που προτιμάται είναι «θηλώδες νεόπλασμα».
• Ρήση από τη θηλή παρατηρείται στο 3-7% των γυναικών που παρουσιάζουν μια ύποπτη αλλοίωση στον μαστό και αποτελεί το τρίτο συχνότερο σύμπτωμα (μετά την ψηλαφητή κλινικά αλλοίωση και τη μαστοδυνία) καρκίνου του μαστού.
Mονόπλευρη ρήση της θηλής έχει περισσότερες συγκριτικά πιθανότητες να οφείλεται σε κακοήθεια.
• Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι, παρότι οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού δεν συνοδεύονται από ρήση της θηλής, το 2% από αυτούς διαγιγνώσκεται με αυτή την απλή κυτταρολογική εξέταση και από καμία άλλη.
• Η διάγνωση καλοήθους εξεργασίας απαλλάσσει τον ασθενή από μια περιττή χειρουργική βιοψία, η δε διάγνωση πιθανής κακοήθειας επιτρέπει τον γρήγορο σχεδιασμό του ανά περίπτωση ενδεδειγμένου θεραπευτικού-χειρουργικού πλάνου.
• Ο χειρουργός πρέπει να περιλαμβάνει, για προληπτικούς λόγους, την περιοχή διέλευσης της βελόνης εντός των ορίων της χειρουργικής εκτομής που θα ακολουθήσει σε περίπτωση διάγνωσης κακοήθειας.
• Οι ινοκυστικές αλλοιώσεις με έντονη επιθηλιακή υπερπλασία μπορεί να παρουσιάζουν κυτταρολογική εικόνα παρόμοια με αυτή του καρκινώματος in situ και η διάκριση από αυτό μπορεί να γίνει σε μερικές περιπτώσεις μόνο με ιστολογικά κριτήρια.
• Κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας, μπορεί να παρατηρηθεί υπερπλα- σία των πόρων ή και σχηματισμός ογκιδίου (γαλακτοφόρο αδένωμα) το οποίο εί- ναι δύσκολο να διαφοροδιαγνωσθεί κλινικά από καρκίνωμα. Στην περίπτωση αυτή, η παρακέντηση και η κυτταρολογική εξέταση μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες.
• Η λιπονέκρωση μπορεί να μιμείται κλινικά και μαστογραφικά ένα καρκίνωμα, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ιστορικό χειρουργικής επέμβασης ή τραυματισμού στον μαστό.
• Το υποθηλαίο απόστημα μπορεί να προκαλέσει τον σχηματισμό αντιδραστικής ίνωσης και κλινικά υποδύεται καρκίνωμα (σκληρή μάζα).
• Η παρακέντηση διά λεπτής βελόνης είναι πολύ χρήσιμη στη διάγνωση αλλοιώσεων του ανδρικού μαστού.
• Οι φυλλοειδείς όγκοι μπορούν να διαγνωσθούν κυτταρολογικά, αλλά δεν είναι εφικτό να καθοριστεί η βιολογική τους συμπεριφορά.
• Σε περίπτωση έντονης ίνωσης, είναι πιθανή η λήψη ανεπαρκούς κυτταρολογικού υλικού μετά από επανειλημμένες παρακεντήσεις της υπό εξέταση βλάβης. Στην περίπτωση αυτή θεωρείται απαραίτητος ο ιστολογικός έλεγχος.
• Η διάγνωση του διηθητικού λοβιακού καρκινώματος σε κυτταρολογικό υλικό είναι αρκετά δύσκολη, γιατί το υλικό είναι αραιοκυτταρικό και δεν υπάρχει εκσεσημμασμένη ατυπία των κυττάρων.
• Το μυελοειδές καρκίνωμα είναι περίγραπτος όγκος και υπάρχει κίνδυνος να εκτιμηθεί κλινικά ως ινοαδένωμα. Επίσης, μπορεί να κυστικοποιηθεί λόγω νέκρωσης και αιμορραγίας. Πολλές φορές, η διάκριση ανάμεσα σε ένα μυελοειδές και ένα πτωχά διαφοροποιημένο πορογενές αδενοκαρκίνωμα δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο ιστολογικά. Η διάκριση αυτή θεωρείται σημαντική γιατί οι ασθενείς με μυελοειδές καρκίνωμα έχουν πολύ καλύτερη πρόγνωση από εκείνες που πάσχουν από πορογενές αδενοκαρκίνωμα.
• Η κυτταρολογική διάκριση ανάμεσα σε ένα βλεννώδες καρκίνωμα και σε ένα
αδενοκαρκίνωμα με εστιακή βλεννώδη διαφοροποίηση δεν είναι εφικτή.
• Στο σωληνώδες καρκίνωμα, λόγω της μικρής κυτταρικής ατυπίας, η διαγνωστική ευαισθησία της FNA είναι μόλις 50% και η άμεση διάγνωση κακοήθειας επιτυγχάνεται μόνο στο 42% των περιπτώσεων.
• H κυτταρολογική εξέταση δεν μπορεί να διακρίνει ανάμεσα σε ένα διηθητικό και ένα in situ πορογενές αδενοκαρκίνωμα. Συνήθως, όμως, το in situ καρκίνωμα δεν είναι ψηλαφητό. Επίσης, η κυτταρολογική εξέταση δεν μπορεί να αναγνωρίσει την πιθανή καρκινική διήθηση αιμοφόρων αγγείων και λεμφαγγείων.
• Έλεγχος για υποδοχείς οιστρογόνων, προγεστερόνης και προϊόντων ογκογονιδίων στο υλικό της παρακέντησης είναι εφικτός εφόσον μέρος ή ολόκληρο το δείγμα διατηρηθεί σε ειδικό μονιμοποιητικό υγρό.

Γιατί να επιλέξει κάποιος το κέντρο μας για να κάνει παρακέντηση μαστού;
Οι παρακεντήσεις στο κέντρο μας γίνονται αποκλειστικά με απεικονιστική καθοδήγηση και όχι τυφλά, από εξαιρετικά έμπειρους ακτινολόγους. Το κυτταρολογικό υλικό μικροσκοπείται επιτόπου από δύο τουλάχιστον κυτταρολόγους και η απάντηση εκδίδεται αυθημερόν. Σκοπός μας είναι η ελαχιστοποίηση του χρόνου που μεσολαβεί μεταξύ δειγματοληψίας και έκδοσης τελικής κυτταρολογικής απάντησης με σκοπό την εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής εξυπηρέτησης των εξεταζομένων, τον μηδενισμό των περιπτώσεων λήψης ανεπαρκούς δείγματος, την επιτόπου κλινικοεργαστηριακή συνεκτίμηση και την άμεση συμβουλευτική παρέμβαση- επεξήγηση των κυτταρολογικών διαγνώσεων

Πώς γίνεται το τεστ Παπ μαστού;
Το HALO Τεστ-Παπ Μαστού, είναι μια συσκευή συλλογής, που χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό θερμότητας, μασάζ και αναρρόφησης για να αποσπάσει υγρό από τους γαλακτοφόρους πόρους του μαστού. Το υγρό αυτό στη συνέχεια υφίσταται κυτταρολογική ανάλυση, όπως ακριβώς γίνεται με το έκκριμα του τραχήλου της μήτρας στο τεστ ΠΑΠ. Η εξέταση διαρκεί περίπου πέντε λεπτά, δεν είναι επεμβατική, δεν προκαλεί πόνο και δεν έχει καμία παρενέργεια. Το αποτέλεσμα βγαίνει σε 5 έως 8 ημέρες.

Ποιες γυναίκες πρέπει να κάνουν Τεστ-Παπ Μαστού HALO και πόσο συχνά;
Το HALO δεν είναι διαγνωστικό τεστ. Ένα διαγνωστικό τεστ επιβεβαιώνει αν οι ασθενείς έχουν πραγματικά μια ασθένεια. Το HALO είναι ένα τεστ αξιολόγησης κινδύνου, πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά να γίνει ο διαχωρισμός ανάμεσα σε γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον και σε εκείνες που δεν έχουν κίνδυνο. Συνεπώς μπορούν να το κάνουν σε ετήσια βάση όλες οι γυναίκες ηλικίας άνω των 25 -εκτός από την περίοδο του θηλασμού και για τους επόμενους έξι μήνες από τη διακοπή του. Επίσης, πρέπει να υποβάλλονται στο τεστ οι γυναίκες ηλικίας άνω των 55 που έχουν παραγωγή υγρού από τη θηλή -σε όσες γυναίκες τείνει να ελαττώνεται η εκροή υγρού από τις θηλές, οι μαστογραφίες τείνουν να γίνουν πιο αποτελεσματικές σε αυτό το στάδιο. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι γυναίκες με εμφυτεύματα -για την ακρίβεια εξαρτάται από το είδος του εμφυτεύματος. Εάν η τομή δεν είναι γύρω από τη θηλή μπορεί να γίνει η εξέταση.

