Το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς αποτελεί την πιο ευαίσθητη και ειδική εξέταση για τη διερεύνηση των παθήσεων του αδένα, συμπεριλαμβανομένων των όζων θυρεοειδούς. Κατά συνέπεια, το υπερηχογράφημα μπορεί να διακρίνει όλα τα χαρακτηριστικά των όζων καθώς και να ξεχωρίσει τους αθώους από τους ύποπτους όζους θυρεοειδούς.

Η παρακέντηση και βιοψία με λεπτή βελόνα (Fine Needle Aspiration – FNA) είναι μια διαδικασία δειγματοληψίας που εφαρμόζεται για την αξιολόγηση ανωμαλιών στον θυρεοειδή αδένα, όπως οι όζοι θυρεοειδούς. Η παρακέντηση πραγματοποιείται με τη χρήση μιας λεπτής βελόνας, η οποία καθοδηγείται από τον υπέρηχο και ως εκ τούτου εισέρχεται εντοπισμένα και αναρροφά κυτταρικό υλικό από τους ύποπτους όζους θυρεοειδούς.

Η παρακέντηση πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία και αποτελεί μια σχετικά απλή και ελάχιστα επεμβατική διαδικασία. Το κυτταρικό υλικό που αναρροφάται αξιολογείται στο μικροσκόπιο από εξειδικευμένο κυτταρολόγο στο εν λόγω αντικείμενο. Ακολούθως, τα κυτταρολογικά ευρήματα ταξινομούνται αναλόγως της έκτασης και της βαρύτητας των κυτταρικών αλλοιώσεων κατά το διεθνές σύστημα Bethesda.

Πότε χρειάζονται οι όζοι θυρεοειδούς παρακέντηση;

Το πότε κάνουμε παρακέντηση ενός όζου στο θυρεοειδή αποτελεί ένα συχνό ερώτημα των ασθενών. Η παρακέντηση με λεπτή βελόνα και η βιοψία του υλικού είναι μια σημαντική διαγνωστική διαδικασία, που πραγματοποιείται συνήθως σε ύποπτους όζους θυρεοειδούς, στους οποίους υπάρχει ανησυχία για καρκίνο θυρεοειδούς. Έτσι, λοιπόν, η παρακέντηση μπορεί να βοηθήσει τόσο στην αποσαφήνιση της φύσης των ύποπτων όζων θυρεοειδούς όσο και στον καθορισμό της κατάλληλης θεραπείας τους.

Υπάρχουν συγκεκριμένα απεικονιστικά (υπερηχογραφικά) χαρακτηριστικά των όζων θυρεοειδούς που τους καθιστούν ύποπτους για την υπόκρυψη καρκίνου του θυρεοειδούς. Τα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά των ύποπτων όζων περιλαμβάνουν:

• Την υποηχογένεια (υπόηχος ή υποηχογενής όζος)
• Το στρογγυλό σχήμα του όζου (“taller than wide” στρογγυλός όζος”)
• Τα ανώμαλα όρια του όζου
• Τις αποτιτανώσεις του όζου
• Την αυξημένη αγγείωση του όζου
• Την επέκταση του όζου εκτός του θυρεοειδούς αδένα (εξωθυρεοειδική επέκταση)
• Όζος που συνυπάρχει με διογκωμένους λεμφαδένες στον τράχηλο.

Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά βαθμολογούνται και στη συνέχεια ταξινομούνται κατά το διεθνές σύστημα EU-TIRADS. Βάσει, λοιπόν, της βαθμολογίας στο σύστημα αυτό προκύπτει και ο αντίστοιχος κίνδυνος υπόκρυψης καρκίνου του θυρεοειδούς εντός του όζου. Επίσης, βάσει της βαθμολογίας του όζου στο σύστημα EU-TIRADS και του μεγέθους του όζου, αποφασίζεται και η παρακέντηση του όζου.

Όπως προαναφέρθηκε, το μέγεθος του όζου αποτελεί, επίσης, έναν παράγοντα κινδύνου για την υπόκρυψη καρκίνου του θυρεοειδούς. Το μέγεθος του όζου στο υπερηχογράφημα αξιολογείται σε συνδυασμό με τη βαθμολογία του όζου στο σύστημα EU–TIRADS, για την λήψη της απόφασης παρακέντησης ή μη του όζου.

Η ελαστογραφία θυρεοειδούς αποτελεί μία νέα υπερηχογραφική τεχνική που εκτιμά το βαθμό σκληρότητας του θυρεοειδούς αδένα όπως και του κάθε όζου μεμονωμένα. Η χρησιμότητα της ελαστογραφίας βασίζεται σε ευρήματα μελετών που αποδεικνύουν πως οι όζοι σκληρής σύστασης στην ελαστογραφία είναι πιθανότερο να αφορούν κακοήθεις όζους (καρκίνος θυρεοειδούς), συγκριτικά με τους όζους μαλακής σύστασης. Συνεπώς, ένας σκληρός όζος στην ελαστογραφία αποτελεί έναν ύποπτο όζο θυρεοειδούς και αναλόγως του μεγέθους του και των υπόλοιπων ευρημάτων του υπερήχου, αποφασίζεται η παρακέντηση του.

