Πως εμφανίζεται συνήθως ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως ; Συνήθως το πρώτο σύμπτωμα που αντιλαμβάνεται ο ασθενής είναι αίμα στα ούρα του, χωρίς όμως να έχει πόνο. Μπορεί επίσης να έχει συχνουρία ή αίσθημα άμεσης ανάγκης για ούρηση. Λιγότερο συχνά και όταν συνήθως η νόσος έχει προχωρήσει μπορεί ο ασθενής να νιώσει πόνο στην πλάτη, στην κοιλιά, να χάνει βάρος και να έχει ανορεξία. Η ύπαρξη των συμπτωμάτων αυτών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει καρκίνος, αλλά χρειάζεται ο ασθενής να απευθυνθεί στο γιατρό του έγκαιρα.
Ποιοι τύποι καρκίνου της ουροδόχου κύστεως υπάρχουν ;
Α) Εντοπισμένος, δηλαδή βρίσκεται μέσα στην ουροδόχο κύστη. Aνάλογα με το βάθος που αναπτύσσεται στο τοίχωμα της κύστεως, ο καρκίνος διακρίνεται στον μη-διηθητικό (εξαπλώνεται επιφανειακά) και στον διηθητικό (εξαπλώνεται στα βαθύτερα στρώματα του τοιχώματος της κύστης). Κατά τη διάγνωση περίπου 75-85% των ασθενών εμφανίζουν τον μη-διηθητικό, ενώ οι υπόλοιποι εμφανίζουν τον διηθητικό.Ο μη-διηθητικός σε σύγκριση με τον διηθητικό καρκίνο έχει καλύτερη πρόγνωση, είναι λιγότερο επιθετικός ενω η θεραπεία τους είναι διαφορετική.
Β) Τοπικά εκτεταμένος. Ο όγκος έχει εξαπλωθεί και έξω από την κύστη σε γειτονικά όργανα, όπως στο έντερο, στον προστάτη στους άνδρες, στην μήτρα στις γυναίκες.
Γ) Μεταστατικός. Ο όγκος έχει εξαπλωθεί σε απομακρυσμένα από την ουροδόχο κύστη όργανα, όπως οι πνεύμονες, το ήπαρ(συκώτι), τα οστά. Σε ποιές ηλικίες εμφανίζεται συνήθως ο καρκίνος της κύστεως ; Συνήθως εμφανίζεται σε ηλικία > 60 ετών, μπορεί ωστόσο να συμβεί και σε νεαρότερες ηλικίες.
Ποια είναι η συχνότητα εμφάνισης στα δύο φύλα; Στους άνδρες ο καρκίνος της κύστεως εμφανίζεται 3 φορές συχνότερα σε σχέση με τις γυναίκες.
Γιατί πρέπει να ζητήσει χωρίς καθυστέρηση συμβουλή από γιατρό κάποιος που αντιλαμβάνεται ότι έχει αίμα στα ούρα ; Όσο πιο γρήγορα γίνεται η διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως η αντιμετώπιση του είναι ευκολότερη και τα αποτελέσματα της θεραπείας καλύτερα. Η γρηγορότερη διάγνωση έχει σχέση με καρκίνο στα αρχικά στάδια. Αντίθετα η καθυστέρηση στη διάγνωση έχει σχέση με καρκίνο σε πιο προχωρημένα στάδια με αποτέλεσμα η θεραπεία να γίνεται πιο δύσκολη, ώστε να χρειάζεται ακόμη και αφαίρεση της κύστης. Σε περίπτωση που το αίμα στα ούρα περάσει μόνο του, πρέπει πάλι να ζητήσω συμβουλή γιατρού;Συχνά τα ούρα καθαρίζουν μόνα τους, πίνοντας αρκετά υγρά. Δεν πρέπει όμως ο ασθενής να θεωρήσει το κόκκινο χρώμα των ούρων του τυχαίο και να αμελήσει να ενημερώσει το γιατρό του, γιατί η καθυστέρηση στη διάγνωση δίνει χρόνο στον καρκίνο να προχωρήσει.
Ποιοι παράγοντες συνδέονται με την ανάπτυξη του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως; Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως είναι το κάπνισμα. Οι καπνιστές έχουν περίπου διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου κύστεως σε σχέση με τους μη καπνιστές. Επίσης έχει βρεθεί συσχέτιση με ορισμένα επαγγέλματα στα οποία χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες οι οποίες θεωρούνται καρκινογόνες για την κύστη. Εργαζόμενοι σε βιομηχανίες χημικών, χρωμάτων, πίσσας, ελαστικών, πετρελαιοειδών, υφασμάτων και δερμάτων έχουν πιο αυξημένο κίνδυνο. Η χρόνια φλεγμονή της κύστεως (από πέτρες, ουρολοιμώξεις) αυξάνει τις πιθανότητες για καρκίνο της κύστεως. Η χημειοθεραπεία με το φάρμακο κυκλοφωσφαμίδη, όταν δεν δίνεται μαζί και το προστατευτικό φάρμακο της κύστεως ουρομιτεξάνη, μπορεί επίσης να συσχετιστεί με την εμφάνιση αυτού του τύπου καρκίνου.
