Το τεστ πατρότητας είναι μία εξέταση του γενετικού υλικού που γίνεται προκειμένου να προσδιοριστεί η σχέση ανάμεσα σε δύο άτομα. Στο γενετικό υλικό ή DNA είναι αποθηκευμένες όλες οι πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του ατόμου. Κάθε περιοχή του DNA που ελέγχει κάποιο συγκεκριμένο χαρακτηριστικό (π.χ το χρώμα των ματιών, των μαλλιών κ.ά) ονομάζεται γονίδιο. Το DNA βρίσκεται στον πυρήνα κάθε κυττάρου, έχει τη μορφή διπλής έλικας και κατά τον πολλαπλασιασμό του κυττάρου παίρνει τη μορφή των χρωμοσωμάτων.
Συγκρίνοντας την ακολουθία του DNA ενός ατόμου με εκείνη κάποιου άλλου μπορούμε να δούμε αν ο ένας προήλθε από τον άλλο ή όχι. Σ’ αυτό ακριβώς βασίζεται το τεστ DNA. Το τεστ πατρότητας μπορεί να γίνει είτε πριν, είτε μετά τη γέννηση του παιδιού. Στην πρώτη περίπτωση αυτό επιτυγχάνεται με τη λήψη τροφοβλάστης ή την αμνιοπαρακέντηση. Η λήψη τροφοβλάστης γίνεται μεταξύ 10ης και 13ης εβδομάδας της κύησης, οπότε μία λεπτή βελόνη εισάγεται από τον κόλπο της εγκύου καθοδηγούμενη υπερηχογραφικά προκειμένου να ληφθεί ιστός από τα τοιχώματα της μήτρας.
Η αμνιοπαρακέντηση πραγματοποιείται στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, μεταξύ 14ης και 20ης εβδομάδας. Ο γιατρός με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος εισάγει διακοιλιακά μία λεπτή βελόνη στη μήτρα και εξάγει μια μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού που εξετάζεται. Και οι δύο παραπάνω μέθοδοι δεν είναι αθώες αφού σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Αφού γεννηθεί ένα παιδί ο έλεγχος πατρότητας γίνεται συνήθως με εξέταση είτε δειγμάτων αίματος είτε κυττάρων που λαμβάνονται από το εσωτερικό της παρειάς. Βέβαια είναι δυνατό να ελεγχθεί ακόμα και το σάλιο, τρίχες, υλικό από τα αυτιά κ.ά.
Στην εξέταση παίρνουν μέρος το παιδί, η μητέρα και ο υποτιθέμενος πατέρας που δίνουν το ίδιο υλικό, δηλ. και οι τρεις αίμα (κοινή αιμοληψία), ή κύτταρα από το εσωτερικό του στόματος. Η εξέταση αυτή, όπως είναι προφανές, δε συνεπάγεται κάποιους κινδύνους. Οι τεχνικές μοριακής βιολογίας που εφαρμόζονται συνήθως για την ταυτοποίηση και τη σύγκριση τμημάτων DNA αναφέρονται συνοπτικά, αφού η εκτενέστερη παρουσίασή τους ξεφεύγει από τα όρια ενός ενημερωτικού άρθρου γενικότερου ενδιαφέροντος. Η διαδικασία ξεκινάει πάντοτε με την εξαγωγή του DNA από το δείγμα, ανεξάρτητα από το σημείο ή τον τρόπο που έχει ληφθεί. Στη συνέχεια οι εφαρμοζόμενες τεχνικές ποικίλλουν και εφαρμόζονται είτε μόνες τους, είτε συνδυαζόμενες μεταξύ τους .
Η ακρίβεια και η αξιοπιστία των μοριακών μεθόδων είναι τεράστια, με την προϋπόθεση ότι τα εργαστήρια είναι επιστημονικά εξοπλισμένα και το προσωπικό τους είναι άριστα εκπαιδευμένο. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι με τη μέθοδο RFLP , η πιθανότητα εύρεσης λανθασμένου πατέρα υπολογίζεται περίπου σε 1 στα 100 δισεκατομμύρια. Αν αναλογιστούμε ότι ο πληθυσμός του πλανήτη είναι σήμερα 6,7 δισεκατομμύρια κάτοικοι, εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε ότι η απόδειξη της πατρότητας είναι πρακτικά απόλυτη. Σε περιπτώσεις που μια μητέρα καταφεύγει στα δικαστήρια για την αναγνώριση ενός παιδιού, ο δικαστής υποχρεώνει τον πιθανό πατέρα να προβεί σε εξέταση DNA, ορίζοντας ειδικό επιστήμονα ως πραγματογνώμονα, ο οποίος θα προβεί στη λήψη των δειγμάτων και θα επιβλέψει τους απαραίτητους εργαστηριακούς ελέγχους.