Πόσες γυναίκες από αυτές που κάνουν το τεστ παράγουν υγρό;
Περίπου οι μισές γυναίκες θα παράγουν υγρό από τη θηλή. Στο υγρό αυτό θα ανιχνευτούν τυχόν άτυπα κύτταρα πριν αυτά μετατραπούν σε καρκινικά. Αν δεν παραχθεί υγρό, θεωρείται φυσιολογικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες αυτές δεν θα έχουν υγρό μετά από ένα χρόνο, αφού τα κύτταρα του σώματος αλλάζουν συνεχώς. Ως εκ τούτου το Τεστ-Παπ Μαστού HALO θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, όπως και το τεστ-Παπ τραχήλου μήτρας.

Αν βρεθούν άτυπα κύτταρα στο Τεστ Παπ Μαστού ΗALO, αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα έχει καρκίνο του μαστού;
Όχι. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη γυναίκα έχει υψηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με κάποια άλλη γυναίκα χωρίς ατυπία. Από τα διαθέσιμα αποτελέσματα της εξέτασης προκύπτει ότι το 1% - 2% των γυναικών που ελέγχονται, θα βρεθούν με ατυπία.

Τι γίνεται στην περίπτωση που το αποτέλεσμα στο Τεστ Παπ Μαστού ΗALO δείξει ατυπία;
Η διάγνωση της ατυπίας θα οδηγήσει τη γυναίκα σε ειδικό μαστολόγο, ο οποίος θα κάνει πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού ιστορικού. Ο ειδικός θα συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως διακοπή καπνίσματος, άθληση, υγιεινή διατροφή, λιγότερο αλκοόλ, καθώς και αυξημένη παρακολούθηση. Επιπλέον, ανάλογα με την εκτίμηση, μπορεί να είναι σκόπιμο να πραγματοποιηθεί επιπλέον εξειδικευμένος διαγνωστικός έλεγχος που μπορεί να περιλαμβάνει μαστογραφία, υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία μαστών. Σε κάποιες, λίγες περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθούν χημειοπροφυλακτικά φάρμακα.
 

Το τεστ-Παπ Μαστού αντικαθιστά την Μαστογραφία;
Όχι, είναι ένα συμπληρωματικό τεστ στη μαστογραφία. Η μαστογραφία αναζητά βλάβες (καρκίνος) και είναι πιο αποτελεσματική διαγνωστικά, όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν σε ηλικία, ειδικά σε ηλικίες άνω των 55. Το HALO ψάχνει για τα ανώμαλα κύτταρα, χρόνια πριν αυτά γίνουν καρκινικά, και το πολύ σημαντικό είναι ότι αυτό το τεστ μπορεί να γίνει σε γυναίκες από την ηλικία των 25 ετών και άνω.
Οι ειδικοί γενικά συμφωνούν ότι όλοι οι διηθητικοί καρκίνοι του μαστού έχουν αρχίσει με ατυπία σε κάποια χρονική στιγμή στο παρελθόν. Το HALO Τεστ-Παπ Μαστού βοηθά στον εντοπισμό αυτών των κυττάρων και συνεπώς των γυναικών που είναι υψηλού κινδύνου, επιτρέποντας την έγκαιρη παρέμβαση.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η εκτίμηση κινδύνου καρκίνου του μαστού;
Μία στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της.
Όταν διαγνωστεί σε πρώιμα στάδια είναι μια ιάσιμη νόσο. Μέχρι σήμερα, είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ποια γυναίκα είναι σε κίνδυνο. Γυναίκες κάτω των 40 ετών συνήθως δεν κάνουν τακτικές μαστογραφίες. Για τις γυναίκες άνω των 40 ετών, οι μαστογραφίες συχνά δεν ανιχνεύουν ανώμαλες αλλαγές των κυττάρων. Ένα μικρό ογκίδιο στο μέγεθος φακής για να μπορέσει να γίνει ψηλαφητό ή ορατό στη μαστογραφία ή στο υπερηχογράφημα, μπορεί να χρειαστεί να περάσουν από πέντε έως δέκα χρόνια. Δηλαδή ένα ογκίδιο που φαίνεται σήμερα στη μαστογραφία μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που έχει ξεκινήσει έως και δέκα χρόνια νωρίτερα. Το τεστ-Παπ Μαστού μπορεί να εντοπίσει αυτά τα ύποπτα κύτταρα πριν αυτά εξελιχθούν σε ογκίδιο ή καρκίνο.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού;
Ηλικία (ο κίνδυνος μεγαλώνει όσο μεγαλώνει η ηλικία της γυναίκας)
•Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού. Οι γυναίκες που έχουν μητέρα, αδελφή ή κόρη με καρκίνο του μαστού έχουν 2 έως 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο. Όσες όμως, βρεθεί από το τεστ-Παπ Μαστού ότι έχουν ατυπία, έχουν 4 έως 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού.
•Ατεκνία, ή πρώτη εγκυμοσύνη μετά την ηλικία των 30 ετών
• Ατομικό ιστορικό με προβλήματα μαστών
•Μικρή ηλικία πρώτης εμμήνου ρύσεως ( •Καθυστερημένη εμμηνόπαυση (>55)
•Γυναίκες που δεν θήλασαν τα παιδιά τους
•Μακροχρόνια χρήση ορμονών υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση
•«Πυκνοί μαστοί» σε μαστογραφία
•Υψηλό σωματικό βάρος – Παχυσαρκία
•Υπάρχουσες καλοήθεις παθήσεις μαστού (π.χ. ινοκυστική μαστοπάθεια, ινοαδενώματα κ.α.)
•Καθημερινή χρήση αλκοόλ
•Κάπνισμα
•Έλλειψη σωματικής άσκησης

Ποια είναι συνηθισμένα συμπτώματα καρκίνου του μαστού;
Σε κάθε γυναίκα τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν. Μερικές γυναίκες μπορεί να μην έχουν κανένα σύμπτωμα και να γίνει η διάγνωση τυχαία μετά από μία μαστογραφία. Μερικά όμως προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να είναι:
•Ψηλαφητό ογκίδιο στον μαστό ή στην μασχάλη
•Πάχυνση ή «πρήξιμο» κάποιας περιοχής στο μαστό
•Ερυθρότητα, φλόγωση ή όψη δέρματος μαστού όπως ο φλοιός πορτοκαλιού
•Εισολκή-έλξη του δέρματος ή της θηλής, ή πόνος στην περιοχή της θηλής
•Έκκριση υγρού ή αίματος από την θηλή
• Οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα του μαστού
•Πόνος σε κάποια περιοχή του μαστού
Πρέπει πάντα όμως να έχουμε στο μυαλό μας, ότι κάποια από τα πιο πάνω συμπτώματα μπορεί να συνυπάρχουν με καταστάσεις που δεν είναι καρκίνος.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της παρακέντησης μαστού ;
Τα πλεονεκτήματα της FNA συνοψίζονται στα παρακάτω:
Χαμηλό κόστος.
Είναι ελάχιστα τραυματική τεχνική (οργανικά και ψυχολογικά).
Είναι καλά αποδεκτή από ιατρούς και ασθενείς.
Παρέχει γρήγορο και αξιόπιστο αποτέλεσμα (στο εργαστήριο μας η πρώτη απάντηση δίνεται σε λίγα λεπτά).
Βοηθά στον προεγχειρητικό σχεδιασμό της θεραπείας.
Μπορούν να εφαρμοστούν ανοσοκυτταροχημικοί ή μοριακοί δείκτες.
Εκτιμώνται πολλά οζίδια/αλλοιώσεις.
Διαφοροδιαγιγνώσκει μαστίτιδα από φλεγμονώδες καρκίνωμα και ενδομαστικούς λεμφαδένες από επιθηλιακές αλλοιώσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή της ουράς του μαστού.
Αποφεύγεται η ανοιχτή βιοψία σε μη νεοπλασματικές αλλοιώσεις, σε ανεγχείρητους ή υποτροπιάζοντες καρκίνους.
Ανακουφίζει την ασθενή μετά την κενωτική παρακέντηση κύστης.
Παρέχει ακριβή και γρήγορη εκτίμηση της υποτροπής σε τοπικά αναπτυσσόμενους καρκίνους (ιδίως υποτροπή στο θωρακικό τοίχωμα) για καλύτερη σταδιοποίηση του όγκου.

