ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ TZANCK TEST
ΙΟΣ ΑΠΛΟΥ ΕΡΠΗΤΑ (HSV)
ΙΟΣ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑΣ (VARICELLA VIRUS)
ΕΡΠΗΣ ΖΩΣΤΗΡΑΣ
ΚΟΙΝΟΣ ΠΕΜΦΥΓΑΣ
ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΓΑΛΟΙΟΣ (CMV)

ΜΕΘΟΔΟΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΧΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
Το 1979, ο Canti 11 ανέφερε μία μελέτη του βασισμένη σε κυτταρολογικά επιχρίσματα προερχόμενα από απόξεση 2.547 δερματικών αλλοιώσεων. Τα αποτελέσματα της μελέτης του θεωρήθηκαν πολύ ικανοποιητικά. Κατά την προσωπική μας άποψη, η οποία βασίζεται στην 20ετή εμπειρία του Κυτταρολογικού Εργαστηρίου του Α.Ο.Ν.Α «Ο Άγιος Σάββας», η μέθοδος της δερματικής απόξεσης μπορεί να αποδώσει ένα μεγάλο αριθμό επιχρισμάτων με μη διαγνωστικό υλικό. Παράλληλα τα υποδόρια ογκίδια δεν μπορούν να ελεγχθούν κυτταρολογικά με αυτή τη μέθοδο. Όλα τα παραπάνω τεχνικά προβλήματα μπορούν να επιλυθούν ικανοποιητικά με τη χρήση της παρακέντησης διά λεπτής βελόνης (Fine Needle Aspiration Biopsy –FNAB, Fine Needle Aspiration Cytology –FNAC).
H παρακέντηση διά λεπτής βελόνης των συνηθισμένων εξωφυτικών αλλοιώσεων πραγματοποιείται με τη χρήση μιας βελόνας 21-27 Gauge. Οι βελόνες ινσουλίνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακέντηση επίπεδων δερματικών αλλοιώσεων, καθώς και δερματικών εξεργασιών που θεωρούνται ύποπτες για μελάνωμα. Εφόσον το δερματικό ογκίδιο είναι καλά ψηλαφητό, η λήψη κυτταρολογικού υλικού μπορεί να γίνει με ακόμα απλούστερο τρόπο, δηλαδή χωρίς αναρρόφηση με σύριγγα12. Η απομάκρυνση της βελόνας και μόνο από την υπό εξέταση δερματική αλλοίωση μπορεί να αποδώσει επαρκές υλικό για στήριξη σαφούς κυτταρολογικής διάγνωσης. Επίσης , με την χρήση μόνο της βελόνας αποφεύγεται η λήψη υπέρμετρα αιματηρού υλικού. Πάντοτε προσπαθούμε να κινούμε με ήπιες κινήσεις τη βελόνα μέσα στην δερματική αλλοίωση , προκειμένου να αποφύγουμε ανεπιθύμητη αιμορραγία ή καταστροφή των γειτονικών ιστών. Τυχόν αιμορραγία όχι μόνο παράγει επιχρίσματα ακατάλληλα για κυτταρολογική διάγνωση, αλλά δυσχεραίνει και την τυχόν ιστολογική εκτίμηση που είναι πιθανόν να επακολουθήσει της κυτταρολογικής.
Όταν η παρακέντηση διά λεπτής βελόνης διενεργείται από κυτταρολόγο, είναι απαραίτητη η χρώση μέρους του υλικού με ταχεία χρώση Giemsa (ex Hemacolor, Merk, Germany) σε ένα τουλάχιστον πλακίδιο με σκοπό την άμεση αξιολόγηση της επάρκειας του ληφθέντος κυτταρολογικού υλικού. Σε περίπτωση ανεπαρκούς δειγματοληψίας, θεωρείται σκόπιμη η άμεση επανάληψη της παρακέντησης. Με τον τρόπο αυτό περιορίζονται δραστικά οι περιπτώσεις λήψης ανεπαρκούς για στήριξη κυτταρολογικής διάγνωσης υλικού. Στη συνέχεια ένας αριθμός αποξηραμένων πλακιδίων βάφεται με τη χρώση May Grunwald-Giemsa ενώ το υπόλοιπο υλικό μονιμοποιείται με αλκοόλη 90° και βάφεται με τη χρώση Παπανικολάου (Papanicolaou method). Και οι δύο μέθοδοι χρώσεως που προαναφέρθηκαν είναι απαραίτητες για την ακριβή κυτταρολογική διάγνωση. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η ταχεία κυτταρολογική εξέταση αναδεικνύει τυχόν διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα, ένας αριθμός ξηρών πλακιδίων φυλάσσεται σε κατάψυξη –20 C, για εφαρμογή χρώσεων ανοσοιστοχημείας. Ο ανοσοιστοχημικός έλεγχος εφαρμόζεται με τη χρήση μιας κατάλληλης σειράς μονοκλωνικών αντισωμάτων σε φρέσκα αποξηραμένα επιχρίσματα.

ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΓΚΟΜΟΡΦΩΝ ΔΕΡΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ
Πρέπει να τονίσουμε ότι η κυτταρολογική εξέταση υλικού που λαμβάνεται με παρακέντηση διά λεπτής βελόνης ( Fine Needle Aspiration Cytology –FNAC), δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιστολογική διάγνωση σε όλες τις δερματικές αλλοιιώσεις, καθώς σε ένας σημαντικό αριθμό από αυτές η κυτταρική αρχιτεκτονική των ιστών έχει τεράστια σημασία για την ακριβή διάγνωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις η κυτταρολογική εκτίμηση μπορεί μόνο να διακρίνει ανάμεσα σε μια κακοήθη και μια κακοήθη εξεργασία, χωρίς να μπορεί να θέσει ακριβή διάγνωση. Η FNAC πρέπει να αποτελεί μέρος ενός καλά σχεδιασμένου κλινικού πρωτοκόλλου διαγνωστικής προσέγγισης, λαμβανομένης υπόψη της εγγενούς αδυναμίας της κυτταρολογίας στην ακριβή διαγνωστική ταξινόμηση καλοήθων πρωτοπαθών δερματικών νεοπλασιών.
Σαφής και οριστική κυτταρολογική διάγνωση μπορεί να τεθεί στους παρακάτω όγκους :