Τις περισσότερες φορές οι δικαστές ζητούν να γίνει το τεστ σε κρατικά νοσοκομεία, ενώ ενδέχεται να μην αναγνωρίσουν το αποτέλεσμα ιδιωτικών κλινικών ή ιατρείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι με την απόφαση 3/2005 του Αρείου Πάγου ‘’όταν ο φερόμενος ως πατέρας αρνείται να υποβληθεί σε εξετάσεις που διατάχθηκαν από το δικαστήριο, από την άρνηση εκείνου τεκμαίρεται αμαχήτως ό,τι ευνοϊκό για τον αντίδικο θα περιείχε η έκθεση των ιατρών αν η πραγματογνωμοσύνη που διατάχθηκε γινόταν κανονικά’’. Δηλαδή ο Άρειος Πάγος, ανεξάρτητα από τα αποδεικτικά μέσα που θα προσκομίσει ο πιθανός πατέρας, αν εκείνος δεν δεχθεί να κάνει τον τεστ DNA, τότε αυτοδικαίως θεωρεί ότι το εξεταζόμενο παιδί είναι δικό του.
Το κόστος της εξέτασης DNA στη χώρα μας κυμαίνεται περίπου από 400-1.000 ευρώ, ενώ γίνεται όχι μόνο σε εργαστήρια γενετικής της Ελλάδας, αλλά του εξωτερικού, μέσω Διαδικτύου, συχνά με μη πιστοποιημένες τεχνικές, μετά από ταχυδρομική αποστολή των υλικών συλλογής των κυττάρων (συνήθως από το εσωτερικό του στόματος) και πληρωμή με πιστωτική κάρτα.
Με αντίστοιχο τρόπο γίνονται και τεστ μητρότητας, αν και είναι σπανιότερα, τα οποία βρίσκουν εφαρμογή σε περιπτώσεις σκόπιμης ‘’αλλαγής’’ μωρών σε μαιευτήρια ή ανεύρεσης παιδιών μετά από πολλά χρόνια απομάκρυνσης από τη μητέρα τους. Σε μεγάλη έρευνα που έγινε πρόσφατα σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης με τη μελέτη χιλιάδων τεστ πατρότητας, απεδείχθη ότι περίπου το 1 στα 25 παιδιά έχει διαφορετικό πατέρα από αυτόν που έχει παντρευτεί η μητέρα τους! Στο Πρωτοδικείο της Αθήνας κατατέθηκαν το 2007 περισσότερες από 1.000 αιτήσεις αναγνώρισης ή προσβολής πατρότητας.
Το μεγαλύτερο μέρος από αυτές έγιναν ενώ το ζευγάρι ήταν παντρεμένο, ενώ μόνο το 10% αφορούσε σε παιδιά εκτός γάμου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες γίνονται κάθε χρόνο 250-300.000 επίσημα τεστ πατρότητας. Το DNA τεστ πατρότητας διερευνά το κατά πόσο ένας άνδρας είναι ο βιολογικός πατέρας ενός ή περισσότερων τέκνων. Το πιο σύνηθες τεστ περιλαμβάνει το τέκνο και τον υποτιθέμενο πατέρα.
Η λήψη δείγματος από τη μητέρα είναι επιθυμητή, όχι όμως και αναγκαία. Σε ειδικές περιπτώσεις, περισσότερες αναλύσεις ή και έλεγχος επιπλέον ατόμων μπορούν να αυξήσουν περαιτέρω την εγκυρότητα του τεστ. Στη δειγματοληψία το σύνηθες βιολογικό υλικό που λαμβάνεται είναι το σάλιο, λόγω της ευκολίας στη λήψη του σε συνδυασμό με τα έγκυρα αποτελέσματα που δίνει.
Άλλα πιθανά βιολογικά υλικά για απομόνωση DNA είναι αίμα, σπέρμα, τρίχες, ή διάφορες εκκρίσεις ενώ δυνατή είναι και η απομόνωση και από οποιοδήποτε υπόβαθρο (τσίχλα, αποτσίγαρο, ποτήρι, οδοντόβουρτσα, ύφασμα κτλ). Επίσης είναι δυνατή η απομόνωση DNA και σε νεκρούς με λήψη συνήθως από τμήμα μακρού οστού, για παράδειγμα του μηριαίου.
Τι πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι για ένα τέτοιο τεστ; Πως μπορούν να εξασφαλίσουν την εγκυρότητα ενός αποτελέσματος; Τρείς είναι κυρίως οι παράγοντες που συμμετέχουν σε μία τέτοια διαδικασία και άρα δύναται να επηρεάσουν την εγκυρότητα μίας τέτοιας εξέτασης: οι επιστήμονες, το εργαστήριο και οι διαδικασίες που ακολουθούνται.