Πέραν, ωστόσο, των υπερηχογραφικών χαρακτηριστικών και του μεγέθους του όζου, οι ύποπτοι όζοι θυρεοειδούς εμφανίζουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στην κλινική εξέταση του ασθενούς, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Την σκληρή υφή του όζου (σκληρός όζος)
• Την καθήλωση του όζου στους γύρω ιστούς (όζος που δεν μετακινείται)
• Την παρουσία διογκωμένων τραχηλικών λεμφαδένων (ορατοί ή αισθητοί)
• Την εμφάνιση βράγχους (βραχνάδας) της φωνής

Τα ευρήματα αυτά αξιολογούνται σε συνδυασμό με τα υπερηχογραφικά δεδομένα και αποφασίζεται η παρακέντηση των ύποπτων όζων θυρεοειδούς.

Η συνύπαρξη με τον ύποπτο όζο θυρεοειδούς παραγόντων κινδύνου για καρκίνο θυρεοειδούς θα πρέπει, επίσης, να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν κατά την αξιολόγηση ενός ύποπτου όζου για παρακέντηση. Η παρουσία ενός ισχυρού οικογενειακού ιστορικού καρκίνου θυρεοειδούς (ιστορικό καρκίνου θυρεοειδούς σε ένα τουλάχιστον πρώτου βαθμού συγγενή) αποτελεί έναν ισχυρό λόγο αξιολόγησης κάποιου όζου θυρεοειδούς για παρακέντηση. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι όζοι που εμφανίζονται για πρώτη φορά σε ασθενείς < 20 ετών ή άνω των 60 ετών ή σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ακτινοβολία στην περιοχή του τραχήλου.

Οι όζοι θυρεοειδούς που εμφανίζονται σε συνδυασμό με αυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης αίματος ή οι όζοι σε ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό γενετικού συνδρόμου ΜΕΝ2 θα πρέπει να αξιολογούνται πολύ προσεκτικά. Οι ασθενείς αυτοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νόσησης από μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς και ως εκ τούτου η παρακέντηση του όζου θυρεοειδούς είναι επιβεβλημένη. Στους ασθενείς αυτούς, η παρακέντηση του ύποπτου όζου θυρεοειδούς και η μέτρηση των επιπέδων καλσιτονίνης από το έκπλυμα της παρακέντησης μπορεί να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει τη διάγνωση για το μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς.

Η παρακέντηση των όζων θυρεοειδούς είναι πάντοτε διαγνωστική;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, η παρακέντηση και βιοψία ενδέχεται να μην αποδειχθούν ιδιαίτερα ωφέλιμες στη διασαφήνιση της φύσης των ύποπτων όζων. Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν στην δυσαρμονία μεταξύ των υπερηχογραφικών και των κυτταρολογικών ευρημάτων, εγείροντας έτσι περαιτέρω προβληματισμούς σχετικά με την αντιμετώπιση των όζων αυτών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός καλείται να αξιολογήσει το σύνολο των εξετάσεων του ασθενούς και ακολούθως να καθορίσει τον κίνδυνο του όζου να αφορά καρκίνο του θυρεοειδούς αδένα, καθοδηγώντας περαιτέρω τον ασθενή. Η εμπειρία και εξειδίκευση του ιατρού στο εν λόγω αντικείμενο αποδεικνύονται πολύτιμα στις περιπτώσεις αυτές, για τον καθορισμό του βέλτιστου θεραπευτικού πλάνου και αποτελέσματος.

Συμπερασματικά

Συμπερασματικά, η παρακέντηση των όζων θυρεοειδούς αποτελεί μία σχετικά απλή και ελάχιστα επεμβατική διαδικασία καθορισμού της φύσης των όζων του θυρεοειδούς. Τα αποτελέσματα της, ωστόσο, οφείλουν να αξιολογούνται με σύνεση και προσοχή, ιδανικά από κάποιον ιατρό εξειδικευμένο στο αντικείμενο, καθώς η ερμηνεία των αποτελεσμάτων της, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα δεδομένα, θα καθορίσει το θεραπευτικό πλάνο, το οποίο σαφέστατα επηρεάζει την πρόγνωση των ασθενών. Ο εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς είναι ο πλέον κατάλληλος, εφόσον χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.

Το Δίκτυο Διαπιστευμένων Κυτταρολογικών Κέντρων ALPHA PROLIPSIS παρέχει υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες.

• Ανώδυνη δειγματοληψία
• Λήψη από εξειδικευμένο προσωπικό-κυτταρολόγους
• Άνετοι ειδικά διαμορφωμένοι χώροι
• Απάντηση ΑΥΘΗΜΕΡΟΝ
• On site evaluation για έλεγχο επάρκειας του δείγματος
• Διαθέτουμε πιστοποιητικό διαπίστευσης κατά ISO 15189:2012
• Τηρούμε πλήρες αρχείο πλακιδίων σε βάθος 10ετίας
• Εφαρμόζουμε προγράμματα εσωτερικού και εξωτερικού ελέγ χου ποιότητας
• Άμεση εξυπηρέτηση πελατών από άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό
• Διάγνωση εκάστου περιστατικού από τρείς γιατρούς
• Απάντηση με εικόνες από αντιπροσωπευτικές θέσεις
• Σχολιασμός εικόνων από ειδικούς κυτταρολόγους