Τι πρέπει να ξέρω για τη βιοψία μαστού ;
Οι διαδερμικές βιοψίες του μαστού γίνονται σε περίπτωση που η ψηλάφηση, η μαστογραφία ή το υπερηχογράφημα αναδείξουν ύποπτα ή αμφιλεγόμενα ευρήματα και βοηθούν:
1. Στη σωστή, χαμηλού κόστους διάγνωση του καρκίνου μαστού.
2. Στη μείωση των άχρηστων χειρουργικών βιοψιών.
3. Στη συλλογή υλικού για μελέτη προγνωστικών παραγόντων, όπως ορμονικοί υποδοχείς.
Παρακέντηση με λεπτή βελόνα (F.N.A): Είναι μια απλή, ταχεία, οικονομική και αξιόπιστη μέθοδος χωρίς ή με ελάχιστες επιπλοκές. Χρησιμοποιείται για τον περαιτέρω έλεγχο μαστογραφικών αλλοιώσεων που δεν εμφανίζονται ως "Ύποπτες" αλλά μάλλον ως "καλοήθεις". Στη τεχνική αυτή χρησιμοποιούνται λεπτές βελόνες προκειμένου να αφαιρεθεί υγρό από μια κύστη ή να ληφθεί υλικό το οποίο θα σταλεί για κυτταρολογική εξέταση. Στις μη ψηλαφητές βλάβες η βελόνα προωθείται στο κέντρο της αλλοίωσης με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα είναι περίπου 1%, ενώ τα ψευδώς αρνητικά 2-35%.
Παρακέντηση με κόπτουσα βελόνα (CNB): Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται σε συμπαγείς αλλοιώσεις. Μετά τη διενέργεια τοπικής αναισθησίας, εισάγεται ειδική κόπτουσα βελόνα προσαρμοσμένη σε ειδικό αυτόματο "πιστόλι" βιοψίας και λαμβάνονται μικρά τεμάχια ιστού (4-5), τα οποία αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση. Σε μη ψηλαφητές αλλοιώσεις η εισαγωγή της βελόνας γίνεται με την καθοδήγηση των υπερήχων. Είναι μια απλή, μη τραυματική, καλώς ανεκτή και ακριβής μέθοδος, με υψηλή διαγνωστική ακρίβεια (95%).
• Η εξέταση διαρκεί περίπου μισή ώρα.
• Δεν χρειάζεται νοσηλεία.
• Η γυναίκα δεν λαμβάνει γενική νάρκωση και επιστρέφει αμέσως σπίτι της.
• Αποφεύγονται οι περιττές χειρουργικές επεμβάσεις.
• Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα της βιοψίας αποβεί θετικό για κακοήθεια μαστού, βοηθά τον χειρουργό να σχεδιάσει την καταλληλότερη χειρουργική προσέγγιση.
• Παρέχει τη δυνατότητα σε ασθενή και γιατρό να καταλήξουν στην καταλληλότερη αντιμετώπιση για κάθε περίπτωση εάν η βιοψία δώσει θετικό αποτέλεσμα.

Τι πλεονεκτήματα έχει το Τεστ Παπ Μαστου;
Η εξέταση λήψης υγρού από το μαστό με βελόνα έχει καταργηθεί ως μη αξιόπιστη. Για την ακρίβεια, ήταν και οδυνηρή, αν δεν σου την έκαναν με αναισθησία. Σε σύγκριση μ’ εκείνη την εξέταση πάντως, το Τεστ Παπ Μαστού:
Δεν πονάει (νιώθεις μόνο τη μικρή ‘ενόχληση’ από ένα πεντάλεπτο μασάζ που σου κάνει η συσκευή).
Δεν μπαίνει σύριγγα μέσα στο στήθος (ούτε οτιδήποτε άλλο). Η εξέταση γίνεται με δύο κούπες που αγκαλιάζουν τους μαστούς και κάνουν ένα μασάζ με μια ευχάριστα ζεστή θερμοκρασία.
Είναι απόλυτα ακριβής διάγνωση.
Διαγιγνώσκει ακόμα και το πρώτο καρκινικό κύτταρο, πολύ πριν φτάσουμε στη δημιουργία όζου ή όγκου.
Διαγιγνώσκει και την παραμικρή ατυπία, πριν δημιουργηθεί ούτε ένα καρκινικό κύτταρο! Σε μια τέτοια περίπτωση, ο χειρουργός μαστού ή μαστολόγος θα κρίνει πώς θα πρέπει να παρακολουθηθεί η κάθε γυναίκα.
Τώρα λοιπόν έχουμε να συγκρίνουμε μόνο το Τεστ Παπ Μαστού με την ψηφιακή μαστογραφία και το υπερηχογράφημα μαστού. Το Τεστ Παπ Μαστού δεν καταργεί τη μαστογραφία και τον υπέρηχο μαστού. Είναι μια συμπληρωματική εξέταση.

Πότε είναι καλό να κάνεις Τεστ Παπ Μαστού;
Αν σου το υποδείξει Μαστολόγος / Χειρουργός Μαστού.
Πριν από τα 30, αν υπάρχει λόγος, γιατί τότε η μαστογραφία δεν μπορεί να δείξει κάτι, αφού οι μαστοί είναι πολύ πυκνοί.
Αν έχεις οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού.
Αν τρέχει υγρό από τη θηλή σου.
Αν έχεις άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες (κάπνισμα, παχυσαρκία κ.λπ.).

«Δεν κάνω τακτικά προληπτική εξέταση, γιατί μεγάλωσα πια»
Αυτή είναι μία άποψη που εκφράζεται συχνά από γυναίκες λίγο πάνω από τα 60, ιδιαίτερα αν έχουν παιδιά ή εγγόνια. Αποτελεί, όμως, μία τελείως λανθασμένη αντίληψη σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχουν, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση της νόσου με όλα τα αρνητικά αποτελέσματα που κάτι τέτοιο μπορεί να συνεπάγεται.
Η ηλικία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού σε μία γυναίκα. Σε νεαρές ηλικίες ο καρκίνος του μαστού είναι σπάνιος. Συνήθως τα περιστατικά αρχίζουν να αυξάνουν μετά την ηλικία των 30 ετών, και μετά την εμμηνόπαυση.
Ο μόνος περιορισμός σε ό,τι αφορά το μέχρι πότε να γίνονται οι τις προληπτικές εξετάσεις σχετίζεται με τη βιολογική ηλικία μίας γυναίκας. Έτσι, αν μια γυναίκα έχει καλή σωματική υγεία και προσδόκιμο επιβίωσης, τότε πρέπει να ελέγχεται προληπτικά και ας είναι 80 ή περισσοτέρων ετών.

«Εξετάζομαι πολύ συχνότερα γιατί η γιαγιά μου είχε καρκίνο στο μαστό ή γιατί είχαμε κληρονομικότητα καρκίνου στην οικογένεια».|
Υπάρχουν δύο παρεξηγήσεις σ’ αυτή την άποψη. Ας αρχίσουμε από την πρώτη άποψη πολλών γυναικών ότι αν κάνουν συχνότερα έλεγχο, πιο συχνά από το μία φορά το χρόνο, κάνουν κάτι σωστότερο για τον εαυτό τους, αφού έτσι θεωρούν ότι λαμβάνουν περισσότερα προληπτικά μέτρα για την εμφάνιση του καρκίνου.
Αυτό δεν ισχύει. Οι προληπτικές εξετάσεις πρέπει να διενεργούνται τα τακτά χρονικά διαστήματα που ορίζουν οι ειδικοί. Ο καρκίνος του μαστού πχ έχει έναν ρυθμό προόδου τέτοιο που ο ετήσιος ή ο ανά διετία έλεγχος είναι ο πιο κατάλληλος ώστε να τον ανακαλύψει έγκαιρα.
Ο συχνότερος έλεγχος ( π.χ. ανά 6μηνο ή ακόμα και τρίμηνο) έχει νόημα σε ασθενείς που παρακολουθούνται τα πρώτα χρόνια μετά τη θεραπεία τους για την αντιμετώπιση της νόσου ή όταν διερευνάται κάποιο ασαφές εύρημα από τον τελευταίο έλεγχο.
Στη δεύτερη φράση εντοπίζουμε τη λανθασμένη χρήση του όρου «κληρονομικότητα». Με αυτόν τον όρο προσδιορίζεται η δυνατότητα να μεταδοθούν «χαλασμένα» γονίδια, δηλαδή γονίδια με μεταλλάξεις από τους γονείς στα παιδιά τους. Κάτι τέτοιο είναι σχετικά σπάνιο στον καρκίνο, ενώ ειδικά στον καρκίνο του μαστού αυτό συμβαίνει στο 5% περίπου των γυναικών που θα εμφανίσουν τη νόσο.
Αυτό που ταιριάζει στην περίπτωση είναι η έκφραση « έχω οικογενειακό ιστορικό ή προδιάθεση», αφού πρόκειται για την εμφάνιση της νόσου σ’ ένα μέλος της οικογένειας.
Όμως, και σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχει μία διαβάθμιση σ’ ό,τι αφορά την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Μεγαλύτερη σημασία έχει αν υπάρχουν συγγενείς α’ βαθμού (γονιός, αδελφή, κόρη) που εμφάνισαν καρκίνο στο μαστό (σε ηλικία σχετικά νέα) και λιγότερο σημαντικό είναι αν αυτό έχει συμβεί σε συγγενείς β’ ή πιο απομακρυσμένου βαθμού (γιαγιά, θείος, εξαδέλφη, ανιψιά), εκτός και αν υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις στην ευρύτερη οικογένεια.
Με άλλα λόγια, άλλο οικογενειακό ιστορικό και άλλο κληρονομικότητα. Μία οικογένεια μπορεί να έχει αυξημένη τάση να εμφανίζει καρκίνο του μαστού ή άλλη μορφή καρκίνου όχι γιατί μεταφέρονται «χαλασμένα» γονίδια από τη μία γενιά στην άλλη, αλλά γιατί όλα τα μέλη της εκτίθενται στους ίδιους εξωτερικούς παράγοντες κινδύνου ( π.χ. στην ίδια διατροφή, το ίδιο περιβάλλον), που μπορεί να συνέβαλαν στην αυξημένη εμφάνιση καρκίνου.