Πρωτοπαθείς καλοήθεις δερματικοί όγκοι και ογκόμορφες αλλοιώσεις
Δερματικές κύστεις (βρογχογενής, δερμοειδής, επιδερμοειδής, δερματική μυξοειδής κύστη των δακτύλων)
Καλοήθεις όγκοι των δερματικών εξαρτημάτων (πιλοματρίξωμα, χονδροειδές συρίγγωμα, κυλίνδρωμα, εκκρινές πόρωμα, στεατοκύττωμα, τριχοεπιθηλίωμα)
Όγκοι του χορίου και του υποδόριου λίπους (οζώδης υμενίτιδα, λίπωμα, δερματικό λειομύωμα, ινώδες ιστιοκύττωμα, νευριλήμμωμα, κοκκιοκυτταρικός όγκος, γλομαγγείωμα, ετεροτοπίες (δερματικό μηνιγγίωμα), ψευδολέμφωμα)
Πρωτοπαθή κακοήθη δερματικά νεοπλάσματα
Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (Basal cell carcinoma-BCC) και οι ποικιλίες αυτού : κεχρωσμένο, αδενοειδές, κερατωτικό, μετατυπικό)
Πλακώδες καρκίνωμα (Squamous cell carcinoma -SCC) και οι ποικιλίες αυτού : καλής μέτριας και χαμηλής διαφοροποίησης, ατρακτοκυτταρικό, ακροχορδονώδες.
Μελάνωμα και οι ποικιλίες αυτού : επιθηλιοειδές, ατρακτοκυτταρικό, αμελανωτικό, μικροκυταρικό, με κύτταρα εν είδει μπαλονιού. Η κυτταρολογική εξέταση μπορεί να διακρίνει τους διαφορετικούς κυτταρικούς πληθυσμούς αλλά όχι τον τρόπο ανάπτυξης του καρκινώματος. Η κακοήθης φακίδα δεν μπορεί να διαφοροδιαγνωσθεί από διηθητικό μελάνωμα.
Όγκοι των εξαρτημάτων της επιδερμίδας : καρκίνωμα των σμηγματογόνων αδένων, κακόηθες εκκρινές πόρωμα, κακόηθες κυλίνδρωμα, κακόηθες χονδροειδές συρίγγωμα, πρωτοπαθές δερματικό αδενοκυστικό καρκίνωμα, αποκρινές καρκίνωμα.
Νευροενδοκρινές καρκίνωμα του δέρματος (καρκίνωμα από κύτταρα Merkel)
Πρωτοπαθή κακοήθη νεοπλάσματα του χορίου και του υποδόριου λίπους
 Λιποσάρκωμα
 Κακόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα
 Σάρκωμα Kaposi
 Αγγειοσάρκωμα
 Ινοσάρκωμα
 Νευροεκτοδερμικοί όγκοι
 Ραβδομυοσάρκωμα
 Κυψελιδικό σάρκωμα των μαλακών μορίων
 Συνοβιακό σάρκωμα
 Κακοήθεις δερματικές λεμφοϋπερπλαστικές εξεργασίες

Ποιες παθήσεις μπορεί να διαγνώσει η παρακέντηση δερματικών ογκιδίων
1. Καλοήθεις κυστικές ογκόμορφες εξεργασίες
1.1. Δερματική βρογχογενής κύστη
Η παρακέντηση διά λεπτής βελόνης αποδίδει βλεννώδες υλικό. Η μικροσκοπική παρατήρηση καταδεικνύει άφθονες ομάδες καλοήθων κυλινδρικών, κροσσωτών κυττάρων, μερικά από τα οποία διαθέτουν έκκεντρους πυρήνες και άφθονο κυτταρόπλασμα. Το τελευταίο είναι θετικό για την PAS- ανθεκτική στη διαστάση χρώση. Πολλά ιστιοκύτταρα και λεμφοκύτταρα μαζί με χρωστική κατατριβής και μερικά πλακώδη κύτταρα βρίσκονται διεσπαρμένα μέσα στο βλεννώδες υπόστρωμα. Η γενική κυτταρολογική εικόνα μοιάζει με αυτή της λήψης κυτταρολογικού υλικού από τους βρόγχους με τη βοήθεια ψήκτρας.
Οι δερματικές κυστικές εξεργασίες με κυλινδρικό, κροσσωτό επιθήλιο μπορούν επίσης να αποτελούν υπολείμματα του πόρου του Μüller13. Οι περιπτώσεις αυτές παρατηρούνται αποκλειστικά σε γυναίκες και εντοπίζονται σχεδόν αποκλειστικά στους γλουτούς και τα κάτω άκρα. Σε αντίθεση με τις βρογχογενείς κύστεις, στην περίπτωση αυτή απουσιάζουν τα καλυκοειδή κύτταρα14.
1.2 Δερμοειδής κύστη
Το υλικό που αναρροφάται είναι παχύρρευστο και έχει ωχρή χροιά. Μικροσκοπικά χαρακτηρίζεται από την παρουσία άφθονων αθροίσεων ώριμων και απύρηνων πλακωδών κυττάρων καθώς και από πολυάριθμα κυψελιδικά κύτταρα σε τυπική διάταξη σμηγματογόνων αδένων με αυξημένη μεσοκυττάρια συνοχή. Το υπόστρωμα είναι βρώμικο, γεμάτο χρωστική κατατριβής και ιστιοκύτταρα. Τα κυτταρολογικά ευρήματα δεν είναι ειδικά για τη συγκεκριμένη βλάβη. Το στεατοκύττωμα15 μπορεί να αποδώσει το ίδιο ακριβώς κυτταρολογικό υλικό. Στην περίπτωση αυτή η διαφορική διάγνωση στηρίζεται στο γεγονός ότι το στεατοκύττωμα προσβάλλει συνήθως ενήλικες και παρουσιάζει σχεδόν πάντα πολυεστιακή διασπορά στο πρόσωπο, την τραχηλική χώρα και το άνω μέρος του κορμού.

1.3 Επιδερμοειδής κύστη
H αλλοίωση αυτή παρουσιάζεται με τη μορφή μονήρους, σχεδόν σφαιρικού, υποεπιδερμιδικού ογκιδίου, χοιάς κίτρινης ή παρόμοιας με αυτή του δέρματος, μερικές φορές με κεντρικό μαύρο στίγμα. Η παρακέντηση αποδίδει παχύρρευστο υλικό αποτελούμενο σχεδόν αποκλειστικά από απύρηνα κεράτινα κύτταρα. Η παρακέντηση του ώριμου πιλοματριξώματος μπορεί να αποδώσει παρόμοιο υλικό αλλά στην περίπτωση αυτή ακόμα και εάν απουσιάζουν τα βασικοκυτταροειδή κύτταρα (που είναι χαρακτηριστικά του πιλοματριξώματος) και υπάρχουν μόνο κύτταρα-φαντάσματα, η εμφανής επασβέστωση και τα πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα είναι σχεδόν πάντοτε παρόντα.
1.4 Μυξοειδής κύστη των δακτύλων:
Τα κλινικά γνωρίσματα αυτής της κύστης είναι χαρακτηριστικά: σφαιρικό, διαυγές, υπόσκληρο ογκίδιο στη ραχιαία επιφάνεια του άπω μεσοφαλαγγικού συνδέσμου του μέσου δακτύλου. Η επιμήκης σχισμή του νυχιού είναι εμφανής. Το υλικό που αναρροφάται είναι βλεννώδες. Σε μικροσκοπική παρατήρηση, κάποια καλοήθη ατρακτοειδή κύτταρα – πιθανοί ινοβλάστες – βρίσκονται εμπεδωμένοι μέσα σε ένα παχύ βλεννώδες υπόστρωμα.

