Κατακόρυφη αύξηση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των ζευγαριών που καταφεύγουν στο τεστ πατρότητας. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι ανεπιθύμητες και απρογραμμάτιστες εγκυμοσύνες, αλλά και πολλές φορές η έλλειψη εμπιστοσύνης ανάμεσα στο ζευγάρι, γεννούν αμφιβολίες, οι οποίες όμως μπορεί να διαλυθούν με τη βοήθεια της επιστήμης! Χάρη στο τεστ πατρότητας, διαπιστώνεται ο βιολογικός πατέρας του παιδιού βάζοντας έτσι τέλος στην αγωνία των γονιών.  

Η μεθοδολογία που ακολουθείται για τη διενέργεια μιας τέτοιας ανάλυσης/σύγκρισης απαιτεί την εφαρμογή των διεθνών προτύπων και των κανόνων που ορίζει η Διεθνής Επιστημονική Κοινότητα και επομένως ο κάθε ενδιαφερόμενος θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στο φορέα που εμπιστεύεται εξηγεί ο ιατρός Επιστημονικός Διευθυντής του Δικτύου Διαγνωστικών Εργαστηρίων Alpha Prolipsis, κ.  Σταύρος Αρχοντάκης  Και συνεχίζει ο κ.Αρχοντάκης: Για να έχουμε 100% έγκυρα αποτελέσματα θα πρέπει στις αναλύσεις να ελέγχονται τουλάχιστον 16 γενετικοί δείκτες σε εργαστήρια που έχουν πιστοποιηθεί σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο για τις συγκεκριμένες αναλύσεις . Να σημειωθεί εδώ ότι το είδος των δειγμάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις αναλύσεις αυτές ποικίλει και εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες της κάθε υπόθεσης.  

Πώς χρησιμοποιείται το DNA για την απόδειξη ή τον αποκλεισμό της πατρότητας; Το DNA κάθε ατόμου προέρχεται κατά 50% από το βιολογικό του πατέρα και κατά 50% από τη βιολογική του μητέρα. Σε κάθε DNA τεστ πατρότητας ελέγχονται τουλάχιστον 16 γενετικοί δείκτες και για κάθε γενετικό δείκτη, κάθε άτομο φέρει 2 αντίγραφα (αλληλόμορφα), ένα πατρικής και ένα μητρικής προέλευσης. Εφόσον κατά την εξέταση το τέκνο παρουσιάσει αλληλόμορφα τα οποία δεν ταυτοποιούνται με τον υποτιθέμενο πατέρα, τότε η πιθανότητα πατρότητας αποκλείεται πλήρως (100%).

Εφόσον κατά την εξέταση το τέκνο παρουσιάσει αλληλόμορφα τα οποία ταυτίζονται με εκείνα του πατέρα, τότε η πιθανότητα πατρότητας υπολογίζεται μαθηματικά με βάση τη συχνότητα των συγκεκριμένων αλληλομόρφων στο γενικό πληθυσμό και θεωρείται πρακτικά αποδεδειγμένη όταν ξεπεράσει το 99.99%.  

Με ποιο τρόπο μπορώ να επιβεβαιώσω ότι τα αποτελέσματα ενός DNA τεστ Πατρότητας είναι 100% έγκυρα; Προκειμένου να θεωρηθεί ένα DNA τεστ πατρότητας έγκυρο θα πρέπει να ισχύουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Πρώτον, θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάλυση τουλάχιστον 16 διεθνώς αναγνωρισμένων γενετικών δεικτών. Στις περιπτώσεις που παρατηρείται ταυτοποίηση μεταξύ του πατέρα και του παιδιού, η ταυτοποίηση θα πρέπει να συνοδεύεται από την πιθανότητα πατρότητας η οποία πρέπει να ξεπερνάει το 99.99%. Ποσοστά χαμηλότερα από αυτό αποτελούν ένδειξη και όχι απόδειξη της πατρότητας.

Η χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων μεθοδολογιών επιτρέπει την επανάληψη και επαλήθευση των αποτελεσμάτων σε οποιοδήποτε εργαστήριο του κόσμου. Δεύτερον, θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί σε εργαστήριο το οποίο αφενός στελεχώνεται από εξειδικευμένο προσωπικό και αφετέρου ελέγχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή/και διεθνές επίπεδο.  

Ποια δείγματα μπορώ να χρησιμοποιήσω για το DNA τεστ της πατρότητας; Όλα τα δείγματα βιολογικού υλικού είναι το ίδιο αξιόπιστα. Η πιο απλή, γρήγορη, ανώδυνη, μη επεμβατική και ασφαλής δειγματοληψία που μπορεί να πραγματοποιηθεί είναι η δειγματοληψία σάλιου, με τη χρήση ειδικών βαμβακοφόρων στυλεών. Όταν αυτή δεν είναι εφικτή, μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναλλακτικά δείγματα τα οποία φέρουν το βιολογικό υλικό του υπό εξέταση ατόμου, π.χ. τρίχες (με τη ρίζα τους), νύχια, χαρτομάντιλα, οδοντόβουρτσες, αποτσίγαρα, τσίχλες, ρούχα, εσώρουχα, χειρόγραφες σημειώσεις, υπολείμματα τροφής κ.α.