Οι επιστήμονες θα πρέπει να είναι εξειδικευμένοι έτσι ώστε να καθοδηγήσουν τους ενδιαφερόμενους σωστά ώστε να πραγματοποιήσουν μία έγκυρη δειγματοληψία και να εξασφαλίσουν ότι το δείγμα θα φτάσει στο εργαστήριο σε άριστη κατάσταση. Ο ειδικός ιατρός σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο ιατροδικαστής ο οποίος, πέρα από τον προφανή ρόλο του σε λήψη δείγματος από νεκρό, έχει ιδιαίτερα σημαντική συμβολή και στην αντίστοιχη διαδικασία σε ζώντες. Ο ιατροδικαστής μπορεί επιπλέον να συντονίσει συνολικά μία διαδικασία αλλά και να εκτιμήσει ορθά τα τελικά αποτελέσματά της. Απαραίτητη κρίνεται και η συμμετοχή του γενετιστή ο οποίος έχει τη βασική ευθύνη της ανάλυσης των δειγμάτων ενώ είναι δυνατόν να συμβάλει και στα υπόλοιπα στάδια της διαδικασίας. Ένα σημαντικό πρόβλημα στη χώρα μας είναι ότι δεν υπάρχει θεσμικά κατοχυρωμένος ρόλος γενετιστή με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι, πριν απευθυνθούν σε έναν «ειδικό», να πρέπει να διερευνήσουν οι ίδιοι την επάρκειά του.
Το εργαστήριο ανάλυσης του DNA έχει καθοριστική σημασία για την ποιότητα και αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Στις μέρες μας, ευτυχώς, υπάρχει μια πληθώρα εργαστηρίων εντός και εκτός της χώρας. Το σημαντικό κριτήριο στην επιλογή του εργαστηρίου είναι αυτό να εφαρμόζει τους κανόνες που ορίζει η επιστήμη για την επεξεργασία και ανάλυση των δειγμάτων και να διαθέτει το κατάλληλο προσωπικό. Ένας σχετικά έγκυρος δείκτης της φερεγγυότητας ενός εργαστηρίου είναι η πιστοποίησή του. Η πιστοποίηση θα πρέπει να προέρχεται από κάποιον έγκυρο και εξειδικευμένο φορέα (ISO, AABB, FDA κτλ). Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε εργαστήρια που εσκεμμένα δηλώνουν ότι ακολουθούν τις διαδικασίες μίας συγκεκριμένης πιστοποίησης χωρίς όμως να είναι πράγματι πιστοποιημένα. Ο τελευταίος παράγοντας όπως ειπώθηκε είναι οι διαδικασίες.
Οι διαδικασίες είναι: Δειγματοληψία- Αποστολή- Επεξεργασία- Ανάλυση- Αποτέλεσμα- Εκτίμηση του αποτελέσματος. Όπως ήδη επισημάνθηκε το εργαστήριο είναι υπεύθυνο για κάποιες από αυτές, ενώ για τις υπόλοιπες συμβολή έχουν οι επιστήμονες που αναφέρθηκαν. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις για τις οποίες για παράδειγμα η δειγματοληψία γίνεται με ευθύνη του ενδιαφερόμενου (τα λεγόμενα ανεπίσημα τεστ) όμως και εκεί θα πρέπει να υπάρχει η καθοδήγηση από τον ειδικό επιστήμονα που οφείλει να ενημερώνει για τις συνέπειες και τους περιορισμούς μίας τέτοιας εξέτασης.
Το DNA τεστ πατρότητας γίνεται συνήθως γιατί υπάρχει μία αμφιβολία ως προς τη συγγενική σχέση. Αυτό που θα πρέπει να προσέξει ο κάθε ενδιαφερόμενος είναι, με την επιλογή συγκεκριμένων επιστημόνων και εργαστηρίου, να εκμηδενίσει αυτές τις αμφιβολίες. Αντίθετα, με μία λάθος επιλογή μπορεί στο τέλος να έχει μεγαλύτερη αβεβαιότητα και από την αρχική.
Τι είναι το DNA Η αποκωδικοποίηση του DNA (γενετικό αποτύπωμα) θεωρείται ως η μεγαλύτερη βιολογική ανακάλυψη του 20ου αιώνα. Σήμερα μπορούμε να αποσαφηνίσουμε τον τρόπο με τον οποίο η δομή του DNA καθορίζει συγκεκριμένες γενετικές βλάβες, επιτρέποντας να κατανοήσουμε καλύτερα την κληρονομικότητα ορισμένων χαρακτηριστικών του κάθε ατόμου και νόσων. Το DNA είναι ξεχωριστό στον κάθε άνθρωπο και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την ταυτοποίηση του, σήμερα βρίσκουν σημαντική εφαρμογή στην αποσαφήνιση συγγενικών σχέσεων μεταξύ ατόμων.
Τεστ DNA Το τεστ DNA είναι η εφαρμογή των εξελιγμένων τεχνικών ανάλυσης και ταυτοποίησης DNA με στόχο την επίλυση προβληματισμών για το ιστορικό μιας οικογένειας και αμφιβολιών για το ποιοι είναι οι πραγματικοί βιολογικοί γονείς του. Εκτός από την προσωπική ανάγκη του κάθε ανθρώπου να γνωρίζει τους βιολογικούς συγγενείς του, η εξακρίβωση συγγενικών σχέσεων μπορεί να μας προφυλάξει ή να βοηθήσει να διαπιστώσουμε έγκαιρα επικίνδυνα κληρονομικά νοσήματα.
Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Δυτική Ευρώπη σε χιλιάδες τεστ πατρότητας, απεδείχθη ότι περίπου το1 στα 25 παιδιά έχει διαφορετικό βιολογικό πατέρα από αυτόν που έχει παντρευτεί η μητέρα τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες γίνονται κάθε χρόνο 250-300.000 επίσημα τεστ πατρότητας, ενώ κάθε χρόνο στο Πρωτοδικείο Αθηνών καταθέτονται περισσότερες από 1.000 αιτήσεις αναγνώρισης ή προσβολής πατρότητας. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτές έγιναν ενώ το ζευγάρι ήταν παντρεμένο και μόνο το 10% αφορούσε παιδιά εκτός γάμου.
Το πιο σύνηθες τεστ περιλαμβάνει το τέκνο και τον υποτιθέμενο πατέρα. Η προσθήκη της μητέρας είναι επιθυμητή, όχι όμως και αναγκαία. Επίσης, το τεστ DNA μπορεί να πραγματοποιηθεί και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης από την 12-14 εβδομάδα και μετά. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνεται αίμα από την μητέρα και τον φερόμενο ως πατέρα και γίνεται γενετική ταυτοποίηση της πατρότητας. Τα αποτελέσματα της εξέτασης αυτής εκδίδονται μετά από 20 ημέρες. Σ
ε ποιες περιπτώσεις πραγματοποιείται ένα τεστ DNA πατρότητας και τι πιστοποιεί; Το DNA τεστ πατρότητας διερευνά το κατά πόσο ένας άνδρας είναι ο βιολογικός πατέρας ενός ή περισσότερων τέκνων. Τεστ πατρότητας μπορεί να γίνει για προσωπικούς αλλά και για νομικούς λόγους. Για προσωπικό λόγοπραγματοποιείται συνήθως το λεγόμενο «ανεπίσημο τεστ». Για νομικό λόγο ακολουθείται η επίσημη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος. Σ’ αυτή, η δειγματοληψία γίνεται υποχρεωτικά από τον δικαστικό πραγματογνώμονα ενώ συμπληρώνεται και το αντίστοιχο πρακτικό. Ανεξάρτητα από το λόγο που πραγματοποιείται ένα τεστ τα αποτελέσματα θεωρητικά θα πρέπει να είναι το ίδιο αξιόπιστα από επιστημονικής άποψης. Αρκεί το δείγμα του πατέρα και του παιδιού για ένα έγκυρο αποτέλεσμα; Το πιο σύνηθες τεστ περιλαμβάνει το τέκνο και τον υποτιθέμενο πατέρα.
Η λήψη δείγματος από τη μητέρα είναι επιθυμητή, όχι όμως και αναγκαία. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, στις οποίες εξαιτίας της έλλειψης δείγματος από τη μητέρα δεν καταλήγουμε σε αποτέλεσμα με ποσοστό αξιοπιστίας πάνω από 99,995% αυξάνεται ο αριθμός των δεικτών DNA που εξετάζονται ή λαμβάνεται δείγμα από τη μητέρα σε δεύτερο χρόνο. Συμπερασματικά, στις περισσότερες αναλύσεις ο έλεγχος επιπλέον ατόμων μπορεί να αυξήσει περαιτέρω την εγκυρότητα του τεστ, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.
Πρέπει να δώσω αίμα για να κάνω τεστ πατρότητας; Όχι. Στη δειγματοληψία, το σύνηθες βιολογικό υλικό που λαμβάνεται είναι το σάλιο (επίχρισμα παρειάς), λόγω της ευκολίας στη λήψη του σε συνδυασμό με τα έγκυρα αποτελέσματα που δίνει. Άλλα πιθανά βιολογικά υλικά για απομόνωση DNA είναι το αίμα, το σπέρμα, οι εκριζωμένες τρίχες,οι διάφορες εκκρίσεις ενώ δυνατή είναιι η απομόνωση και από οποιοδήποτε υπόβαθρο (τσίχλα, αποτσίγαρο, ποτήρι, οδοντόβουρτσα, ύφασμα, πιπίλα κτλ). Τέλος είναι δυνατή η απομόνωση DNA και σε δείγμα από νεκρό άτομο με λήψη συνήθως τμήματος μακρού οστού, για παράδειγμα του μηριαίου.
