Το μεσοθηλίωμα είναι μια σπάνια μορφή καρκίνου, η οποία συχνότερα ξεκινάει από τα κύτταρα τα οποία καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια του θώρακος (είναι μια μεμβράνη η οποία ονομάζεται υπεζωκώς), ή λιγότερο συχνά, της κοιλίας (η αντίστοιχη μεμβράνη ονομάζεται περιτόναιο). Το μεσοθηλίωμα του θώρακος, συχνά παρουσιάζει συμπτώματα στην περιοχή του θώρακος.

Το μεσοθηλίωμα της κοιλίας, είναι πολύ πιο σπάνιο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στα όργανα της κοιλίας και τα συμπτώματα του έχουν σχέση με αυτή την περιοχή του  σώματος, όπως διόγκωση της κοιλίας, ναυτία, εμέτους και απόφραξη του εντέρου. Τέλος, υπάρχει μια ακόμα μορφή μεσοθηλιώματος, εξαιρετικά σπάνια, το μεσοθηλίωμα του περικάρδιου, το οποίο αφορά τον υμένα που περιβάλλει την καρδιά.

Ποιοι είναι οι τύποι του μεσοθηλιώματος; Υπάρχουν δύο μείζονες τύποι κυττάρων μεσοθηλιώματος, τα επιθηλιακά και τα σαρκωματοειδή. Καμιά φορά, μπορεί να συνυπάρχουν και οι δύο αυτοί τύποι κυττάρων. Ο σαρκωματοειδής τύπος είναι πιο σπάνιος και εμφανίζεται μόνο στο 15% των περιπτώσεων. Συνοδεύεται από χειρότερη πρόγνωση. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, το μεσοθηλίωμα μπορεί να προέρχεται από καλοήθη, δηλαδή μη κακοήθη κύτταρα. Αυτό, το αποκαλούμενο καλόηθες μεσοθηλίωμα, μπορεί να θεραπευθεί χειρουργικώς.

Ποια είναι τα συμπτώματα του μεσοθηλιώματος; Τα περισσότερα άτομα παραπονούνται για δυσκολία στην αναπνοή, καθώς και πόνο στο στήθος. Ο πόνος αυτός, παραδόξως, δεν επιδεινώνεται κατά την βαθιά εισπνοή. Αυτό προκαλεί έκπληξη, αφού ο υπεζωκώς (που καλύπτει την εξωτερική επιφάνεια του πνεύμονα) συμμετέχει στη νόσο και οι περισσότερες άλλες ασθένειες στις οποίες συμμετέχει αυτή μεμβράνη, συνοδεύονται από πλευριτικό πόνο ο οποίος επιδεινώνεται με την βαθιά εισπνοή. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να μην εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα και η νόσος να ανακαλυφθεί από μια απλή γενική εξέταση ή από μια ακτινογραφία θώρακος. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, η δύσπνοια αυξάνεται, καθώς και η απώλεια βάρους, μειώνεται η όρεξη και μπορεί να εμφανισθούν νυχτερινοί ιδρώτες. Μπορεί να εμφανισθεί αλλαγή της φωνής λόγω εισβολής του όγκου στην περιοχή του λάρυγγος, απώλεια της λειτουργίας του διαφράγματος και γενικά συμπτώματα, ανάλογα με την περιοχή και συμμετοχή των παρακείμενων οργάνων.

Ποια είναι η αιτία του μεσοθηλιώματος και πότε εμφανίζεται η νόσος; Τα περισσότερα άτομα με κακόηθες μεσοθηλίωμα, έχουν ιστορικό εργασίας  σε περιοχή όπου εισέπνεαν αμίαντο. Συνήθως, αυτό αφορά άνδρες ηλικίας άνω των 40 ετών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα νέα περιστατικά μεσοθηλιώματος έχουν σχετικώς παραμείνει σταθερά από την εποχή που ετέθησαν απαγορεύσεις για την χρήση του αμιάντου. Αξίζει να σημειωθεί, ότι αρκεί μια έκθεση σε αμίαντο επί ένα έως δύο μήνες για να εμφανισθεί μεσοθηλίωμα 30 η 40 χρόνια αργότερα, και σε μερικές περιπτώσεις, 70 χρόνια αργότερα.Άτομα τα οποία εξετέθησαν σε αμίαντο τις δεκαετίες του 50, 60 και του 70, εμφανίζουν ακόμα και τώρα μεσοθηλίωμα, λόγω του μεγάλου λανθάνοντα χρόνου εμφάνισης του μεσοθηλιώματος.

Πώς  γίνεται η διάγνωση του μεσοθηλιώματος; Η επισφράγηση της διάγνωσης γίνεται με τη βοήθεια βιοψίας. Προηγουμένως βεβαίως, έχουν εκτελεσθεί οι απαραίτητες ακτινογραφίες θώρακος και η αξονική τομογραφία, από τις οποίες έχει καταδειχθεί η ύπαρξη πλευριτικού υγρού γύρω από τους πνεύμονες. Μπορεί επίσης να εκτελεσθεί θωρακοσκόπηση, με τη βοήθεια ειδικού οργάνου, μέσω μικρής τομής επί του θωρακικού τοιχώματος και εισαγωγής του θωρακοσκόπιου εντός του θώρακος, μεταξύ δύο πλευρών. Αυτή η εξέταση βεβαίως πραγματοποιείται σε νοσοκομείο, με τη χρήση τοπικών αισθητικού. Εάν ανιχνευθεί υγρό, ο γιατρός μπορεί να το αναρροφήσει με ειδική βελόνα. Αυτό ονομάζεται θωρακοκέντηση. Σε περίπτωση που υπάρχει μεσοθηλίωμα εντός της κοιλίας, μπορεί να εκτελεσθεί περιτοναιοσκόπηση.

Εάν υπάρχει υγρό, αυτό αφαιρείται με λεπτή βελόνα, όπως και προηγουμένως. Αυτό ονομάζεται παρακέντηση.  Ποιά είναι η πρόγνωση του μεσοθηλιώματος; Όπως συμβαίνει με τους περισσότερους καρκίνους, η πρόγνωση για τη νόσο αυτή, εξαρτάται από το πόσο νωρίς έγινε η διάγνωση και πόσο αποτελεσματική είναι η θεραπεία. Δυστυχώς, το μεσοθηλίωμα εντοπίζεται σε ένα στάδιο κατά το οποίο η ίαση δεν μπορεί να επιτευχθεί. Τα περισσότερα άτομα θα υποκύψουν στην ασθένεια μέσα σε ένα χρόνο μετά τη διάγνωση.

Ποια είναι θεραπευτική αγωγή; Σημαντικό ρόλο για την όσο το δυνατόν καλύτερη θεραπευτική αγωγή, παίζει το στάδιο κατά το οποίο βρίσκεται η νόσος καθώς και η γενική κατάσταση του ασθενούς. Η θεραπεία μπορεί να είναι συνδυασμός χειρουργικής, ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η έρευνα για καινούργια φάρμακα εναντίον του μεσοθηλιώματος; Τα φάρμακα που υπόσχονται καλύτερη θεραπεία, είναι το L-NDDP, το οποίο πρόσφατα έδειξε πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων σε δύο ασθενείς,η ενδοστατίνη μαζί με την αγγειοστατίνη,η λοβαστατίνη,η ιντερφερόνη –γάμμα,η φωτοδυναμική θεραπεία και η ανοσοθεραπεία. Τέλος, ελπίδες παρέχει και η γονιδιακή θεραπεία.