Tο Tεστ Παπανικολάου (Tεστ ΠΑΠ), το οποίο ανακαλύφθηκε το 1928 από τον Έλληνα βιολόγο Γεώργιο Παπανικολάου, είναι η πιο διαδεδομένη εξέταση παγκοσμίως για την ανίχνευση δυσπλασιών και προκαρκινικών καταστάσεων καθώς και για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Πρόκειται για μία εύκολη και γρήγορη κυτταρολογική εξέταση, η οποία προϋποθέτει τη λήψη από τον γυναικολόγο και την εξέταση από τον κυτταρολόγο δείγματος κυττάρων από το εσωτερικό και το εξωτερικό μέρος του τραχήλου και τον κόλπο.

Διαδικασία λήψης του Τεστ Παπανικολάου

Κατά τη διάρκεια του Τεστ ΠΑΠ, η γυναίκα ξαπλώνει στο γυναικολογικό κρεβάτι ή στην ειδική γυναικολογική καρέκλα προκειμένου ο γυναικολόγος να εξετάσει τον κόλπο και τον τράχηλο με τη βοήθεια του κολποδιαστολέα.

Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας μία μικρή σπάτουλα κι ένα ακόμα ιατρικό εργαλείο με μαλακό βουρτσάκι, συλλέγει δείγμα κυττάρων από τον τράχηλο και τον κόλπο και τα τοποθετεί πάνω σε μικρά γυάλινα «πλακάκια». Τελικά, το δείγμα αποστέλλεται για έλεγχο στον κυτταρολόγο, για να εντοπιστούν τυχόν ανωμαλίες, δυσπλασίες και κακοήθειες.

Είναι επίπονη εξέταση;

Το Τεστ Παπανικολάου δεν είναι επίπονη εξέταση στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Ωστόσο, κάποιες γυναίκες ενδέχεται για λίγα δευτερόλεπτα να νιώσουν έναν ελαφρύ, “ενοχλητικό” πόνο, που τις περισσότερες φορές οφείλεται στο άγχος που γεννάει η συγκεκριμένη εξέταση.

Ποια ημέρα του κύκλου πρέπει να πραγματοποιείται το Τεστ ΠΑΠ;

Αν μία γυναίκα έχει φυσιολογικό κύκλο 28 ημερών, η καταλληλότερη στιγμή για να υποβληθεί σε Τεστ ΠΑΠ είναι γύρω στα μέσα του κύκλου (14η μέρα), χωρίς αυτό να είναι δεσμευτικό. Η μόνη εξαίρεση είναι οι μέρες της εμμήνου ρύσεως (περιόδου).

Ποια είναι η κατάλληλη προετοιμασία;

Καλό είναι να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή 2-3 ημέρες πριν την εξέταση, για να ελαχιστοποιήσουμε το ενδεχόμενο αλλοίωσης των κυττάρων ή πρόκλησης μικροτραυματισμών καθώς και η κολπική πλύση για τουλάχιστον 24 ώρες πριν το τεστ.

Επίσης, δεν επιτρέπεται η χρήση ταμπόν, σπερματοκτόνων και ενδοκολπικών αλοιφών για τουλάχιστον 2 εικοσιτετράωρα πριν την εξέταση.

Κάθε πότε πρέπει να πραγματοποιείται;

Μία γυναίκα θα έπρεπε να υποβληθεί σε Τεστ ΠΑΠ μέσα σ’ έναν χρόνο από την πρώτη της σεξουαλική επαφή, ενώ ο χρόνος επανάληψης που συστήνουν οι γυναικολόγοι στις σεξουαλικά ενεργές γυναίκες είναι μία φορά τον χρόνο.

Σε περίπτωση που η εξέταση δείξει κάποιο εύρημα, πρέπει να επαναληφθεί μέσα σε έξι μήνες.

Για τις γυναίκες οι οποίες βρίσκεται στο στάδιο της εμμηνόπαυσης για αρκετά χρόνια ή για εκείνες που έχουν σταθερό σύντροφο και δεν παρουσίασαν ποτέ κάποιο γυναικολογικό πρόβλημα, μπορεί η εξέταση να πραγματοποιείται μία φορά τη διετία.

Στην περίπτωση των μη σεξουαλικά ενεργών ή των υπερήλικων γυναικών, το Τεστ ΠΑΠ δεν θεωρείται πλέον απαραίτητο.

Η σημασία του Τεστ ΠΑΠ

Το Τεστ ΠΑΠ είναι μία εξαιρετικά σημαντική εξέταση αφενός γιατί μπορεί να προλάβει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αφετέρου γιατί μαζί με την κολποσκόπηση μπορούν να εντοπίσουν προ-καρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες μπορούν να θεραπευτούν πριν εξελιχθούν σε νόσο.