Πού θα πρέπει να απευθυνθώ για να πραγματοποιήσω το τεστ; Ο ειδικός ιατρός σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο ιατροδικαστής ο οποίος, πέρα από τον προφανή ρόλο του στη λήψη δείγματος από νεκρό, έχει ιδιαίτερα σημαντική συμβολή και στην αντίστοιχη διαδικασία σε ζώντες. Ο ιατροδικαστής μπορεί επιπλέον να συντονίσει συνολικά μία διαδικασία αλλά και να εκτιμήσει ορθά τα τελικά αποτελέσματά της. Απαραίτητη κρίνεται και η συμμετοχή του γενετιστή ο οποίος έχει τη βασική ευθύνη της ανάλυσης των δειγμάτων, ενώ είναι δυνατόν να συμβάλει και στα υπόλοιπα στάδια της διαδικασίας. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό υπάρχει πληθώρα εξειδικευμένων εργαστηρίων στα οποία μπορεί κανείς να απευθυνθεί. Ποια δείγματα μπορώ να χρησιμοποιήσω για το DNA τεστ της πατρότητας; Όλα τα δείγματα βιολογικού υλικού είναι το ίδιο αξιόπιστα. Η πιο απλή, γρήγορη, ανώδυνη, μη επεμβατική και ασφαλής δειγματοληψία που μπορεί να πραγματοποιηθεί είναι η δειγματοληψία σάλιου, με τη χρήση ειδικών βαμβακοφόρων στυλεών.
Πότε ένα DNA τεστ πατρότητας έχει νομική ισχύ; Για να έχει ένα τεστ πατρότητας νομική ισχύ, θα πρέπει η δειγματοληψία των συμμετεχόντων να πραγματοποιηθεί από Δικαστικό Πραγματογνώμονα που εμπεριέχεται στη λίστα των Πραγματογνωμόνων του Πρωτοδικείου και ο οποίος θα βεβαιώσει την ταυτότητα των ατόμων.
Με ποιο τρόπο μπορώ να επιβεβαιώσω ότι τα αποτελέσματα ενός DNA τεστ Πατρότητας είναι 100% έγκυρα; Προκειμένου να θεωρηθεί ένα DNA τεστ πατρότητας έγκυρο θα πρέπει να ισχύουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Πρώτον, θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάλυση τουλάχιστον 16 διεθνώς αναγνωρισμένων γενετικών δεικτών. Στις περιπτώσεις που παρατηρείται ταυτοποίηση μεταξύ του πατέρα και του παιδιού, η ταυτοποίηση θα πρέπει να συνοδεύεται από την πιθανότητα πατρότητας η οποία πρέπει να ξεπερνάει το 99.99%. Ποσοστά χαμηλότερα από αυτό αποτελούν ένδειξη και όχι απόδειξη της πατρότητας. Η χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων μεθοδολογιών επιτρέπει την επανάληψη και επαλήθευση των αποτελεσμάτων σε οποιοδήποτε εργαστήριο του κόσμου. Δεύτερον, θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί σε εργαστήριο το οποίο αφενός στελεχώνεται από εξειδικευμένο προσωπικό και αφετέρου ελέγχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή/και διεθνές επίπεδο. Συγκεκριμένα, για τη διενέργεια έγκυρων αναλύσεων DNA με σκοπό την εξακρίβωση της πατρότητας και γενικότερα της βιολογικής συγγένειας, ένα εργαστήριο οφείλει να είναι διακριβωμένο κατά ISO 17025 από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.) και να είναι παράλληλα πιστοποιημένο και από άλλους οργανισμούς σχετικά με την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων που παραδίδει.
Πώς εξασφαλίζεται η εγκυρότητα του τεστ και τί πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι;Τρεις είναι κυρίως οι παράγοντες που δύναται να επηρεάσουν την εγκυρότητα μίας τέτοιας εξέτασης: οι επιστήμονες, το εργαστήριο και οι διαδικασίες που ακολουθούνται Οι επιστήμονες θα πρέπει να είναι εξειδικευμένοι για να καθοδηγήσουν τους ενδιαφερόμενους σωστά ώστε να πραγματοποιήσουν μία έγκυρη δειγματοληψία και να εξασφαλίσουν ότι το δείγμα θα φτάσει στο εργαστήριο σε άριστη κατάσταση, χωρίς αλλοιώσεις. Επίσης να επιλέξουν το είδος του τεστ που θα πραγματοποιηθεί, πετυχαίνοντας τη μέγιστη δυνατή αξιοπιστία με τον πιο απλό και οικονομικό τρόπο. Το εργαστήριο θα πρέπει να εφαρμόζει τους κανόνες που ορίζει η επιστήμη για την επεξεργασία και ανάλυση των δειγμάτων και να διαθέτει το κατάλληλο προσωπικό. Ένας σχετικά έγκυρος δείκτης της φερεγγυότητας ενός εργαστηρίου είναι η πιστοποίησή του από κάποιον έγκυρο και εξειδικευμένο φορέα (ISO, AABB, CLIA, FDA κτλ). Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε εργαστήρια που εσκεμμένα δηλώνουν ότι ακολουθούν τις διαδικασίες μίας συγκεκριμένης πιστοποίησης χωρίς όμως να είναι πράγματι πιστοποιημένα Ο τελευταίος παράγοντας είναι οι διαδικασίες: Δειγματοληψία – Αποστολή – Επεξεργασία – Ανάλυση – Αποτέλεσμα – Εκτίμηση του αποτελέσματος. Το εργαστήριο είναι υπεύθυνο για κάποιες από αυτές, ενώ για τις υπόλοιπες συμβολή έχουν οι επιστήμονες που αναφέρθηκαν. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις στις οποίες για παράδειγμα η δειγματοληψία γίνεται με ευθύνη του ενδιαφερόμενου (τα λεγόμενα ανεπίσημα τεστ) όμως και εκεί θα πρέπει να υπάρχει η καθοδήγηση από τον ειδικό επιστήμονα που οφείλει να ενημερώνει για τις συνέπειες και τους περιορισμούς μίας τέτοιας εξέτασης.