«Μου είπαν πως είμαι σε ομάδα αυξημένου κινδύνου. Ζω με τον φόβο μην πάθω καρκίνο του μαστού. Έτσι μου έρχεται να αφαιρέσω και τα δύο στήθη να ησυχάσω».
Γυναίκες αυξημένου κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού θεωρούνται όσες έχουν συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρία, ο κίνδυνος είναι μεγάλος στις εξής περιπτώσεις: όταν υπάρχει διάγνωση άτυπης υπερπλασίας σε ιστολογική εξέταση, έχουν δύο συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο μαστού, όσες έχουν μεταλλάξεις σε γονίδια BRCA1 –BRCA2, πολύ πυκνούς μαστούς, όταν υπάρχει ατομικό ιστορικό (η γυναίκα να έχει εμφανίσει παλαιότερα καρκίνο του μαστού)ή όταν έχει υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία στο θώρακα.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου που επίσης αυξάνουν, αλλά σε μικρότερο βαθμό, την πιθανότητα μιας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο του μαστού είναι: Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου χαρακτηρίζεται μέτριος γυναίκες ηλικίας άνω των 65, όταν υπάρχουν υψηλά επίπεδα οιστρογόνων - τεστοστερόνης, υψηλή οστική πυκνότητα (μετεμμηνοπαυσιακά), Ο κίνδυνος για τις γυναίκες είναι σχετικά χαμηλός όταν γίνεται χρήση αλκοόλ, υπάρχει πρώιμη εμμηναρχή(πριν τα 12), μεγάλο ύψος σώματος, τεκνοποίηση μετά τα 30, μη θηλασμός, μη τελειόμηνες κυήσεις, καθυστερημένη εμμηνόπαυση (μετά τα 55 έτη), αύξηση βάρους μετά την εμμηνόπαυση, ένας συγγενής α’ βαθμού με καρκίνο μαστού, ατομικό ιστορικό καρκίνου ωοθηκών, ενδομητρίου και παχέος εντέρου, πρόσφατη ή πολύχρονη χρήση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης με οιστρογόνα και προγεσταγόνα και πρόσφατη πολύχρονη χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα.
Η ύπαρξη αυτών των παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι θα οδηγήσουν υποχρεωτικά στην εμφάνιση καρκίνου, αλλά απλώς σε όσες υπάρχουν ο κίνδυνος είναι πιο αυξημένος π.χ. αν γενικά ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι 10 στις 100 γυναίκες, η ύπαρξη ενός παράγοντα κινδύνου θα οδηγήσει στις 100 γυναίκες που τον έχουν να εμφανίσουν τη νόσο οι 12 ή οι 15. Μία δεύτερη παρεξήγηση έχει να κάνει με τη χρησιμότητα της προφυλακτικής μαστεκτομής. Δυστυχώς το φαινόμενο Angelina Jolie φαίνεται να επηρέασε σημαντικά το γυναικείο πληθυσμό. Η Αμερικανίδα ηθοποιός σωστά έπραξε γιατί είχε αποδεδειγμένα κληρονομικά αποκτήσει "χαλασμένο" γονίδιο που θα της προκαλούσε τα επόμενα χρόνια με πολύ μεγάλη πιθανότητα καρκίνο του μαστού και με λιγότερη (αλλά εξίσου μεγάλη) πιθανότητα καρκίνο των ωοθηκών. Στις περιπτώσεις όπως της Jolie η αμφοτερόπλευρος προφυλακτική μαστεκτομή είναι η ενδεδειγμένη πρακτική.
Επίσης, μία τέτοια επέμβαση μπορεί να αποτελεί επιλογή και για όσες γυναίκες έχουν κάνει βιοψία στην οποία διαπιστώθηκε η ύπαρξη του λεγόμενου λοβιακού μη διηθητικού καρκινώματος ( ή λοβιακή νεοπλασία προχωρημένου βαθμού). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, μία από τις επιλογές που έχει η πάσχουσα είναι η αμφοτερόπλευρος προφυλακτική μαστεκτομή ( προφυλακτική γιατί το στήθος δεν έχει καρκίνο, Είναι υγιές. Απλά έχει μεγάλες πιθανότητες να εμφανίσει καρκίνο).

«Έχω πανικοβληθεί, το στήθος μου πονάει έντονα. Φοβάμαι πως είναι κάτι κακό».
Κατά κανόνα ο καρκίνος δεν προκαλεί πόνο, ιδιαίτερα όταν είναι μικρός. Πόνο συνήθως αναφέρουν οι ασθενείς όταν εμφανίζονται με προχωρημένη νόσο, κάτι που τους είναι γνωστό ή τέλος πάντων αντιληπτό. Επομένως, ο πανικός λόγω πόνου, χωρίς άλλο εύρημα, δεν είναι δικαιολογημένος και συχνά έχει μία αθώα αιτιολογία (π.χ. μυοσκελετικός πόνος, πόνος περιόδου, μία φλεγμονή).

«Είμαι 35 χρονών και έκανα (ή σκοπεύω να κάνω) μία μαστογραφία αναφοράς».
Σ’ αυτή την ηλικία ο καρκίνος του μαστού είναι πολύ σπάνιος. Επιπλέον, σε νεαρή ηλικία το στήθος είναι πολύ πυκνό και δύσκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή κάποια μικρή βλάβη, οπότε η προληπτική μαστογραφία είναι μη συνιστώμενη πρακτική σ΄ αυτή την ηλικία.
Όμως, μία τέτοια πρακτική μπορεί να είναι χρήσιμη, αν η μητέρα της γυναίκας εμφάνισε καρκίνο του μαστού σε νεαρή ηλικία, π.χ. στα 46. Τότε ο έλεγχος ξεκινά δέκα χρόνια νωρίτερα από την ηλικία που εμφάνισε τη νόσο η μητέρα ( στη συγκεκριμένη περίπτωση στα 36).
Η «μαστογραφία αναφοράς» είναι η προηγούμενη που έχει κάνει η γυναίκα. Δεν αναφέρεται, ούτε συγκρίνεται η μαστογραφία της γυναίκας 50 ετών με την μαστογραφία της όταν ήταν 35 ( ή ακόμα και 40 ή 45). Επομένως η λεγόμενη μαστογραφία αναφοράς στα 35 ουδεμία χρησιμότητα έχει.

«Προσέχω πολύ. Κάνω μία φορά το χρόνο μαστογραφία και στο ενδιάμεσο υπερηχογράφημα».
Και αυτή η πρακτική έχει ένδειξη μόνο αν ο γιατρός παρακολουθεί κάποιο εύρημα και θέλει να δει πως θα εξελιχθεί αυτό με την πάροδο του χρόνου. Το να υποβάλλεται από μόνη της μία γυναίκα σε περιοδικό έλεγχο τακτικότερα από την μία φορά το χρόνο είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος.
Εξάλλου η απεικονιστική εξέταση που είναι κατάλληλη ως προληπτική εξέταση είναι η μαστογραφία και όχι το υπερηχογράφημα. Το τελευταίο χρησιμεύει για να διευκρινίσει τυχόν ασαφή ευρήματα της μαστογραφίας. Και δεν θεωρείται μέθοδος προληπτικού ελέγχου γιατί δεν μπορεί να «δει» το ίδιο καλά τις μικροαποτιτανώσεις, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να υποδηλώνουν κακοήθεια. Γενικά, όμως, μόνο το 10% των περιπτώσεων με μικροαποτιτανώσεις αυτές μπορεί να σχετίζονται με κακοήθεια. Στο υπόλοιπο 90% των περιπτώσεων είναι καλοήθεις.

«Κάθε πότε πρέπει να κάνω μαστογραφία, έχω μπερδευτεί με όσα ακούω και διαβάζω. Φοβάμαι εξάλλου την ακτινοβολία που παίρνω».
Πράγματι υπάρχει μία αβεβαιότητα σχετικά με το πότε πρέπει να ξεκινά μία γυναίκα να κάνει προληπτική μαστογραφία και για το πόσο συχνά πρέπει να γίνεται αυτή. Οι ως σήμερα οδηγίες συνιστούσαν για τις περισσότερες γυναίκες, που είναι χαμηλού κινδύνου, η μαστογραφία να ξεκινά στην ηλικία των 40 και να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Δύο πολύ σημαντικοί οργανισμοί, όμως, η Ομάδα Εργασίας για τις Προληπτικές Υπηρεσίες των Η.Π.Α. και η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία διαφοροποιήθηκαν και συνιστούν αφενός η μαστογραφία να αρχίζει αργότερα (η Αμερικανική Αντικαρκινική προσδιορίζει την ηλικία των 45 ετών) και να γίνεται κάθε δύο χρόνια.
Επίσης, σε πολλά κράτη που έχουν ανεπτυγμένα μαζικά προγράμματα προληπτικού ελέγχου, η μαστογραφία προσφέρεται κάθε δύο ή τρία χρόνια.
Αναφορικά με την ακτινοβολία που δέχεται το στήθος από την μαστογραφία, έχει αποδειχθεί ότι είναι ελάχιστη, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται μηχάνημα με ψηφιακή επεξεργασία. Μπορεί να συγκριθεί με εκείνη που δέχεται ο οργανισμός σε ένα ταξίδι με αεροπλάνο από Αθήνα στη Νέα Υόρκη. Πρόβλημα δημόσιας υγείας από την ακτινοβολία της μαστογραφίας δεν υφίσταται.