Πότε ένα DNA τεστ πατρότητας έχει νομική ισχύ; Για να έχει ένα τεστ πατρότητας νομική ισχύ, θα πρέπει η δειγματοληψία των συμμετεχόντων να πραγματοποιηθεί από Δικαστικό Πραγματογνώμονα που εμπεριέχεται στη λίστα των Πραγματογνωμόνων του Πρωτοδικείου και ο οποίος θα βεβαιώσει την ταυτότητα των ατόμων.

Οι ιατροί συνεργάτες του Δικτύου Ιατρικών Εργαστηρίων ALPHA PROLIPSIS είναι Δικαστικοί Πραγματογνώμονες, με πολυετή σχετική εμπειρία. 

Για την εξακρίβωση της πατρότητας στις περιπτώσεις που το τέκνο είναι ανήλικο, η δειγματοληψία του τέκνου πρέπει να πραγματοποιηθεί με την ενυπόγραφη άδεια της μητέρας του, η οποία συμμετέχει επίσης στο τεστ. Στις περιπτώσεις όπου το τέκνο είναι ενήλικο, η συμμετοχή της μητέρας είναι θεμιτή αλλά προαιρετική. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το DNA είναι πανομοιότυπο σε όλα τα ανθρώπινα κύτταρα και επομένως μπορεί να εξαχθεί από όλους τους ανθρώπινους ιστούς και τις σωματικές εκκρίσεις (σάλιο, αίμα, σπέρμα, ιδρώτας, ρινικές/κολπικές εκκρίσεις, τρίχες, νύχια, δέρμα κτλ.) αλλά και από οποιοδήποτε υπόβαθρο πάνω στο οποίο υπάρχει βιολογικό υλικό του ατόμου που χρειάζεται να ελεγχθεί (οδοντόβουρτσες, ποτήρια, είδη ρουχισμού, ξυραφάκια, χαρτομάντιλα, μαχαιροπίρουνα, αποτσίγαρα κτλ) χωρίς να παρουσιάζεται καμία διαφοροποίηση στα αποτελέσματα ή στην εγκυρότητα του τεστ.  

Τη δυνατότητα ενός αξιόπιστου τεστ πατρότητας, με σεβασμό στους κανόνες της βιοηθικής και με χαμηλό κόστος, παρέχει το Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS Πρόκειται για το πιστοποιημένο εργαστήριο που χορηγεί αποτελέσματα τόσο για προσωπική ενημέρωση των ενδιαφερομένων, όσο και για δικαστική χρήση. Η δειγματοληψία γίνεται στους χώρους του Τμήματος από ειδικά εκπαιδευμένο γιατρό ή και εκτός εργαστηρίου από γιατρό της επιλογής των ενδιαφερομένων, ώστε να διασφαλίζεται η ορθότητα και η αξιοπιστία στο στάδιο της λήψης. 

Όταν η δειγματοληψία γίνεται εκτός του Τμήματος, ο γιατρός που θα την κάνει, ελέγχει την ταυτότητα των εμπλεκομένων, είναι υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων της βιοηθικής, φέρει την ευθύνη της δειγματοληψίας και υπογράφει τα σχετικά έντυπα. Η λήψη δείγματος είναι ανώδυνη και γίνεται με μια μπατονέτα από τον βλεννογόνο της εσωτερικής επιφάνειας της παρειάς και στη συνέχεια το γενετικό υλικό αναλύεται σε τουλάχιστον 16 διαφορετικές περιοχές (STRs) και έτσι δημιουργείται η γενετική ταυτότητα του ατόμου.

Η γενετική ταυτότητα του παιδιού συγκρίνεται με αυτή ελεγχόμενου άντρα και της μητέρας. Σε περίπτωση μη αποκλεισμού, η πιθανότητα πατρότητας υπερβαίνει το 99,9999%. Τα αποτελέσματα βγαίνουν σε πέντε ημέρες και τα υπογράφει γιατρός και μπορούν να τα παραλάβουν μόνο οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι ή εξουσιοδοτημένος δικηγόρος. Το υπόλοιπο των δειγμάτων φυλάσσεται στους χώρους του Τμήματος για ορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο μπορούν αυτά να επιστραφούν στους ενδιαφερόμενους.

Σε διαφορετική περίπτωση, καταστρέφονται μετά την πάροδο του διαστήματος αυτού. Στο Κυτταρολογικό Κέντρο ALPHA PROLIPSIS, ο έλεγχος γίνεταιμε τους γενετικούς δείκτες STR, με χρήση συστημάτων αντιδραστηρίων τελευταίας γενιάς .