Πως μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως; Η πρόληψη του καρκίνου της κύστεως μπορεί να γίνει με :
➢ Διακοπή του καπνίσματος
➢ Προστασία των εργαζομένων που εργάζονται σε βιομηχανίες στις οποίες χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες οι οποίες θεωρούνται καρκινογόνες για την κύστη.
➢ Να πίνουμε πολλά υγρά και να μην αναβάλουμε την ούρησή μας, ώστε να αδειάζουμε και να ξεπλένουμε την κύστη μας από βλαβερές ουσίες.
➢ Θεραπεία των χρόνιων φλεγμονών της κύστης.
Ποιές εξετάσεις βοηθάνε στη διάγνωση; Σε περίπτωση που ο γιατρός σας αφασίσει να ξεκινήσει έλεγχο για την προέλευση των συμπτωμάτων, εκτός από την κλινική εξέταση οι ακόλουθες εξετάσεις είναι βοηθητικές για μια ασφαλή διάγνωση
: ➢ Εξετάσεις ούρων, για την ανίχνευση αίματος ή και καρκινικών κυττάρων. ➢ Υπερηχογράφημα ουροδόχου κύστεως, ώστε να διαπιστωθεί έαν υπάρχει παθολογικό μόρφωμα μέσα σε αυτή.
➢ Κυστεοσκόπηση, με την οποία ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει ένα λεπτό εργαλείο με κάμερα που θα το τοποθετήσει μέσα στην κύστη για να την ελέγξει άμεσα. Η εξέταση αυτή μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία. Εάν οι εξετάσεις αυτές δεν είναι διαφωτιστικές τότε ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πιο ειδικές εξετάσεις, όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή και τυχαίες βιοψίες από το εσωτερικό της κύστεως.
Πως επιβεβαιώνεται η διάγνωση ; Η διάγνωση επιβεβαιώνεται μόνο με τη βιοψία του όγκου. Η βιοψία πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικού εργαλείου που τοποθετείται μέσα στην ουροδόχο κύστη από την ουρήθρα. Γίνεται πάντοτε με αναισθησία (περιοχική ή γενική). Ο ασθενής νοσηλεύεται συνήθως μια με δύο ημέρες στο νοσοκομείο.
Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως; Εξαρτάται από το αν ο όγκος εντοπίζεται μέσα στην ουροδόχο κύστη ή έχει εξαπλώθει έξω από αυτή ή έχει δώσει μεταστάσεις. Σε περίπτωση που βρίσκεται περιορισμένος μέσα στην κύστη εξαρτάται και πάλι η θεραπεία από τον τύπο, έαν δηλαδή είναι μη-διηθητικός (εξαπλώνεται επιφανειακά) ή διηθητικός (εξαπλώνεται σε βάθος). Στην περίπτωση του μη διηθητικού καρκίνου η θεραπεία του βασίζεται σε αφαίρεση μόνο του όγκου με εργαλείο που μπαίνει στην κύστη από την ουρήθρα (διουρηθρική εκτομή). Στην περίπτωση του διηθητικού καρκίνου η ενδεικνυόμενη θεραπεία είναι η αφαίρεση της ουροδόχου κύστεως και του όγκου (ριζική κυστεκτομή). Σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί και έξω από την ουροδόχο κύστη σε γειτονικά όργανα ή έχει δώσει μεταστάσεις χρησιμοποιούται ως θεραπείες η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία.
Έχει νόημα η χημειοθεραπεία πριν το χειρουργείο στον διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστεως ;Μελέτες έχουν αποδείξει ότι η προεγχειρητική χημειοθεραπεία η οποία περιλαμβάνει το φάρμακο πλατίνα βελτιώνει την πρόγνωση των ασθενών οι οποίοι έχουν διηθητικό όγκο που μπορεί να χειρουργηθεί. Επίσης αυξάνει τις πιθανότητες το χειρουργία να μην περιλαμβάνει την ολική αφαίρεση της κύστης.
Πως γίνεται η παρακολούθηση των ασθενών με καρκίνο της ουροδόχου κύστεως μετά από χειρουργείο ; Όταν δεν αφαιρείται η κύστη η παρακολούθηση του ασθενούς γίνεται με κυστεοσκόπηση δηλαδή με κάμερα ελέγχεται το εσωτερικό της κύστης συνήθως κάθε 3 ή 6 ή 12 μήνες. Επίσης μπορεί να παρακολουθείται με εξετάσεις ούρων η με υπερηχογράφημα της κύστεως. Όταν αφαιρείται η κύστη ο καρκίνος είναι πιο επιθετικός και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να προχωρήσει και σε άλλα όργανα. Η παρακολούθηση σε αυτή την περίπτωση γίνεται με εξετάσεις ούρων και με αξονική τομογραφία της κοιλιάς ή και του θώρακα.