2. Καλοήθεις όγκοι των εξαρτημάτων της επιδερμίδας

2.1 Πιλοματρίξωμα (επασβεστούμενο επιθηλίωμα του Malherbe):
Στο υλικό της παρακέντησης παρατηρούνται πολλά μικρά, βασικοκυτταροειδή κύτταρα σε επίπεδες ομάδες (σεντόνια) με χαλαρή μεσοκυττάρια συνοχή, σε συμπαγείς ομάδες ή και διάσπαρτα. Οι πυρήνες τους είναι στρογγυλοί, ομοιόμορφοι, σχεδόν ομαλοί, με λεπτοοκοκκιώδη, ομοιόμορφα κατανεμημένη χρωματίνη και μικρά διακριτά πυρήνια. Το κυτταρόπλασμά τους, όπου διακρίνεται, είναι ελάχιστο και έχει ελαφρά γκρι χροιά σε χρώση MGG. Σε μερικές περιπτώσεις τα κύτταρα διατάσσονται σε συγκύτια. Τα διάσπαρτα κύτταρα έχουν είτε μια στενή λωρίδα κυτταροπλάσματος, είτε (συνηθέστερα) παρουσιάζονται με τη μορφή γυμνών πυρήνων. Ένας σημαντικός αριθμός ώριμων πλακωδών κυττάρων με πυκνωτικούς πυρήνες καθώς και κύτταρα φαντάσματα με τη μορφή των ωχρών απύρηνων κεράτινων πεταλίων παρατηρούνται επίσης. Πολλές εναποθέσεις ασβεστίου διακρίνονται είτε διάσπαρτες είτε μέσα στις ομάδες των βασικοκυτταροειδών κυττάρων. Το υπόστρωμα είναι βρώμικο με σεντόνια άμορφου υλικού, χρωστική κατατριβής, φλεγμονώδη κύτταρα και μέτριο έως μεγάλο αριθμό πολυπύρηνων γιγαντοκυττάρων16,17.
2.2. Χονδροειδές συρίγγωμα (μικτός όγκος του δέρματος)
Στο υλικό της παρακέντησης εντυπωσιάζει η ινιδοειδής χονδρομυξοειδής στρωματική ουσία που παρατηρείται στο υπόστρωμα και χρωματίζεται μωβ (χρώση MGG) ή πορτοκαλί (χρώση Pap ). Τα επιχρίσματα είναι κυτταροβριθή και περιέχουν άφθονα καλοήθη επιθηλιακά κύτταρα διατεταγμένα σε επίπεδες ομάδες (σεντόνια) ή διάσπαρτα. Τα κύτταρα είναι σχετικά μικρά με στρογγυλούς ή ωοειδείς έκκεντρους πυρήνες, ομοιόμορφα κατανεμημένη λεπτή χρωματίνη και μονήρη, μικρά πυρήνια. Το κυτταρόπλασμα είναι πυκνό, μέτριας ποσότητας και με σαφές περίγραμμα. Μερικές ομάδες επιθηλιακών κυττάρων παρουσιάζουν σταδιακή μετάπτωση στη μυξοειδή στρωματική ουσία. Τα κύτταρα που βρίσκονται εμπεδωμένα μέσα στη στρωματική ουσία είναι παρόμοια με αυτά που βρίσκονται σε ομάδες εκτός αυτής, μερικά ωστόσο είναι επιμήκη και διατάσσονται μεμονωμένα ή ατρακτοειδώς.
Η διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει το μετατυπικόβασικοκυτταρικό καρκίνωμα με στρωματική υαλοειδοποίηση και τον κακοήθη μικτό όγκο του δέρματος.

2.3 Δερματικό κυλίνδρωμα

Ο όγκος παρουσιάζεται με τη μορφή περίγραπτου ή αυξομειούμενου σε μέγεθος οζιδίου, συνήθως στην περιοχή του κρανίου. Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα του αναρροφηθέντος με την παρακέντηση υλικού είναι τα ομοιογενή σφαιρίδια υαλίνης ουσίας που χρωματίζονται μωβ με τη χρώση MGG και είναι διαυγή με τη χρώση Παπανικολάου. Αυτά τα σφαιρίδια περιβάλλονται από καλοήθη επιθηλιακά κύτταρα με μεγάλη μεσοκυττάρια συνοχή και σκούρους ομοιόμορφους πυρήνες. Το υπόστρωμα είναι καθαρό και δεν παρατηρούνται μιτώσεις.

3. Καλοήθεις όγκοι και ογκόμορφες εξεργασίες του χορίου και του υποδόριου λίπους

3.1 Οζώδης υμενίτιδα (ψευδοσαρκωματώδης υμενίτιδα, υπερπλαστική υμενίτιδα)

Η αλλοίωση παρουσιάζεται με τη μορφή μονήρους, συμπαγούς, μαλθακού υποδόριου οζιδίου με σταδιακή αύξηση του μεγέθους του μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες. Το αναρροφηθέν με την παρακέντηση υλικό είναι πάντοτε κυτταροβριθές, αποτελούμενο κυρίως από ατρακτοειδείς ινοβλάστες με επιμήκεις κυτταροπλασματικές αποφυάδες, μεγάλους, στρογγυλούς ή ωοειδείς, ωχρούς πυρήνες και εμφανές πυρήνιο. Οι ινοβλάστες είναι είτε διάσπαρτες είτε διατεταγμένες σε συμπαγή σεντόνια με διάταξη εν είδει κοίτης ποταμού. Η ανισοπυρήνωση είναι εμφανής. Πολλές φυσιολογικές μιτώσεις παρατηρούνται στις περισσότερες περιπτώσεις. Το υπόστρωμα είναι πάντοτε μυξωματώδες και ποτέ αιματηρό. Μερικά λεμφοκύτταρα και πλασματοκύτταρα είναι δυνατόν να παρατηρηθούν.
Αυτά τα κυτταρολογικά ευρήματα πρέπει να συσχετισθούν με το ιστορικό, την κλινική εικόνα και πορεία προκειμένου να μπει η σωστή διάγνωση, αφού τα αμιγή κυτταρολογικά γνωρίσματα της οζώδους υμένιτιδας αλληλοεπικαλύπτονται με αυτά της ινομάτωσης, της αναγεννητικής ατυπίας των μεσεγχυματικών κυττάρων, του κοκκιώδους ιστού ή ακόμα του ινοσαρκώματος και του κακοήθους ινώδους ιστιοκυττώματος18.