«Φοβάμαι να κάνω μαστογραφία διότι πάντα οι εξετάσεις κάτι δείχνουν…».
Το κύριο πρόβλημα της μαστογραφίας είναι η ασάφεια και τα ψευδώς θετικά ευρήματα, που είναι πολύ πιο έντονα σε νεαρές ηλικίες (ιδίως τη δεκαετία 40-50 ετών). Αυτά οδηγούν ένα μεγάλο αριθμό γυναικών σε πρόσθετες εξετάσεις έως και σε χειρουργικές επεμβάσεις, χωρίς τελικά να αποδειχθεί η ύπαρξη καρκίνου. Αυτή, όμως, η διαδικασία προκαλεί στις γυναίκες άσκοπη ψυχική και σωματική ταλαιπωρία.
Ένα πρόσθετο πρόβλημα της μαστογραφίας είναι ότι ανακαλύπτει τους μη διηθητικούς καρκίνους, καθώς με τις νέες τεχνικές που έχουν ευρέως διαδοθεί έχει βελτιωθεί η ικανότητα να διαπιστώνει την ύπαρξη των μικροαποτιτανώσεων, οι οποίες συχνά αποτελούν το μόνο εύρημα αυτής της μορφής καρκίνων. Όμως, ένας μεγάλος αριθμός απ’ αυτούς τους αρχικής και αθώας μορφής καρκίνους δεν επρόκειτο στη συνέχεια να μετατραπεί σε πιο επιθετική, διηθητική, μορφή η οποία και θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή της γυναίκας. Επειδή δεν μπορούν να αναγνωριστούν αυτές οι καλής πορείας αλλοιώσεις από αυτές που θα εξελιχθούν σε διηθητικούς καρκίνους, όλες οι γυναίκες με τέτοια ύποπτα μαστογραφικά ευρήματα υποβάλλονται σε θεραπεία ( χειρουργική αφαίρεση και ακτινοθεραπεία). Έτσι ένα ποσοστό γυναικών με αυτή τη διάγνωση θα υποβληθεί σε υπερβολική θεραπεία.

«Θα κάνω για πρόληψη τεστ Παπανικολάου ( pap-test) αλλά στον μαστό. Είναι ό,τι πιο σύγχρονο και ακριβές ως μέσο πρόληψης».
Το τεστ Παπανικολάου είναι η εξέταση των κυττάρων (κυτταρολογική εξέταση) του τραχήλου της μήτρας που λαμβάνονται με το ειδικό βουρτσάκι. Μελετώντας τα κύτταρα μπορεί να φανεί αν υπάρχει κάποια διαφοροποίηση τους από το φυσιολογικό (κάποια ατυπία) που σταδιακά θα τα οδηγήσει να μεταμορφωθούν σε καρκινικά. Το τεστ Παπ δίνει τη δυνατότητα της παρέμβασης πριν γίνει ο καρκίνος. Είναι μία πραγματικά προληπτική εξέταση. Η μαστογραφία, από την άλλη, δεν δείχνει την προκαρκινική αλλοίωση ή αλλοιώσεις, αλλά μόνο το αν υπάρχει ή όχι καρκίνος(που να μπορεί να τον απεικονίσει). Είναι καταφανής η υπεροχή της μεθόδου που ανακάλυψε ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανικολάου.
Από το εσωτερικό του μαστού δεν μπορούμε να πάρουμε κύτταρα προς εξέταση. Καθώς όμως ο μαζικός αδένας έχει πόρους που επικοινωνούν με όλο το μαστό, η σκέψη να τους «ξεπλύνουμε» και να πάρουμε υγρό που θα περιέχει κύτταρα από παντού και τα οποία να μπορούμε να τα αξιολογήσουμε όπως στο τεστ Παπ, ήταν θελκτική. Όμως μετά από σχετικές μελέτες φάνηκε ότι καρκινικά κύτταρα δεν υπήρχαν στο συλλεχθέν υγρό παρότι υπήρχε καρκίνος στον μαστό και ο λόγος γι’ αυτό ήταν ότι ο όγκος έκλεινε τον ή τους πόρους και έτσι δεν μπορούσαν να «ξεπλυθούν» από εκεί κύτταρα. Έτσι η μέθοδος δεν δικαίωσε τις προσδοκίες της.
Στη συνέχεια έγιναν προσπάθειες εντοπισμού άτυπων κυττάρων, όπως και στο κλασικό τεστ Παπ , μόνο που και σ’ αυτή την περίπτωση η κυτταρολογική ατυπία δεν συνδέεται τόσο έντονα με την καρκινική εξαλλαγή , όσο αυτή που διαπιστώνει το τεστ Παπ από τα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας. Πέρα απ’ αυτό ακόμα και αν αξιολογηθεί η ατυπία, προκύπτει το ερώτημα τι θα πρέπει να γίνει.
Η απάντηση για πιο στενή παρακολούθηση της γυναίκας, θα οδηγήσει την πλειοψηφία αυτών των γυναικών να ζουν αδίκως με το άγχος πιθανής εμφάνισης της νόσου, ενώ η συχνότερη εξέταση (παρακολούθηση) από τη συνήθη δεν προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα. Επομένως, το τεστ Παπ τεστ στο μαστό είναι μία ανοικτή δυνατότητα για περαιτέρω μελέτη (ιδιαίτερα με παρακολούθηση βιοδεικτών) που ίσως να μπορέσει στο μέλλον να φανεί χρήσιμο.

«Δεν θέλω να κάνω παρακέντηση. Μου είπαν ότι δεν πρέπει να το πειράξω αν είναι κακό».
Υπάρχει μία αρκετά διαδεδομένη αρνητική αντίληψη για την παρακέντηση μίας βλάβης στο μαστό. Εκτός από τον φόβο του πόνου ( που είναι αδικαιολόγητος, γιατί η παρακέντηση στο μαστό δεν πονά), μεγαλύτερος φαίνεται να είναι ο φόβος ότι με αυτό τον τρόπο θα διασπαρθούν τα κύτταρα του όγκου στον οργανισμό.
Σ’ ένα μικρό ποσοστό υπάρχουν ακόμα γιατροί που φαίνεται να ισχυρίζονται ή να αναφέρουν κάτι τέτοιο.
Αυτή είναι μία τελείως λανθασμένη αντίληψη. Η παρακέντηση με λεπτή βελόνα (για κυτταρολογική εξέταση), αλλά και εκείνη με χοντρή βελόνα (για ιστολογική εξέταση) είναι το τρίτο διαγνωστικό μέσο που πρέπει να συμπληρώνει την κλινική εξέταση και την απεικόνιση (τριπλό τεστ). Με την κατάλληλη τεχνική, που την κατέχουν τόσο οι κυτταρολόγοι, όσο και οι χειρουργοί, μπορεί με το τριπλό τεστ να τεθεί η διάγνωση στην πλειοψηφία των περιπτώσεων και έτσι να σχεδιαστεί σωστά η θεραπευτική αγωγή, αλλά και να προετοιμαστεί κατάλληλα η ασθενής. Οι δε επιπλοκές από αυτές τις παρεμβάσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες και μικρής έκτασης, ενώ η ανυπαρξία κινδύνων διασποράς έχει διαπιστωθεί επιστημονικά εδώ και περισσότερο από 60 χρόνια.
|Σήμερα δε με τις δυνατότητες της καθοδηγούμενης απεικονιστικά παρακέντησης ή βιοψίας μπορούν να αποφευχθούν πολλές χειρουργικές επεμβάσεις και αυτό είναι προς όφελος των ασθενών και των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι τύποι καρκίνου του μαστού
Νόσος Paget της θηλής.
Πορογενές καρκίνωμα που χωρίζεται σε δύο τύπους: α. το ενδοπορικό καρκίνωμα (DCIS) και β. το διηθητικό πορογενές καρκίνωμα με ειδικά χαρακτηριστικά (βλεννώδες, θηλώδες, σωληνώδες και μυελοειδές καρκίνωμα).
Διηθητικό πορογενές καρκίνωμα χωρίς ειδικά χαρακτηριστικά (NOS).
Λοβιακό καρκίνωμα in situ.
Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα.
Σπάνιες οντότητες – σάρκωμα, πρωτοπαθές λέμφωμα.
Μεταστάσεις στο μαστό (κακόηθες μελάνωμα, καρκίνος πνεύμονα, νεφρού, ωοθηκών, λέμφωμα).
Άγνωστο πρωτοπαθές καρκίνωμα μαστού.

