Από τους πλέον συχνούς καρκίνους στον άνθρωπο είναι του παχέος εντέρου, του πνεύμονος και του προστάτη. Μεγάλο βάρος της έρευνας έχει εστιασθεί στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση.  Σε γενικές γραμμές η άθληση, οι διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, η υγιεινή ζωή παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των καρκίνων αυτών.  Για την έγκαιρη διάγνωση, η τεχνολογία αποτελεί την αιχμή του δόρατος για την επίτευξη του στόχου αυτού.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άνδρες και η συχνότητα του έχει τριπλασιασθεί τα τελευταία 40 χρόνια. Μόνο στην Ευρώπη υπήρχαν 330.000 άνδρες το 2008 που είχαν διαγνωσθεί και την ίδια περίοδο οι θάνατοι ήταν 69.000.  

Ο καρκίνος του προστάτη είναι πολύ βραδέως εξελισσόμενη νεοπλασία και η έγκαιρη διάγνωση του γίνεται με την εξέταση PSA από το αίμα. Ο μαζικός έλεγχος του πληθυσμού (αρρένες μεσήλικες) με PSA για έγκαιρη διάγνωση δεν έχει υιοθετηθεί από τις αντίστοιχες ουρολογικές και ογκολογικές εταιρείες. Ο βασικός λόγος είναι ότι η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε θεραπείες (χειρουργείο, ακτινοθεραπεία) που δεν μεταφράζονται τελικά σε επιμήκυνση του χρόνου ζωής των ανδρών.

Και επιπλέον, οι θεραπείες αυτές οδηγούν αργά ή γρήγορα σε παρενέργειες όπως η ακράτεια, η στυτική διαταραχή κλπ σε άτομα καθ’όλα υγιή.  Αντιθέτως, σε εξατομικευμένη βάση σε συγκεκριμένες περιπτώσεις με αυξημένο PSA σε άνδρες νεώτερης ηλικίας, χωρίς άλλες παθήσεις, με βιοψία που αναφέρεται σε επιθετικότερη μορφή καρκίνου η θεραπεία επιβάλλεται μετά συζήτηση και συναπόφαση ιατρού και ασθενούς. Άτομα ηλικίας άνω των 75 δεν πρέπει να υποβάλλονται μαζικά σε εξέταση PSA.   Άνδρες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου προστάτη μπορούν να ελέγχονται με PSA από την ηλικία των 45 ετών.    

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Η μεγάλη πλειοψηφία των καρκίνων του παχέος εντέρου ανήκουν στα αδενοκαρκινώματα. Είναι συχνός καρκίνος στις προηγμένες χώρες. Υπολογίζεται για το 2013, θα υπάρξουν στις Ηνωμένες Πολιτείες πάνω από 140.000 νέες περιπτώσεις ενώ οι θάνατοι θα αγγίξουν τις 50.000.  Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνων του παχέος εντέρου ξεκινούν από μικρούς καλοήθεις αδενωματώδεις πολύποδες. Οι πολύποδες συνήθως δεν δημιουργούν συμπτώματα και η μετάπτωσή τους σε καρκίνο απαιτεί πολλά χρόνια.

Επομένως, η εντόπιση και αφαίρεση των πολυπόδων σε ασυμπτωματικά άτομα προλαμβάνει τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Οι συχνότερα χρησιμοποιούμενοι τρόποι προσυμπτωματικού ελέγχου είναι η ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, η κολονοσκόπηση ή και οι δύο μαζί.  Ο έλεγχος αρχίζει από την ηλικία των 50. Στις περιπτώσεις αυξημένου κινδύνου όπου υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, ο έλεγχος αρχίζει νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση ο τρόπος ζωής παίζει σημαντικό ρόλο. Η διατροφή κυρίως με φρούτα και χόρτα πλούσια σε ίνες, η μειωμένη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, η αποφυγή καπνίσματος και η άσκηση επιδρούν ευνοϊκά στην μη ανάπτυξη καρκίνου παχέος εντέρου. Στις περιπτώσεις οικογενειακού ιστορικού, η συνεργασία με τον γιατρό είναι απαραίτητη διότι υπάρχουν σήμερα γενετικά τεστς που ανιχνεύουν κληρονομικές μορφές καρκίνου παχέος εντέρου. 

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ Κάθε χρόνο παρουσιάζονται ένα εκατομμύριο νέες περιπτώσεις καρκίνου πνεύμονα παγκοσμίως.  Αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από τις διάφορες νεοπλασίες. Σχετίζεται σε μεγάλο ποσοστό με το τσιγάρο και η συχνότητα του αυξάνεται στις γυναίκες. Η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονος με τα πρώτα συμπτώματα συνήθως συνδέεται με προχωρημένη νόσο είτε τοπική ή γενικευμένη. Στις περιπτώσεις αυτές η θεραπεία δεν έχει δυνατότητα ίασης. Ίαση μπορεί να εξασφαλισθεί μόνο με χειρουργείο και εφ’όσον η νόσος είναι σε αρχικό στάδιο. Οι έρευνες είχαν επικεντρωθεί στο σημείο αυτό, ώστε να ελέγχονται άτομα υψηλού κινδύνου πριν εμφανισθούν τα συμπτώματα.  Στην τελευταία ερευνητική προσπάθεια φάνηκε ότι άτομα ηλικίας 55 έως 75 ετών που έχουν για πολλά χρόνια καπνίσει σημαντικά πρέπει να υποβάλλονται κάθε χρόνο σε σπειροειδή αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης.

Είναι ο μόνος τρόπος που βοηθάει να ανακαλυφθεί ο καρκίνος του πνεύμονος σε αρχικό στάδιο χωρίς να έχει επεκταθεί σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. Με την διαδικασία αυτή η θνησιμότητα από τον καρκίνο του πνεύμονος μειώνεται κατά 20% που αποτελεί αξιόλογο ποσοστό για την πάθηση αυτή. Η καθοδήγηση των νέων στην αποφυγή καπνίσματος αποτελεί τον ασφαλέστερο τρόπο πρόληψης καρκίνου.  Ευεργετική θεωρείται επίσης η διακοπή του καπνίσματος σε όσους καπνίζουν αν και παίρνει 10 – 15 χρόνια από την διακοπή του να επέλθει ομαλοποίηση του πνεύμονα.