3.2 Δερματικό λειομύωμα

Το αναρροφηθέν με την παρακέντηση υλικό είναι πάντοτε κυτταροβριθές και αποτελείται από πολυάριθμες δέσμες ατρακτοειδών κυττάρων με ωχρούς επιμήκεις πυρήνες, μερικοί εκ των οποίων έχουν χαρακτηριστικό σχήμα πούρου. Το υπόστρωμα είναι μεταχρωματικό και καθαρό.
Για να τεθεί η διάγνωση του λειομυώματος είναι απαραίτητη η θετική ανοσοιστοχημική χρώση για δεσμίνη. Η κυτταρολογική διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει το δερματοίνωμα, το καλόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα και την οζώδη υμενίτιδα.

3.3 Καλόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα

Καλοήθη ατρακτοειδή κύτταρα, αφρώδη ιστιοκύτταρα και πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα τύπου ξένου σώματος είναι τα κύρια κυτταρολογικά ευρήματα.
Συχνά παρατηρούνται μακροφάγα με εναποθέσεις αιμοσιδηρίνης. Η κυτταρολογική διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει την οζώδη υμενίτιδα και το κακόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα19.

3.3 Νευριλήμμωμα (Schwannoma)

Το αναρροφηθέν με την παρακέντηση υλικό αποτελείται από μικρές, ακανόνιστου σχήματος κυτταρικές ομάδες και συμπεπλεγμένες στροβιλοειδείς δεσμίδες ατρακτοειδών κυττάρων με ωοειδείς, λείους πυρήνες. Σε μερικές κυτταρικές ομάδες, είναι πιθανόν να παρατηρηθεί περιφερική στιβαδωτή διάταξη των κυττάρων. Τα τυπικά σωμάτια Verocay συναντώνται μόνο σε μερικές περιπτώσεις. Στον ανοσοιστοχημικό έλεγχο, όλα τα περιστατικά είναι θετικά για S-100 και αρνητικά για δεσμίνη16.

3.4 Κοκκιοκυτταρικός όγκος (δερματικό μυοβλάστωμα)

Το αναρροφηθέν με την παρακέντηση υλικό είναι έντονα κυτταροβριθές. Τα κύτταρα του όγκου βρίσκονται είτε διάσπαρτα είτε σε συγκύτια με χαλαρή μεσοκυττάρια συνοχή. Διαθέτουν μέτριο έως άφθονο κοκκιώδες κυτταρόπλασμα και ασαφές κυτταρικό περίγραμμα. Ο πυρήνας είναι στρογγυλός με ομαλή χρωματινική διάταξη και πολλαπλά χρωμόκεντρα. Μερικοί πυρήνες έχουν εμφανές κεντρικό πυρήνιο. Το υπόστρωμα είναι βρώμικο. Πολυάριθμοι γυμνοί πυρήνες βρίσκονται ανάμεσα σε λεμφοκύτταρα και ηωσινόφιλα πολυμορφοπύρηνα.
Η κυτταρολογική διάγνωση πρέπει να επιβεβαιωθεί με ανοσοιστοχημικό έλεγχο. Τα νεοπλασματικά κύτταρα είναι θετικά για τις χρώσεις NSE, S-100 και βιμεντίνη16.

3.5 Γλομαγγείωμα (glomus tumor)

Η παρακέντηση του όγκου αυτού είναι συνήθως εξαιρετικά επώδυνη. Τα επιχρίσματα είναι πολύ κυτταροβριθή και αποτελούνται από μικρά μάλλον ομοιόμορφα στρογγυλά κύτταρα με κεντρικό πυρήνα και μικρό κεντρικό πυρήνιο. Το κυτταρόπλασμα είναι μέτριας ποσότητας και ωχρό. Τα κύτταρα διατάσσονται ανεξάρτητα αλλά κοντά το ένα στο άλλο χωρίς αλληλοεπικάλυψη. Ομάδες επιθηλιακών κυττάρων δεν παρατηρούνται αλλά σε κάποιες θέσεις τα κύτταρα τείνουν να σχηματίσουν μικρές φωλεές. Η κυτταρολογική διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει το μελάνωμα (ποικιλία από μικρά στρογγυλά, αμελανωτικά κύτταρα) και το παραγαγγλίωμα.

3.6 Δερματικό μηνιγγίωμα

Τα μηνιγγιώματα είναι οι συχνότεροι εξωεγγεφαλικοί ενδοκράνιοι όγκοι και προέρχονται από τα μηνιγγοθηλιακά κύτταρα που επενδύουν φυσιολογικά την αραχνοειδή μήνιγγα. Τα μηνιγγιώματα μπορούν να παρατηρηθούν σε έκτοπες θέσεις όπως τα οστά του κρανίου, την περιοχή του μεσόφρυου, τον οφθαλμό, το μέσο αυτί, τη ρινική κοιλότητα, την παρωτίδα, το μεσοθωράκιο, τον υπεζωκότα, τον πνεύμονα, το βραγχιακό πλέγμα και το δέρμα του κρανίου, του προσώπου, του τραχήλου και της παρασπονδυλικής χώρας20,21.
Τα δερματικά μηνιγγιώματα είναι εξαιρετικά σπάνια. Οι περισσότερες εξεργασίες αυτής της κατηγορίας αφορούν αμαρτώματα ή οφείλονται σε ανωμαλίες κατά τη διάπλαση. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται ο όρος «μηνιγγικές ετεροτοπίες». Τα δερματικά μηνιγγιώματα ταξινομούνται σε τρεις σημαντικά αλληλοεπικαλυπτόμενες μεταξύ τους κατηγορίες22.
Οι αλλοιώσεις τύπου Ι (μηνιγγικές δυσραφίες ή απομονωνόμενες μηνιγγοκήλες) είναι συγγενείς και εμφανίζονται με τη μορφή δερματικών οζιδίων, τα οποία μπορεί να είναι εμφανή ήδη από τη γέννηση ή μπορεί να γίνουν αντιληπτά αργότερα και μέχρι την ενηλικίωση του ασθενούς.
Οι αλλοιώσεις τύπου ΙΙ εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής στο κεφάλι και τον τράχηλο 23. Η ιστολογική εξέταση των αλλοιώσεων τύπου Ι και ΙΙ καταδεικνύει συνήθως υπερπλασία πολυγωνικών έως ατρακτοειδών μηνιγγοθηλιακών κυττάρων στο δέρμα ή το χόριο. Τα κύτταρα αυτά δεν παρουσιάζουν ατυπία, είναι διατεταγμένα σε στροβιλοειδείς σχηματισμούς που διασπούν τις δεσμίδες κολλαγόνου, ή σε συμπαγείς φωλεές22. Σε ανοσοσιστοχημικό έλεγχο, βάφονται με το επιθηλιακό μεμβρανικό αντιγόνο (EMA) και τη βιμεντίνη.
Οι αλλοιώσεις τύπου ΙΙΙ αντιπροσωπεύουν τοπική διήθηση ή αληθινή μετάσταση από ένα πρωτοπαθές ενδοκρανιακό μηνιγγίωμα με παρόμοιους ιστολογικούς χαρακτήρες. Η λήψη ενός σύντομου ιστορικού από τον ασθενή, συνδυαζόμενη με τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης ( παρουσία κυτταρικής ατυπίας και μιτώσεων) μπορεί να διακρίνει την αλλοίωση τύπου ΙΙΙ από τις αλλοιώσεις τύπου Ι και ΙΙ 22.
Η αρχική διάγνωση καθώς και η διάκριση ανάμεσα σε καλόηθες και κακόηθες μηνιγγίωμα μπορούν επίσης να επιτευχθούν με τη χρήση κυτταρολογικών κριτηρίων24,25,26. Ανάμεσα στους διάφορους πρωτοπαθείς όγκους του κεντρικού νευρικού συστήματος, τα μηνιγγιώματα (παρά την ιστολογική τους ετερογένεια) αποτελούν την παθολογική οντότητα με τα πλέον σταθερά, ακριβή και αναπαραγώγιμα διαγνωστικά κυτταρολογικά κριτήρια25,26.