Τα στάδια καρκίνου του μαστού είναι τέσσερα
Στάδιο 0. Στο στάδιο αυτό εντάσσεται το ενδοπορικό καρκίνωμα ή καρκίνος in situ.
Στάδιο Ι. Το μέγεθος του όγκου είναι μικρότερο από 2εκ., δεν υπάρχει διήθηση στο δέρμα ή στη θηλή και δεν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες ή απομεμακρυσμένες μεταστάσεις.
Στάδιο ΙΙΑ. Το μέγεθος του όγκου φτάνει μέχρι τα 5εκ. και υπάρχει διήθηση στους σύστοιχους μασχαλιαίους λεμφαδένες, οι οποίοι παραμένουν κινητοί.
Στάδιο ΙΙΒ. Το μέγεθος του όγκου μπορεί να υπερβαίνει τα 5εκ. Υπάρχει διήθηση του δέρματος ή της θηλής και των σύστοιχων μασχαλιαίων λεμφαδένων, οι οποίοι παραμένουν κινητοί.
Στάδιο ΙΙΙΑ. Το μέγεθος του όγκου μπορεί να υπερβαίνει τα 5εκ. Υπάρχει διήθηση του δέρματος ή της θηλής και των σύστοιχων μασχαλιαίων λεμφαδένων οι οποίοι είναι καθηλωμένοι στο δέρμα ή στη μασχαλιαία κοιλότητα.
Στάδιο ΙΙΙΒ. Το μέγεθος του όγκου ποικίλλει, υπάρχει άμεση διήθηση του δέρματος ή του θωρακικού τοιχώματος. Οι έσω μαστικοί λεμφαδένες είναι διηθημένοι χωρίς απομεμακρυσμένες μεταστάσεις.
Στάδιο ΙV. Το μέγεθος του όγκου ποικίλλει, υπάρχει διήθηση του δέρματος ή του θωρακικού τοιχώματος και απομεμακρυσμένες μεταστάσεις.

Νόσος Paget της θηλής
H νόσος του Paget αποτελεί σπάνια εκδήλωση του καρκίνου του μαστού που περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον James Paget το 1984. Η νόσος αυτή γίνεται αντιληπτή από την ίδια την ασθενή, η οποία παραπονείται για κνησμό και έκζεμα στη θηλή, ενώ συχνά στη μαστογραφία δεν υπάρχουν ειδικά ευρήματα για τη διάγνωσή της. Μελέτες στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρουν ότι στη νόσο Paget το ποσοστό ανίχνευσης ύποπτων σημείων στη μαστογραφία κυμαίνεται από 24% έως 97%. Η ευαισθησία της μαστογραφίας στον εντοπισμό της βλάβης είναι σημαντικά υψηλότερη όταν υπάρχουν κλινικά ευρήματα και ανέρχεται στο 97% των περιπτώσεων. Τα συνηθέστερα ευρήματα στη μαστογραφία είναι συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις κατά μήκος των πόρων στην οπισθοθηλαία περιοχή, μεμονωμένη πάχυνση του δέρματος ή παρουσία μάζας με ή χωρίς μικροαποτιτανώσεις. Το υπερηχογράφημα δεν προσφέρει καμιά βοήθεια στη διάγνωση της νόσου του Paget, δεδομένου ότι, όταν απεικονίζεται η βλάβη με το υπερηχογράφημα, είναι ήδη προσιτή στην κλινική εξέταση. Η τελική διάγνωση της σπάνιας αυτής οντότητας γίνεται με βιοψία από τη θηλή όπου διαγιγνώσκονται τα χαρακτηριστικά κύτταρα του Paget.

Ενδοπορικό καρκίνωμα μαστού (DCIS)​​​​​​​
Tο πορογενές ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα μαστού (ductal carcinoma in situ – DCIS) ή ενδοπορικό καρκίνωμα (ΕΚΜ) αποτελεί τη μη διηθητική μορφή καρκίνου του μαστού. Τα τελευταία χρόνια το ενδοπορικό καρκίνωμα παρουσιάζει δραματική αύξηση. Υπολογίζεται ότι το 30% των νεοδιαγνωσθέντων καρκίνων μαστού είναι αυτού του τύπου. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην ευρεία εφαρμογή της μαστογραφίας, η οποία αποτελεί και την πιο ειδική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση του ενδοπορικού καρκινώματος.
Η πρόγνωση του ενδοπορικού καρκινώματος είναι άριστη, ενώ η πιθανότητα μετάστασης είναι πάρα πολύ μικρή. Αυτό οφείλεται στο ότι τα νεοπλασματικά κύτταρα περικλείονται από τη βασική μεμβράνη και δεν έρχονται σε επαφή με τα αιμοφόρα αγγεία για να διηθηθούν και να επεκταθεί η νόσος σε άλλα σημεία του σώματος.
Στη μαστογραφία το συχνότερο εύρημα είναι οι μικροαποτιτανώσεις, οι οποίες απαντώνται στο 70-75% των περιπτώσεων. Στην άτυπη εμφάνιση του μη διηθητικού πορογενούς καρκίνου περιλαμβάνεται η ασύμμετρη σκίαση, η διαταραχή της αρχιτεκτονικής του παρεγχύματος, η οζώδης σκίαση και οι διατεταμένοι γαλακτοφόροι πόροι στην οπισθοθηλαία περιοχή, ενώ στο 1-2% των περιπτώσεων η μαστογραφία είναι αρνητική. Σύμφωνα με την ταξινόμηση του Αμερικανικού Κολεγίου των Ακτινολόγων, ως ύποπτες για ενδοπορικό καρκίνωμα θεωρούνται οι μικροαποτιτανώσεις με τα παρακάτω ακτινομορφολογικά χαρακτηριστικά:
α) Συρρέουσες κοκκώδεις μικροαποτιτανώσεις.
β) Συρρέουσες πολύμορφες μικροαποτιτανώσεις με γραμμοειδή κατανομή.
γ) Συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις με τριγωνική κατανομή, με την κορυφή του τριγώνου προς τη θηλή και τη βάση προς την περιφέρεια του μαστού.
Σε περιπτώσεις που ανιχνεύονται μικροαποτιτανώσεις με ύποπτους χαρακτήρες, η μαστογραφία μάς προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες για τον καθορισμό της έκτασής τους, τη θέση τους σε σχέση με τα παρακείμενα ανατομικά μόρια και την ανίχνευση πιθανής πολυεστιακής ή πολυκεντρικής νόσου, καταστάσεις που διαφοροποιούν εντελώς την επιλογή της χειρουργικής αντιμετώπισης, ενώ με τη βοήθεια του μαστογράφου τοποθετείται συρμάτινος οδηγός, από τον οποίο καθοδηγείται ο χειρουργός για την ακριβή αφαίρεση αυτών. Προκειμένου να επιβεβαιωθεί η πλήρης εκτομή της ύποπτης μαστογραφικής βλάβης απαιτείται η διενέργεια ακτινογραφίας του παρασκευάσματος.
Το υπερηχογράφημα έχει συμπληρωματικό ρόλο στη διάγνωση του ενδοπορικού καρκινώματος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης του Woo Kyung Moon και συνεργατών, το υπερηχογράφημα χρησιμοποιείται:
για να ανιχνευθεί αν έχει αναπτυχθεί συμπαγές μόρφωμα στο σημείο των μικροαποτιτανώσεων. Στην περίπτωση αυτή και υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση τοποθετείται συρμάτινος οδηγός ή λαμβάνεται υλικό για βιοψία (σε κέντρα που δεν διαθέτουν μηχάνημα στερεοταξίας),
για την αύξηση της ειδικότητας της μαστογραφίας,
προεγχειρητικά για την ανίχνευση λανθανόντων DCIS στον άλλο μαστό (πυκνοί μαστοί) και
για τον έλεγχο των γαλακτοφόρων πόρων σε γυναίκες με αυτόματη έκκριση από τη θηλή.
Τα συνηθέστερα υπερηχογραφικά ευρήματα του ενδοπορικού καρκίνου είναι μάζα με μικρολοβωτή παρυφή ανομοιογενούς σύστασης, εστιακά διατεταγμένοι γαλακτοφόροι πόροι (Swiss cheese appearance), ενδοπορική συμπαγής αλλοίωση.
Η μαγνητική μαστογραφία έχει χαμηλή ευαισθησία στην ανίχνευση του ενδοπορικού καρκίνου και συνεπώς δεν χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των μικροαποτιτανώσεων.
Όταν η ιστολογική εξέταση επιβεβαιώσει τη διάγνωση ενδοπορικού καρκινώματος, προτείνονται τα ακόλουθα: α) μετεγχειρητική μαστογραφία 3-4 εβδομάδες μετά την επέμβαση και πριν από την έναρξη της ακτινοβολίας στην περιοχή της χειρουργικής τομής και β) μαστογραφία του πάσχοντος μαστού ανά εξάμηνο για τα δύο πρώτα έτη. Συμπερασματικά, η μαστογραφία είναι η μέθοδος εκλογής για τη διάγνωση και τη μετεγχειρητική παρακολούθηση ασθενών με ενδοπορικό καρκίνωμα. Η ορθή αντιμετώπιση του ενδοπορικού καρκινώματος απαιτεί τη στενή συνεργασία ανάμεσα στην ομάδα των ειδικών – ακτινολόγος, παθολογοανατόμος, χειρουργός, ογκολόγος και ακτινοθεραπευτής.