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το DNA τεστ πατρότητας γίνεται, συνήθως, γιατί υπάρχει αμφιβολία ως προς τη συγγενική σχέση και μία λάθος επιλογή μπορεί στο τέλος να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αβεβαιότητα από την αρχική. Τη δυνατότητα ενός αξιόπιστου τεστ πατρότητας, με σεβασμό στους κανόνες της βιοηθικής και με χαμηλό κόστος, παρέχει το Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS Πρόκειται για το πιστοποιημένο εργαστήριο που χορηγεί αποτελέσματα τόσο για προσωπική ενημέρωση των ενδιαφερομένων, όσο και για δικαστική χρήση. Η δειγματοληψία γίνεται στους χώρους του Τμήματος από ειδικά εκπαιδευμένο γιατρό ή και εκτός εργαστηρίου από γιατρό της επιλογής των ενδιαφερομένων, ώστε να διασφαλίζεται η ορθότητα και η αξιοπιστία στο στάδιο της λήψης. Όταν η δειγματοληψία γίνεται εκτός του Τμήματος, ο γιατρός που θα την κάνει, ελέγχει την ταυτότητα των εμπλεκομένων, είναι υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων της βιοηθικής, φέρει την ευθύνη της δειγματοληψίας και υπογράφει τα σχετικά έντυπα. Η λήψη δείγματος είναι ανώδυνη και γίνεται με μια μπατονέτα από τον βλεννογόνο της εσωτερικής επιφάνειας της παρειάς και στη συνέχεια το γενετικό υλικό αναλύεται σε τουλάχιστον 16 διαφορετικές περιοχές (STRs) και έτσι δημιουργείται η γενετική ταυτότητα του ατόμου.
Η γενετική ταυτότητα του παιδιού συγκρίνεται με αυτή ελεγχόμενου άντρα και της μητέρας. Σε περίπτωση μη αποκλεισμού, η πιθανότητα πατρότητας υπερβαίνει το 99,9999%. Τα αποτελέσματα βγαίνουν σε πέντε ημέρες και τα υπογράφει γιατρός και μπορούν να τα παραλάβουν μόνο οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι ή εξουσιοδοτημένος δικηγόρος. Το υπόλοιπο των δειγμάτων φυλάσσεται στους χώρους του Τμήματος για ορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο μπορούν αυτά να επιστραφούν στους ενδιαφερόμενους. Σε διαφορετική περίπτωση, καταστρέφονται μετά την πάροδο του διαστήματος αυτού.
Στο Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS, ο έλεγχος γίνεταιμε τους γενετικούς δείκτες STR, με χρήση συστημάτων αντιδραστηρίων τελευταίας γενιάς . Διαδικασία Το επιστημονικό προσωπικό της ALPHA PROLIPSIS είναι στη διάθεσή σας για την έγκυρη και άμεση ενημέρωσή σας. Μ ένα τηλεφώνημα ή μια επίσκεψη στα εργαστήρια της εταιρείας, θα λύσετε όλες τις απορίες σας και θα έχετε πλήρη ενημέρωση για τις εξετάσεις που προσφέρουμε. Μέθοδος PCR Η επιβεβαίωση της συγγένειας πραγματοποιείται με την πλέον σύγχρονη και διεθνώς επιστημονικά αποδεκτή μέθοδο- με τη χρήση γενετικού αναλυτή (Sequencing) για τη σύγκριση των πολυμορφισμών, σύμφωνα με τις δημοσιευμένες οδηγίες στο περιοδικό Scientific Working Group on DNA Analysis Methods, 2010.
Αποτελέσματα Σύμφωνα με την κληρονομικότητα, το γενετικό υλικό κάθε ανθρώπου προέρχεται 50% από το βιολογικό πατέρα και 50% από τη βιολογική μητέρα, ενώ η ύπαρξη του ίδιου γενετικού υλικού σε δύο άτομα αποτελεί την ισχυρότερη απόδειξη βιολογικής συγγένειας τους.
ΑΥΤΟΣΩΜΑΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΚΛΗΡΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΤΟΣΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΠΟΣΟΣΤΟ): Μόνο από ένα γενετικό δακτυλικό αποτύπωμα είναι δυνατή η σύναψη ενός συμπεράσματος για το αν δύο ή περισσότερα άτομα είναι αμφιθαλή αδέλφια, ετεροθαλή αδέλφια ή αν δεν υπάρχει καμία συγγένεια αίματος μεταξύ τους. Προϋπόθεση για αυτό είναι η ανάλυση του DNA των εμπλεκόμενων ατόμων. Εφόσον υπάρχει ο θείος, η μητέρα ή η θεία το αποτέλεσμα του τεστ αδελφών γίνεται ακόμα πιο ακριβές. Ανάλογα από τη διαμόρφωση του γενεαλογικού δέντρου και του εύρους του τεστ μπορούμε να καταλήξουμε σε τιμές μεγαλύτερες από 99,0 % για ένα περίπλοκο τεστ συγγένειας αίματος. Η φύση του δείκτη δεν παίζει απολύτως κανένα ρόλο για το αν τα αδέλφια ανήκουν στο αντρικό ή στο γυναικείο φύλο.
ΟΙ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΟ ΦΥΛΟ: Σε περίπτωση που το άτομο, το οποίο θα εξεταστεί ανήκει στο αντρικό φύλο, είμαστε σε θέση να εξετάσουμε πρόσθετες πληροφορίες γονικής σχέσης με τη βοήθεια του δείκτη χρωμοσώματος Υ και να καταλήξουμε σε πολύ ακριβή αποτελέσματα σχετικά με το βαθμό συγγένειας αίματος. Ένας γιος έχει πάντα το ίδιο προφίλ χρωμοσωμάτων Υ με τον πατέρα/παππού του, ακόμα και δύο αδελφοί έχουν ίδιο προφίλ Υ. Οι μητρικές γραμμές μπορούν να καθοριστούν από το mtDNA. Οι γιοι και οι κόρες έχουν το mtDNA της μητέρας. Τεστ γονικής σχέσης DNA στα πλαίσια μίας μετανάστευσης Στη Μεγάλη Βρετανία τέτοιου είδους τεστ μετανάστευσης DNA έχουν ενσωματωθεί στην ημερήσια διάταξη. Έτσι ο Prof. Jeffreys, ο εφευρέτης της μοντέρνας ανάλυσης γονικής σχέσης DN , από το έτος 1985 στην περίπτωση μίας οικογένειας από τη Γκάνα απέδειξε αναμφίβολα ότι ένα παιδί, το οποίο επιθυμούσε να ταξιδέψει στην Αγγλία, υπήρξε ο πραγματικός γιος της μητέρας του που κατοικούσε στην Αγγλία. Οι αρμόδιες αρχές υπέθεταν ότι επρόκειτο περί ενός ανιψιού και όχι περί του γιου της αιτούσας. Αυτή η ανάλυση DNA έχει ιστορική σημασία διότι υπήρξε το πρώτο τεστ γονικής σχέσης που πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια τυποποίησης DNA. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά το εν λόγω ζήτημα διότι ο υποτιθέμενος πατέρας δεν μπορούσε να ελεγχθεί! Μόνο με τη βοήθεια της εξέτασης άλλων συγγενών προέκυψε ένα αναμφισβήτητο αποτέλεσμα και ο γιος μπόρεσε να ταξιδέψει στην Αγγλία χωρίς άλλα προβλήματα.
Αξιοποίηση ενώπιον δικαστηρίου Σε περίπτωση που ένα τεστ γονικής σχέσης θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ενώπιον δικαστηρίου ως πραγματογνωμοσύνη διαδίκων, τότε θα πρέπει να πληρούνται περισσότερες προϋποθέσεις. Θα πρέπει να καθοριστεί η ταυτότητα των εμπλεκόμενων ατόμων από ένα εξουσιοδοτημένο άτομο πριν από τη λήψη δείγματος. Για το σκοπό αυτό απαραίτητοι είναι ανεξάρτητοι μάρτυρες, όπως π.χ. γιατρός ή δικηγόρος. Αυτοί συντάσσουν μία έκθεση σχετικά με τη λήψη δείγματος και αποστέλλουν σε εμάς τα ληφθέντα δείγματα για το τεστ DNA. Τα αντίστοιχα έγγραφα, τα οποία θα πρέπει να συμπληρωθούν από τους μάρτυρες, θα πρέπει να αποσταλούν στη bj - diagnostik για το τεστ πατρότητας.