Τα κυτταρολογικά επιχρίσματα περιέχουν πολυάριθμες μικρές αθροίσεις στροβιλοειδώς διατεταγμένων ατρακτοειδών κυττάρων με ομαλούς ωοειδείς πυρήνες και δυσδιάκριτα πυρήνια. Πιθανόν να παρατηρηθούν μικρά ενδοπυρηνικά έγκλειστα. Τα κύτταρα διαθέτουν ωχρό κυτταρόπλασμα με ασαφές περίγραμμα. Πιθανόν να ανευρεθούν μερικά ψαμμώδη σωμάτια. Τα κυτταρολογικά ευρήματα είναι τυπικά και δεν εγείρουν πρόβλημα διαφορικής διάγνωσης.

3.7 Ψευδολέμφωμα

Η κυτταρολογική διάγνωση του ψευδολεμφώματος βασίζεται αρχικά στην αντιδραστική εικόνα του λεμφοειδούς πληθυσμού που αναρροφάται διά της παρακέντησης από την υπό εξέταση βλάβη. Πιθανόν να υπάρχουν πολλά μακροφάγα τύπου « tingible body» και λεμφοκύτταρα ώριμα ή ευρισκόμενα σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια ωρίμανσης, συμπεριλαμβανομένων δενδριτικών και μονοκυτταροειδών κυττάρων. Ωστόσο μερικά χαμηλού βαθμού κακοήθειας Β δερματικά λεμφώματα παρουσιάζουν πολυάριθμα καλοήθη λεμφοζίδια με τυπικά βλαστικά κέντρα 27. Έτσι η κυτταρολογική διάγνωση που βασίζεται μόνο στην πλειομορφία του λεμφικού πληθυσμού δεν μπορεί αν είναι ακριβής. Μια σειρά ανοσοιστοχημικών χρώσεων (κ-ελαφρές άλυσσοι, λ-ελαφρές άλυσσοι, CD 3, CD 19, CD 22) πρέπει να εφαρμοστούν προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση16.

4 . Πρωτοπαθείς κακοήθεις όγκοι του δέρματος

4.1 Βασικοκυταρικό καρκίνωμα - Basal cell carcinoma (BCC)

Τα επιχρίσματα του βασικοκυτταρικού καρκινώματος παρουσιάζουν συνήθως μεγάλη κυτταροβρίθεια. Μικρά κυβοειδή κύτταρα παρατηρούνται σε ομάδες με μεγάλη μεσοκυττάρια συνοχή. Σε μερικές από τις ομάδες παρατηρείται χαρακτηριστική πασσαλοειδής διάταξη των κυττάρων στην περιφέρεια της ομάδας (palisading) η οποία αποκτά με αυτό τον τρόπο λεία σκαλιστή περιφέρεια. Λίγοι γυμνοί πυρήνες μπορεί να παρατηρηθούν μέσα σε καθαρό υπόστρωμα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων παρατηρείται στο υπόστρωμα μια άμορφη ροζ ουσία που περιβάλλει την περιφέρεια των κυτταρικών ομάδων. Σε μερικές περιπτώσεις διακρίνονται και μιτώσεις. Πυρήνια δεν διακρίνονται σε καμία σχεδόν περίπτωση. Σε περίπτωση που παρατηρηθούν κοκκία μελανίνης στο κυτταρόπλασμα των νεοπλασματικών κυττάρων και στα διάσπαρτα ιστιοκύτταρα, τότε πρόκειται για την κεχρωσμένη ποικιλία του βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Η τελευταία πρέπει μερικές φορές να διαφοροδιαγνωσθεί από μελάνωμα. Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρούνται μικρά βασικοκυτταροειδή κύτταρα σε δικτυωτή διάταξη. Οι χώροι ανάμεσα στα κύτταρα αυτά είναι γεμάτοι από διαυγή μυξοειδή ουσία. Ένας έως τρεις στίχοι κυττάρων περιβάλλουν σε ορισμένες θέσεις μικρές μυξοειδείς περιοχές. Τα κυτταρικά χαρακτηριστικά είναι αυτά του βασικοκυτταρικού Ca αλλά οι τυπικές κυτταρικές ομάδες με την τυπική περιφερική πασσαλοειδή διάταξη των κυττάρων μπορεί να είναι σπάνιες. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για την αδενοειδή ποικιλία του βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Αυτή η ποικιλία μπορεί να αποτελέσει μια διαγνωστική παγίδα για μη έμπειρους κυτταρολόγους, οι οποίοι πιθανόν να την μπερδέψουν με το αδενοκυστικό καρκίνωμα.