Διηθητικό πορογενές καρκίνωμα​​​​​​​
Το διηθητικό πορογενές καρκίνωμα αποτελεί το 80% του συνόλου των διηθητικών καρκίνων του μαστού. Ο τύπος αυτός αναπτύσσεται από τα επιθηλιακά κύτταρα των γαλακτοφόρων πόρων και εμφανίζεται είτε ευθύς εξαρχής ως διηθητικός όγκος ή αναπτύσσεται σταδιακά επί εδάφους ενδοπορικού καρκινώματος. Η πρόγνωση της νόσου συσχετίζεται άμεσα με το μέγεθος του όγκου και το βαθμό κακοήθειας που περιγράφεται στο αποτέλεσμα της ιστολογικής εξέτασης. Τα τελευταία χρόνια, με την εφαρμογή της μαστογραφίας, το διηθητικό καρκίνωμα διαγιγνώσκεται όλο και πιο συχνά σε πιο πρώιμο στάδιο, όταν ακόμη δεν υπάρχουν κλινικά συμπτώματα και η κακοήθεια ανιχνεύεται από τη μαστογραφία. Όταν ο όγκος είναι ψηλαφητός κλινικά, είναι σκληρός και δεν κινείται, η γυναίκα προσέρχεται θορυβημένη για μαστογραφία περιγράφοντας στο ιστορικό της ότι ξαφνικά ψηλάφησε το ογκίδιο, το οποίο δεν πονάει και νιώθει ότι είναι ξένο ως προς τον υπόλοιπο μαστό της.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν η γυναίκα παραμελήσει να εξετάσει το ογκίδιο αυτό και αναβάλει σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα την εξέταση, αυτό θα μεγαλώσει και θα καταλήξει σε τοπικά προχωρημένο καρκίνωμα μαστού.
Τα ευρήματα στη μαστογραφία χωρίζονται σε άμεσα και έμμεσα και εξαρτώνται από το μέγεθος του όγκου και τη θέση που αναπτύσσεται.
Άμεσα ευρήματα: Αστεροειδής σκίαση ή σκίαση με μικρολοβωτή παρυφή, μικροαποτιτανώσεις με ή χωρίς σκίαση, διαταραχή της αρχιτεκτονικής του παρεγχύματος, εστιακή ασύμμετρη σκίαση σε σχέση με τον αντίθετο μαστό και μονήρης διατεταγμένος γαλακτοφόρος πόρος.
Έμμεσα ευρήματα: Εισολκή της θηλής, πάχυνση των συνδέσμων του Cooper πλησίον της βλάβης, τοπική πάχυνση του δέρματος άνωθεν της βλάβης, ασαφοποίηση του περιμαστικού λίπους και διογκωμένοι μασχαλιαίοι λεμφαδένες (στρογγυλού σχήματος, εντόνως ακτινοσκιεροί με ομαλή ή ανώμαλη παρυφή).
Το συχνότερο εύρημα του διηθητικού πορογενούς καρκίνου στη μαστογραφία είναι η ανάπτυξη σκίασης, εντονότερης απεικόνισης στο κέντρο με ασαφή παρυφή και γραμμοειδείς προσεκβολές στην περιφέρεια. Λιγότερο συχνά το διηθητικώς πορογενές καρκίνωμα εμφανίζεται σαν οζώδης σκίαση με μικρολοβωτή παρυφή, εντονότερη σε σχέση με το φυσιολογικό παρέγχυμα, με ή χωρίς μικροαποτιτανώσεις. Τα έμμεσα ευρήματα συχνά συνυπάρχουν σε συνδυασμό με τον πρωτοπαθή καρκίνο και προσφέρουν σημαντική βοήθεια στον εντοπισμό του σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς.

Διηθητικό πορογενές καρκίνωμα με ειδικά χαρακτηριστικά
Τα διηθητικά πορογενή καρκινώματα με ειδικά χαρακτηριστικά είναι σπάνια. Τα μυελοειδή, βλεννώδη και θηλώδη καρκινώματα, κλινικά και απεικονιστικά, μιμούνται τα ινοαδενώματα και αποτελούν τους πιο συχνούς καρκίνους που δυστυχώς ερμηνεύονται λανθασμένα και αποβαίνουν μοιραίοι για την πορεία της ασθενούς. Στη μαστογραφία απεικονίζονται ως στρογγυλή σκίαση με σαφές περίγραμμα και ομαλά όρια, ευρήματα τα οποία προσομοιάζουν με καλοήθη μορφώματα και γι’ αυτό στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως περιγεγραμμένα νεοπλάσματα. Με το υπερηχογράφημα μελετάμε τη σύσταση του μορφώματος. Η βιοψία της βλάβης κρίνεται αναγκαία όταν η σύσταση του μορφώματος είναι συμπαγής και σε συγκριτική μελέτη με προηγούμενες εξετάσεις αποδειχτεί ότι αποτελεί νέο εύρημα ή αν η γυναίκα εξετάζεται για πρώτη φορά και είναι άνω των 35 ετών. Ο σύγχρονος αμφοτερόπλευρος καρκίνος μαστού αναφέρεται σε ποσοστό 0.2-2%.

Λοβιακό in situ καρκίνωμα
Το in situ λοβιακό καρκίνωμα χαρακτηρίζεται ως προ-καρκινωματώδης κατάσταση και αποτελεί δείκτη υψηλής επικινδυνότητας για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Τόσο κλινικά όσο και απεικονιστικά δεν εμφανίζει ιδιαίτερα ευρήματα και διαγιγνώσκεται τυχαία σε αποτέλεσμα βιοψίας που έχει διενεργηθεί για άλλη αιτία. Ο εντοπισμός πολυεστικά και αμφοτερόπλευρα εμφανίζεται στο 80% των περιπτώσεων και αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό στην πλειονότητά του. Αλλοιώσεις υψηλής επικινδυνότητας.

Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα​​​​​​​
Αναπτύσσεται από τα λόβια του μαστού και αποτελεί το 10-15% των διηθητικών καρκίνων του μαστού. Συνήθως στη μαστογραφία εμφανίζεται ως διαταραχή της αρχιτεκτονικής του παρεγχύματος, αστεροειδής σκίαση με ακτινωτές προσεκβολές και διαυγάσεις στο κέντρο, όπου στην περίπτωση αυτή, και ιδιαίτερα σε πυκνούς μαστούς, προκύπτει δυσκολία στη διάγνωση κατά το αρχικό στάδιο της νόσου. Στο 20% των περιπτώσεων συνυπάρχει καρκίνος και στον άλλο μαστό.
Στο υπερηχογράφημα ο διηθητικός καρκίνος (πορογενές και λοβιακό καρκίνωμα) συνήθως εμφανίζεται ως υποηχογενές μόρφωμα, αμετάβλητο στην πίεση, με ασαφή όρια και έντονη ακουστική σκίαση. Συχνή είναι η παρουσία κυκλοτερούς υπερηχογενούς ζώνης πέριξ του όγκου και η αυξημένη αγγείωση, η οποία οφείλεται στα νεόπλαστα αγγεία. Τα ανωτέρω ευρήματα είναι ύποπτα για κακοήθεια χωρίς όμως να είναι παθογνωμονικά, ενώ η τελική διάγνωση γίνεται πάντοτε με τη βιοψία.
Στη μαγνητική τομογραφία έπειτα από χορήγηση παραμαγνητικής ουσίας τόσο το in situ καρκίνωμα όσο και ο διηθητικός καρκίνος εμφανίζουν ταχύτατη ανομοιογενή ενίσχυση, η οποία εμφανίζεται εντονότερη στα πρώτα 1 έως 3 λεπτά, ενώ στο 50-70% των νεοπλασιών εμφανίζουν μείωση της ενίσχυσής τους μετά πάροδο 5 λεπτών.
Γυναίκες με διαγνωσμένο καρκίνωμα μαστού έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης 2ου πρωτοπαθούς όγκου στον ίδιο αλλά και στον άλλο μαστό –ιδίως με λοβιακό καρκίνωμα–, γι’ αυτό και θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για όλη τους τη ζωή.