Με τη διαδικασία αυτή μπορείτε να διασφαλίσετε μία έγκυρη αλυσίδα αποδείξεων. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε την ταυτότητα των δειγμάτων σας ακόμα και κατά τη λήψη δείγματος κατά τις ώρες επικοινωνίας μας (ραντεβού μετά από συνεννόηση). Για περαιτέρω ερωτήσεις σχετικά με τη χρήση ενώπιον δικαστηρίου ή αρμόδιων αρχών θα πρέπει να συμβουλευτείτε ένα δικηγόρο. Διαδικασία για την πραγματοποίηση της εξέτασης: Αρχικά, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι για την εξέταση και τα αποτελέσματά της ενημερώνονται αναλυτικά για την όλη διαδικασία και συνυπογράφουν τα σχετικά έντυπα. Τα στάδια που ακολουθούν είναι τα εξής: Γίνεται αιμοληψία (ή χρήση άλλου βιολογικού υλικού) από τη μητέρα, το παιδί και τον φερόμενο ως πατέρα. Ανάλογα με τη ζητούμενη συγγενική διερεύνηση μπορεί να χρειαστεί να γίνει αιμοληψία και από άλλα μέλη της οικογένειας. Απομονώνεται το γενετικό υλικό (DNA) και στη συνέχεια πολλαπλασιάζονται επιλεκτικά και εν συνεχεία αναλύονται ειδικές περιοχές του DNA (πολυμορφικά συστήματα) και συγκρίνονται μεταξύ των εμπλεκόμενων ατόμων. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των παραπάνω ατόμων συγκρίνονται μεταξύ τους και αξιολογούνται.
Η εικόνα των χαρακτηριστικών του παιδιού πρέπει να περιέχει χαρακτηριστικά που να είναι όμοια με αυτά της μητέρας. Τα χαρακτηριστικά που δεν αντιστοιχούν με αυτά της μητέρας συγκρίνονται με αυτά του φερόμενου ώς πατέρα και με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώνεται ή απορρίπτεται η πατρότητα. Αντίστοιχες συγκρίσεις γίνονται ανάλογα με την εξεταζόμενη συγγενική σχέση. Η όλη διαδικασία διαρκεί εώς και 5 ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής των δειγμάτων. Η διασφάλιση του απορρήτου της εξέτασης και των αποτελεσμάτων τηρείται με ιδιαίτερη αυστηρότητα (σύμφωνα με τις οδηγίες της Αρχής Διασφάλισης Προσωπικών Δεδομένων) και εξασφαλίζεται με: την υπογραφή συγκεκριμένων εντύπων από τους εξεταζόμενους ή/και τους ενδιαφερόμενους για τη διεξαγωγή της εξέτασης, τη λήψη των δειγμάτων αίματος στο εργαστήριο παρουσία όλων (και μόνο) των ενδιαφερομένων, με τη χρήση ειδικών κωδικών για το γενετικό υλικό κάθε ατόμου, με τη παράδοση της απάντησης από τον υπεύθυνο του εργαστηρίου αποκλειστικά στους ενδιαφερόμενους.
Γιατί να επιλέξει κάποιος το κέντρο μας για να κάνει τεστ πατρότητας ; Τη δυνατότητα ενός αξιόπιστου τεστ πατρότητας, με σεβασμό στους κανόνες της βιοηθικής και με χαμηλό κόστος, παρέχει το Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS Πρόκειται για εργαστήριο που χορηγεί αποτελέσματα τόσο για προσωπική ενημέρωση των ενδιαφερομένων, όσο και για δικαστική χρήση. Η δειγματοληψία γίνεται στους χώρους του Τμήματος από ειδικά εκπαιδευμένο γιατρό ή και εκτός εργαστηρίου από γιατρό της επιλογής των ενδιαφερομένων, ώστε να διασφαλίζεται η ορθότητα και η αξιοπιστία στο στάδιο της λήψης. Όταν η δειγματοληψία γίνεται εκτός του Τμήματος, ο γιατρός που θα την κάνει, ελέγχει την ταυτότητα των εμπλεκομένων, είναι υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων της βιοηθικής, φέρει την ευθύνη της δειγματοληψίας και υπογράφει τα σχετικά έντυπα.
Η λήψη δείγματος είναι ανώδυνη και γίνεται με μια μπατονέτα από τον βλεννογόνο της εσωτερικής επιφάνειας της παρειάς και στη συνέχεια το γενετικό υλικό αναλύεται σε τουλάχιστον 16 διαφορετικές περιοχές (STRs) και έτσι δημιουργείται η γενετική ταυτότητα του ατόμου. Η γενετική ταυτότητα του παιδιού συγκρίνεται με αυτή ελεγχόμενου άντρα και της μητέρας. Σε περίπτωση μη αποκλεισμού, η πιθανότητα πατρότητας υπερβαίνει το 99,9999%. Τα αποτελέσματα βγαίνουν σε πέντε ημέρες και τα υπογράφει γιατρός και μπορούν να τα παραλάβουν μόνο οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι ή εξουσιοδοτημένος δικηγόρος. Το υπόλοιπο των δειγμάτων φυλάσσεται στους χώρους του Τμήματος για ορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο μπορούν αυτά να επιστραφούν στους ενδιαφερόμενους. Σε διαφορετική περίπτωση, καταστρέφονται μετά την πάροδο του διαστήματος αυτού. Στο Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS, ο έλεγχος γίνεται με τους γενετικούς δείκτες STR, με χρήση συστημάτων αντιδραστηρίων τελευταίας γενιάς .
Οι ιατροί συνεργάτες του Δικτύου Ιατρικών Εργαστηρίων ALPHA PROLIPSIS είναι Δικαστικοί Πραγματογνώμονες, με πολυετή σχετική εμπειρία.