4.2 Πλακώδες καρκίνωμα ( Squamous cell carcinoma)

Το πλακώδες καρκίνωμα είναι ένας από τους πλέον επιθετικούς δερματικούς όγκους με υψηλή τάση μεταστατικής επέκτασης. Η κυτταρολογική του εικόνα εξαρτάται από το βαθμό διαφοροποίησής του. Στα επιχρίσματα του καλά διαφοροποιημένου πλακώδους καρκινώματος, παρατηρούνται ως επί το πλέιστον ώριμα πλακώδη κύτταρα με κερατινοποιημένο κυτταρόπλασμα και μεγάλο σκούρο πυρήνα. Τα νεοπλασματικά κύτταρα εμφανίζονται με μεμονωμένα ή σε μικρές ομάδες, πολύ συχνά με εμφανή ποικιλία στο κυτταρικό σχήμα και μέγεθος. Το κυτταρόπλασμα είναι άφθονο και έντονα ηωσινόφιλο. Μερικά μη κερατινοποιημένα κύτταρα είναι δυνατόν να παρατηρηθούν. Οι μιτώσεις είναι σπάνιες. Οι όγκοι μέτριας και χαμηλής διαφοροποίησης αποτελούνται από κακοήθη κύτταρα με μέτρια ποσότητα κυτταροπλάσματος, κεντρικά ή έκκεντρα τοποθετημένο πυρήνα, αδρή χρωματίνη και εμφανές πυρήνιο. Παρατηρούνται μονοπύρηνα, διπύρηνα ή ακόμα και πολυπύρηνα κύτταρα. Οι μιτώσεις είναι συχνές. Το πλακώσδες καρκίνωμα συχνά παρουσιάζει κυστική εκφύλιση. Στην περίπτωση αυτή το υλικό που αναρροφάται δια της παρακέντησης είναι ένα βρώμικο υγρό. Το υπόστρωμα του επιχρίσματος είναι νεκρωτικό με ποικίλου βαθμού φλεγμονή και γιγαντοκυτταρική αντίδραση (τα γιγαντοκύτταρα τύπου «ξένου σώματος» είναι πολυάριθμα).

4.3 Καρκίνωμα των σμηγματογόνων αδένων

Τα επιχρίσματα αποτελούνται κυρίως από μεγάλες ομάδες νεοπλασματικών κυττάρων με υπερχρωματικούς, στην πλειοψηφία τους κεντρικά τοποθετημένους πυρήνες με διακριτό πυρήνιο. Το κυτταρόπλασμα είναι μέτριο έως άφθονο και έχει μια χαρακτηριστική φυσαλιδώδη εικόνα. Το κυτταρικό περίγραμμα είναι ακανόνιστο και μερικές φορές μη διακριτό. Λίγες μιτώσεις και μερικά πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα τύπου ξένου σώματος μπορεί να παρατηρηθούν. Το υπόστρωμα είναι συνήθως βρώμικο. Η διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει το αδένωμα και το επιθηλίωμα των σμηγματογόνων αδένων. Η εμφανής πλειομορφία και το ακανόνιστο σχήμα του πυρήνα αποκλείει την πιθανότητα καλοήθους εξεργασίας. Η χρώση για λίπος είναι θετική σε σχεδόν όλα τα νεοπλασματικά κύτταρα.

4.4 Πρωτοπαθές αδενοκυστικό καρκίνωμα του δέρματος

Τα κυτταρολογικά ευρήματα είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που αναφέρονται από τη διεθνή βιβλιογραφία για το αδενοκυστικό καρκίνωμα των σιελογόνων αδένων28. Στην διαφορική διάγνωση περιλαμβάνεται ένα καλόηθες κυλίνδρωμα του χορίου29, ωστόσο τα κυτταρολογικά χαρακτηριστικά του αδενοκυστικού καρκινώματος είναι υπέρ της κακοήθειας. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει έντονη πλειομορφία και συσσώρευση (crowding) των πυρήνων. Πολλοί ανώμαλοι γυμνοί πυρήνες παρατηρούνται ανάμεσα στις κυτταρικές ομάδες. Σπάνιες μιτώσεις είναι δυνατόν να παρατηρηθούν. Η αδενοειδής ποικιλία του βασικοκυτταρικού καρκινώματος περιλαμβάνεται επίσης στη διαφορική διάγνωση, ωστόσο τα κλινικά χαρακτηριστικά του όγκου, ο οποίος είναι πάντοτε υποεπιδερμιδικός, δεν συνηγορούν υπέρ του βασικοκυτταρικού καρκινώματος.

4.5 Όγκος από κύτταρα Merkel (νευροενδοκρινές καρκίνωμα του δέρματος)

Η παρακέντηση του όγκου αποδίδει κυτταροβριθές υλικό, αποτελούμενο από μικρά, ομοιόμορφα κακοήθη κύτταρα με υπερχρωματικό πυρήνα και ελάχιστο κυτταρόπλασμα, τα οποία μοιάζουν με διεγερμένα μεγάλα λεμφοκύτταρα, όπως οι ανοσοβλάστες. Τα κύτταρα βρίσκονται κυρίως διάσπαρτα και σπάνια σε μικρές ομάδες με ευδιάκριτη αλληλοεπικάλυψη (molding). Παρατηρούνται επίσης πολυάριθμες μιτώσεις. Από ανοσοιστοχημικής άποψης τα κύτταρα εκφράζουν την ειδική νευρωνική ενολάση (NSE) και είναι αρνητικά για το LCA και το HMB 45. Τα δυο τελευταία αντισώματα πρέπει να δοκιμαστούν με σκοπό τον αποκλεισμό από τη διαφορική διάγνωση ενός μη Hodgkin λεμφώματος και ενός μελανώματος αντίστοιχα30,31.