Αλλοιώσεις υψηλής επικινδυνότητας​​​​​​​
Ως αλλοιώσεις υψηλής επικινδυνότητας χαρακτηρίζονται οι αλλοιώσεις που προδιαθέτουν ή σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Οι αλλοιώσεις που περιγράφονται στην βιβλιογραφία είναι:
i.Άτυπη υπερπλασία των πόρων (ADH).
Η οντότητα αυτή σχετίζεται με 2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου μαστού. Ο κίνδυνος αυτός διπλασιάζεται όταν η αλλοίωση ανευρίσκεται σε γυναίκες με θετικό κληρονομικό ιστορικό καρκίνου μαστού.
ii. Άτυπη λοβιακή υπερπλασία (ALH)
iii. Λοβιακό καρκίνωμα in situ ( LCIS )
Οι δύο αυτές οντότητες καλούνται προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις. Και οι δύο αναδύονται εντός της τελικής πορολοβιακής μονάδας και ο διαχωρισμός τους βασίζεται στην ποσοστιαία διάταση αυτής από το νεοπλασματκά κύτταρα. Αναλυτικότερα, στην άτυπη λοβιακή υπερπλασία η διάταση των αδενικών λοβιδίων από τα νεοπλασματικά κύτταρα δεν ξεπερνά το 50% ενώ στο λοβιακό καρκίνωμα in situ η διάταση είναι μεγαλύτερη.
Στη μαστογραφία τα ευρήματα δεν είναι ειδικά και συνήθως ανιχνεύονται τυχαία σε αποτέλεσμα μικροσκοπικής εξέτασης εξαιρεθείσας καλοήθους ή κακοήθους αλλοίωσης. Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το λοβιακό in situ καρκίνωμα εάν παραμένει στο μαστό σταδιακά θα εξελιχθεί σε διηθητικό καρκίνωμα. Οι γυναίκες με λοβιακό καρκίνωμα in situ έχουν πιθανότητας ανάπτυξης διηθητικού πορογενούς ή λοβιακού καρκίνου μαστού σε ποσοστό που ανέρχονται το 15% στον μαστό που ανιχνεύτηκε και ποσοστό 15% ανάπτυξης καρκίνου στον αντίθετο μαστό μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. Τονίζεται, ότι οι γυναίκες με τέτοιου τύπου ιστολογικά διαγνωσμένες αλλοιώσεις είναι απαραίτητο να συμβουλεύονται τον ιατρό τους και να ακολουθούν στενά το χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης που θα τους προταθεί.
iv. Φυλλοειδής όγκος
Έως πριν λίγα χρόνια ο φυλλοειδής όγκος καλείτο κυστεοσάρκωμα. Ο φυλλοειδής όγκος είναι εξαιρετικά σπάνιος όγκος του μαστού. Αποτελεί το 0.3%-1.0% και συνήθως απαντάται σε γυναίκες ηλικίας 40-50 ετών. Χαρακτηριστική εκδήλωση του όγκου αυτού είναι ο γρήγορος ρυθμός ανάπτυξής του. Σε ποσοστό που κυμαίνεται από 20%-50% ο φυλλοειδής όγκος συνυπάρχει με στοιχεία σαρκώματος. Τόσο ο καλοήθης όσο και ο κακοήθης φυλλοειδής όγκος εγκυμονούν κίνδυνο τοπικής υποτροπής. Προϋπόθεση για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αυτό είναι η χειρουργική εκτομή του όγκου επί υγιών ορίων – που σύμφωνα με τη βιβλιογραφία έχει οριστεί η αφαίρεση του όγκου και 1εκ. υγιούς ιστού πέριξ αυτού.
Στη μαστογραφία ο φυλλοειδής όγκος απεικονίζεται ως μάζα υψηλής πυκνότητας, με σαφή όρια και καλοήθεις χαρακτήρες. Στο υπερηχογράφημα αναδεικνύεται ως συμπαγής όγκος εντός του οποίου ανευρίσκονται ενδοκυστικά μορφώματα με οπίσθια ακουστική ενίσχυση. Τα απεικονιστικά χαρακτηριστικά για το διαχωρισμό του καλοήθους από τον κακοήθη φυλλοειδή όγκο δεν είναι ειδικά. Εάν ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 3 εκ. υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι κακοήθης φυλλοειδής όγκος.
Rowell MD, Perry RR, Hsju JG, et al. Phyllodes tumors. Am J Surg 1993;165:376–379.
Rosen PP, Oberman HA. Fibroepithelial neoplasms. In: Rosai J, Sobin LH, eds. Atlas of tumor pathology: tumors of the mammary gland. Washington, DC: Armed Forces Institute of Pathology, 1993; 107–114.
Mangi AA, Smith BL, Gadd MA, et al. Surgical management of phyllodes tumors. Arch Surg 1999;134:487–492.
v.Ακτινωτή ουλή
Πρόκειται για καλοήθη εξεργασία αγνώστου αιτιολογίας η οποία περιέχει ινοελαστικό ιστό στο κέντρο και ουλώδη συνδετικό ιστό στην περιφέρεια. Η σημαντικότητα της αλλοίωσης αυτής έγκειται στο ότι συνοδεύεται στο 10%-30% των περιπτώσεων από άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία, προδιηθητικό καρκίνο (in situ) ή σωληνώδες καρκίνωμα. Στην μαστογραφία η ακτινωτή ουλή εμφανίζεται ως αστεροειδής σκίαση με διαυγαστικό κέντρο και λεπτές γραμμοειδείς προσεκβολές. Η διαφορική διάγνωση από έναν καρκίνο δεν είναι δυνατόν να γίνει από τα ακτινολογικά ευρήματα και η χειρουργική αφαίρεση της βλάβης κρίνεται απαραίτητη σε κάθε περίπτωση.
Rickert και συν. 1981
vi.Θηλώματα – Πολλαπλή Θηλωμάτωση
Τα θηλώματα οφείλονται σε υπερπλασία των επιθηλιακών και των μυοεπιθηλιακών κυττάρων των πόρων. Στο 80% των περιπτώσεων τα θηλώματα αναπτύσσονται κεντρικά εντός κύριου γαλακτοφόρου πόρου όπισθεν της θηλής και στο 20% στο περιφερικό τμήμα του μαστού όπου αναδύονται εντός της τελικής πορολοβιακής μονάδας και είναι πολλαπλά. Συνήθως, τα κεντρικά θηλώματα κλινικώς εκδηλώνονται με αυτόματη έκκριση από τη θηλή. Στη μαστογραφία το θηλώματα λόγω των μικρών διαστάσεων τους δεν απεικονίζονται ενώ όταν είναι ορατά εμφανίζονται ως οζώδεις σκιάσεις με καλοήθη μορφολογικά χαρακτηριστικά. Με βάση τη βιβλιογραφία η διαγνωστική αξία της μαστογραφίας για τη διάγνωση των θηλωμάτων δεν ξεπερνά το 37.5%.
​​​​​​​Στο υπερηχογράφημα το θήλωμα απεικονίζεται ως ισοηχωγενές ή υποηχογενές μόρφωμα, με παρουσία αιματικής ροής εντός κυστικού διατεταμμένου γαλακτοφόρου πόρου. Η περιφερική πολλαπλή θηλωμάτωση στο υπερηχογράφημα απεικονίζεται ως πολλαπλοί διατεραμμένοι γαλακτοφόροι πόροι σχηματίζοντας εικόνα τύπου «swiss cheese appearance». Το υπερηχογράφημα δίνει χρήσιμες πληροφορίες για το μέγεθος της βλάβης και προσφέρει τη δυνατότητα λήψης ιστού για ιστολογική εξέταση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Τονίζεται ότι η διαφορική διάγνωση των αλλοιώσεων αυτών από το ενδοπορικό καρκίνωμα (in situ) με το υπερηχογράφημα είναι αδύνατη. Τέλος, οι θηλωματώδεις αλλοιώσεις εντάσσονται στις αλλοιώσεις υψηλής επικινδυνότητας. Αναλυτικότερα, τα μονήρη θηλώματα έχουν 1,5 με 2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ενώ η περιφερική θηλωμάτωση εγκυμονεί 7,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου μαστού.

Γιατί να επιλέξει κάποια φίλη το κέντρο μας για να κάνει κυτταρολογική εξέταση μαστού :​​​​​​​
Δημιουργήσαμε ένα χώρο με άμεση πρόσβαση (δίπλα στο σταθμό ΜΕΤΡΟ Κατεχάκη) με πολύ μεράκι και αγάπη, με σκοπό να δώσουμε στις γυναίκες φίλες τη δυνατότητα να μας γνωρίσουν και να κάνουν στο κέντρο μας αυτή την τόσο σημαντική προληπτική ιατρική εξέταση.Εμείς κάνουμε ταυτόχρονα και τη λήψη και τη διάγνωση των κυτταρολογικών εξετάσεων μαστού.
Πέραν όμως του πολύ χαμηλού οικονομικού κόστους, οι υπηρεσίες μας είναι πολύ υψηλής ποιότητας και για το λόγο αυτό είμαστε ένα από τα ελάχιστα κυτταρολογικά εργαστήρια στην Ελλάδα που έχουν διαπιστευθεί κατά ELOT EN ISO 15189. Η πιστοποίησή μας αυτή δεν είναι κενό γράμμα, αλλά αντανακλά την συνολική προσπάθειά μας να παρέχουμε αξιόπιστες, διεθνώς αναγνωρισμένες ιατρικές υπηρεσίες, εφαρμόζοντας ένα Σύστημα Ολικής Διαχείρισης Ποιότητας και δίνοντας σημασία σε όλες αυτές τις λεπτομέρειες που μας φέρνουν πιο κοντά στα σύγχρονα Ευρωπαϊκά Πρότυπα. Επιγραμματικά και μόνο θα αναφερθώ σε μερικά από τα χαρακτηριστικά που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε:
​​​​​​​Άνετοι και λειτουργικοί χώροι δειγματοληψίας
Μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας (δύο μηχανήματα κυτταρολογίας υγρής φάσης, σύστημα αυτόματης χρώσης, κυτταροφυγόκεντροι, μικροσκόπια με καμέρα)
Άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό
Οι 4 ιατροί κυτταρολόγοι του κέντρου μας είναι καταξιωμένοι επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας, με πλούσιο επιστημονικό έργο
Τηρούμε πλήρες αρχείο πλακιδίων και παραπεμπτικών σε βάθος 10ετίας
Εφαρμόζουμε μέτρα εσωτερικού ελέγχου ποιότητας
Συμμετέχουμε σε προγράμματα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας
Κάθε εξέταση μικροσκοπείται από 2 τουλάχιστον κυτταρολόγους
Έκδοση απάντησης εντός 24 ωρών
Απάντηση με εικόνες από αντιπροσωπευτικές θέσεις
Σχολιασμός εικόνων από ειδικό κυτταρολόγο
Δωρεάν παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, εαν χρειαστεί από τον Επιστημονικό διευθυντή και τους γιατρούς μας