4.6 Μελάνωμα

Η παρακέντηση του όγκου αποδίδει κυτταροβριθές υλικό, αποτελούμενο κυρίως από κακοήθη κύτταρα χαρακτηριστικά του μελανώματος. Κυτταρολογικά μπορούν να διαγνωσθούν τέσσερις διαφορετικοί τύποι κυττάρων.
Ο πιο συχνός τύπος είναι ο επιθηλιοειδής με εναπόθεση μελανίνης. Στην περίπτωση αυτή τα κύτταρα είναι στρογγυλά ή ωοειδή με έκκεντρο πυρήνα και ευδιάκριτο πυρήνιο. Τα διπύρηνα κύτταρα είναι πολυάριθμα. Τα κύτταρα μπορεί να διατάσσονται σε ομάδες με χαλαρή ή ακόμα και μεγάλη μεσοκυττάρια συνοχή, μιμούμενα έτσι ένα επιθηλιακής προέλευσης νεόπλασμα. Η παρουσία μελανίνης στα κακοήθη κύτταρα και στα διάσπαρτα στο υπόστρωμα ιστιοκύτταρα είναι υπέρ του μελανώματος.
Μια άλλη κυτταρολογική ποικιλία είναι το ατρακτοκυτταρικό μελάνωμα, το οποίο αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από ατρακτοειδή κύτταρα με επιμήκεις πυρήνες. Τα κύτταρα αυτά μπορεί να είναι είτε μεμονωμένα είτε να διαπλέκονται σε ομάδες, μιμούμενα με τη διάταξή τους ένα ατρακτοκυτταρικό σάρκωμα.
Ο αδιαφοροποίητος τύπος μελανώματος αποτελείται από μικρά, στρογγυλά κύτταρα που μοιάζουν με μεγάλα λεμφοκύτταρα. Αυτός ο τύπος μελανώματος πρέπει να διαφοροδιαγνωσθεί από ένα υψηλού βαθμού κακοήθειας μη Hodgkin λέμφωμα και από το καρκίνωμα από κύτταρα Merkel.
Ο αδιαφοροποίητος τύπος μελανώματος αποτελείται από πλειόμορφα γιγαντοκύτταρα με ένα, δύο ή περισσότερους πυρήνες. Οι αμελανωτικές μορφές είναι συχνότερες. Τα κύτταρα είναι στρογγυλά, με μορφή μπαλονιού ή επιμήκη με μακριές κυτταροπλασματικές αποφυάδες.
Όλες οι υποποικιλίες του μελανώματος διατηρούν ορισμένα κοινά κυτταρολογικά χαρακτηριστικά. Τα μεμονωμένα κύτταρα επικρατούν, η κυτταρική πλειομορφία είναι συνήθης, τα πυρήνια είναι εμφανή και συχνά πολλαπλά, ενώ μορφές με εικόνα «ματιού πουλιού» ή «κύτταρο μέσα σε κύτταρο» είναι συχνές. Επιπλέον οι μιτώσεις είναι πολυάριθμες και ποικίλος αριθμός ιστιοκυττάρων παρατηρείται πάντοτε ανάμεσα στα νεοπλασματικά κύτταρα. Τέλος τα ενδοπυρηνικά έγκλειστα αποτελούν ένα πολύ συνηθισμένο κυτταρολογικό εύρημα σε όλους τους τύπους μελανώματος, εκτός του αδιαφοροποίητου τύπου από μικρά κύτταρα. Στην ποικιλία αυτή τα ενδοπυρηνικά έγκλειστα είναι πολύ σπάνια.
Ορισμένα άλλα κακοήθη δερματικά νεοπλάσματα, όπως το κακόηθες ιδραδένωμα και το κακόηθες εκκρινές πόρωμα, μπορεί να παρουσιάσουν παρόμοια κυτταρολογική εικόνα με το αμελανωτικό επιθηλιοειδές μελάνωμα. Στις περιπτώσεις αυτές η διαφορική διάγνωση γίνεται με ανοσοιστοχημικές μεθόδους.
Πρέπει αν τονιστεί ότι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, οι μελανωτικές δερματικές αλλοιώσεις δεν πρέπει να παρακεντώνται διά λεπτής βελόνης όχι λόγω κινδύνου πιθανής καρκινικής διασποράς αλλά λόγω της πιθανότητας διαταραχής της κυτταρικής αρχιτεκτονικής του όγκου. Η παρακέντηση διά λεπτής βελόνης μπορεί να αλλοιώσει την εικόνα της ιστολογικής εξέτασης που θα ακολουθήσει, λόγω πρόκλησης πιθανής αιμορραγίας και δευτερογενούς λεμφοκυτταρικής διήθησης. Στο μελάνωμα, η λεμφοκυτταρική διήθηση θεωρείται δευτερεύων διαγνωστικός και προγνωστικός παράγοντας ο οποίος πρέπει να συνυπολογιστεί μαζί με άλλες ιστολογικές παραμέτρους. Για παράδειγμα φλεγμονώδης αντίδραση τύπου ξενιστή παρατηρείται συχνότερα σε επιθετικές εξεργασίες ή στο δεσμοπλαστικό μελάνωμα.

5 . Πρωτοπαθείς κακοήθεις όγκοι του χορίου και του υποδορίου λίπους

5.1 Μυξοειδές λιποσάρκωμα
Τα επιχρίσματα αποτελούνται από ομοιόμορφα ατρακτοειδή ή ωοειδή κύτταρα, μερικά από τα οποία διαθέτουν κυτταροπλασματικά κενοτόπια. Τα κύτταρα διατάσσονται σε επίπεδες ομάδες (σεντόνια), εμπεδωμένα μέσα σε μυξοειδές υπόστρωμα. Μπορεί επίσης να παρατηρηθούν κύτταρα τύπου λιποβλάστης ή «εν είδει σφραγιστήρα δακτυλίου», μερικά από τα οποία μπορεί να διαθέτουν ευδιάκριτο πυρήνιο. Στη διαφορική διάγνωση πρέπει να περιλαμβάνεται το κακόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα.
5.2 Κακόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα
Η παρακέντηση του όγκου αποδίδει πολύ κυτταροβριθές υλικό, στο οποίο επικρατούν επιμήκη, ατρακτοειδή και αστεροειδή κύτταρα. Ιστοκυτταροειδή γιγαντοκύτταρα παρατηρούνται επίσης. Σε μερικές περιπτώσεςι, ο κυρίαρχος κυτταρικός πληθυσμός είναι τα πολυγωνικά μονοπύρηνα ή πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα, ενώ ανευρίσκονται πολύ λίγα ατρακτοειδή κύτταρα. Σε όλες τις περιπτώσεις παρατηρείται σημαντική ποικιλία στο σχήμα και το μέγεθος των πυρήνων. Οι τελευταίοι είναι είτε ωοειδείς, είτε νεφροειδείς, είτε έχουν παράδοξο σχήμα με έντονα υπερχρωματική πυρηνική μεμβράνη και ευδιάκριτα πυρήνια. Το κυτταρόπλασμα είναι εύθραυστο και μερικές φορές παρουσιάζει μικρά κενοτόπια. Σε μερικές περιπτώσεις, μια μυξοειδής στρωματική ουσία παρατηρείται στο υπόστρωμα. Οι ανοσοιστοχημικές χρώσεις για α1 αντιθρυψίνη και α1 αντιχυμοθρυψίνη είναι θετικές.
5.3 Δερματικό λειομυοσάρκωμα
Η παρακέντηση του όγκου αποδίδει κυτταροβριθές υλικό, αποτελούμενο από ομάδες κυττάρων με μεγάλη μεσοκυττάρια συνοχή. Τα κύτταρα διαθέτουν ωοειδείς ή «δίκην πούρου» πυρήνες και λεπτό κυτταρόπλασμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί ανισοπυρήνωση και ακανόνιστη διάταξη χρωματίνης. Το υπόστρωμα είναι καθαρό και εν μέρει μυξοειδές.

5.4 Σάρκωμα του Kaposi
H κυτταροβρίθεια των επιχρισμάτων είναι μικρή έως μέτρια. Η παρακέντηση του όγκου αποδίδει υλικό, αποτελούμενο από ατρακτοειδή κύτταρα μεμονωμένα και σε δεσμίδες με αυξημένη μεσοκυττάρια συνοχή, εντός αιματηρού υποστρώματος. Το κυτταρόπλασμα των νεοπλασματικών κυττάρων είναι συνήθως άφθονο και βασεόφιλο, οι δε πυρήνες είναι είτε ωοειδείς είτε ατρακτοειδείς, με πιθανή παρουσία μονήρους ευδιάκριτου πυρηνίου. Η πυρηνική μεμβράνη παρουσιάζει έντονα ακανόνιστο σχήμα, ο δε πυρήνας εμφανίζει ανομοιογενή υπερχρωμασία και ευδιάκριτες εντομές (grooving). Σε ανοσοιστοχημικό έλεγχο, τα νεοπλασματικά κύτταρα είναι θετικά για τα αντισώματα CD 31 και CD 34 , τα οποία αποτελούν ενδοθηλιακούς δείκτες.

5.5. Κακοήθης δερματική λεμφοϋπερπλαστική εξεργασία

Τα δερματικά λεμφώματα είναι αυτά που προσβάλλουν κυρίως το δέρμα και δευτερογενώς άλλες περιοχές του σώματος. Περιλαμβάνουν T- και B- Μη Ηodgkin Λεμφώματα (Non-Hodgkin's Lymphomas -NHL). Η πρωτοπαθής εκδήλωση του λεμφώματος του Hodgkin (Hodgkin's Disease - HD) στο δέρμα είναι πάρα πολύ σπάνια. Τα πρωτοπαθή Τ- λεμφώματα του δέρματος αφορούν στην πλειοψηφία τους περιπτώσεις σπογγοειδούς μυκητιάσεως, ωστόσο τα τελευταία χρόνια στην ομάδα αυτή περιέλαβε και άλλες λεμφοϋπερπλαστικές εξεργασίες. Πράγματι το λέμφωμα από κύτταρα Τ αποτελεί μια παθολογική οντότητα που περιλαμβάνις αρκετά μη Hodgkin λεμφώματα με σημαντική κυτταρική ετερογένεια. Η κλινική εικόνα αυτών των νεοπλασιών παρουσιάζει σημαντική ποικιλία. Ποικιλοδερματιή δερμάτωση, ερυθρόδερμα, υπερκερατωτικές πλάκες, υποχρωστικές κηλίδες και μονήρη ή πολλαπλά νεοπλασματικά οζίδια είναι μερικές από τις πλέον συνηθισμένες κλινικές εκδηλώσεις του Τα λεμφώματος που πρέπει να διαφοροδιαγνωσθεί από άλλες καλοήθεις ή κακοήθεις εξεργασίες. Σαν πρώτη διαγνωστική προσέγγιση, η κυτταρολογική εξέταση υλικού που λαμβάνεται από παρακέντηση δια λεπτής βελόνης, μπορεί αν συμβάλλει αποφασιστικά στην έγκαιρη και ενδεδειγμένη θεραπευτική παρέμβαση.
Η χρήση ανοσοιστοχημικών χρώσεων έχει τεράστια σημασία προκειμένου να τεθεί η ορθή κυτταρολογική διάγνωση. Οι μονοκλωνικές ελαφρές άλυσσοι Anti-kappa και anti-lamba χρησιμοποιούνται για τη διαπίστωση της μονοκλωνικότητας του λεμφοκυτταρικού πληθυσμού. Περιορισμός μιας ελαφράς αλύσσου ορίζεται η παρουσία αναλογίας κ:λ ή λ:κ αλύσσων με τιμές ≥ 6:1 μετά από καταμέτρηση τουλάχιστον 250 κυττάρων32. Οι Τ κυτταρικοί δείκτες όπως το CD 34 και CD 45 Ro εφαρμόζονται σε περίπτωση που οι χρώσεις για κ και λα αλύσσους

Γιατί να επιλέξει κάποιος το κέντρο μας για να κάνει παρακέντηση δεματικών και υποδόριων ογκιδίων;
Δημιουργήσαμε ένα χώρο με άμεση πρόσβαση (δίπλα στο σταθμό ΜΕΤΡΟ Κατεχάκη) με πολύ μεράκι και αγάπη, με σκοπό να δώσουμε σε όλους τη δυνατότητα να μας γνωρίσουν και να κάνουν στο κέντρο μας αυτή την τόσο σημαντική ιατρική εξέταση.Εμείς κάνουμε ταυτόχρονα και τη λήψη και τη διάγνωση των κυτταρολογικών εξετάσεων δερματικών και υποδόριων ογκιδίων.
Πέραν όμως του πολύ χαμηλού οικονομικού κόστους, οι υπηρεσίες μας είναι πολύ υψηλής ποιότητας και για το λόγο αυτό είμαστε ένα από τα ελάχιστα κυτταρολογικά εργαστήρια στην Ελλάδα που έχουν διαπιστευθεί κατά ELOT EN ISO 15189. Η πιστοποίησή μας αυτή δεν είναι κενό γράμμα, αλλά αντανακλά την συνολική προσπάθειά μας να παρέχουμε αξιόπιστες, διεθνώς αναγνωρισμένες ιατρικές υπηρεσίες, εφαρμόζοντας ένα Σύστημα Ολικής Διαχείρισης Ποιότητας και δίνοντας σημασία σε όλες αυτές τις λεπτομέρειες που μας φέρνουν πιο κοντά στα σύγχρονα Ευρωπαϊκά Πρότυπα. Επιγραμματικά και μόνο θα αναφερθώ σε μερικά από τα χαρακτηριστικά που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε:
Άνετοι και λειτουργικοί χώροι δειγματοληψίας
Μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας (δύο μηχανήματα κυτταρολογίας υγρής φάσης, σύστημα αυτόματης χρώσης, κυτταροφυγόκεντροι, μικροσκόπια με καμέρα)
Άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό
Οι 4 ιατροί κυτταρολόγοι του κέντρου μας είναι καταξιωμένοι επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας, με πλούσιο επιστημονικό έργο
Τηρούμε πλήρες αρχείο πλακιδίων και παραπεμπτικών σε βάθος 10ετίας
Εφαρμόζουμε μέτρα εσωτερικού ελέγχου ποιότητας
Συμμετέχουμε σε προγράμματα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας
Κάθε εξέταση μικροσκοπείται από 2 τουλάχιστον κυτταρολόγους
Έκδοση απάντησης εντός 24 ωρών
Απάντηση με εικόνες από αντιπροσωπευτικές θέσεις
Σχολιασμός εικόνων από ειδικό κυτταρολόγο
Δωρεάν παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, εαν χρειαστεί από τον Επιστημονικό διευθυντή και τους γιατρούς μας
Το κυτταρολογικό υλικό μικροσκοπείται επιτόπου από δύο τουλάχιστον κυτταρολόγους και η απάντηση εκδίδεται αυθημερόν. Σκοπός μας είναι η ελαχιστοποίηση του χρόνου που μεσολαβεί μεταξύ δειγματοληψίας και έκδοσης τελικής κυτταρολογικής απάντησης με σκοπό την εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής εξυπηρέτησης των εξεταζομένων, τον μηδενισμό των περιπτώσεων λήψης ανεπαρκούς δείγματος, την επιτόπου κλινικοεργαστηριακή συνεκτίμηση και την άμεση συμβουλευτική παρέμβαση- επεξήγηση των κυτταρολογικών διαγνώσεων