Τα μη ικανοποιητικά δείγματα λόγω της ανεπαρκούς λήψης των επιχρισμάτων του τραχήλου είναι μια σημαντική αιτία των ψευδώς αρνητικών και ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων. Θα πρέπει το ποσοστό αυτό να ελαχιστοποιηθεί ώστε να μεγιστοποιηθεί η διαγνωστική ακρίβεια της κυτταρολογικής εξέτασης κατά Παπανικολάου.

Οι οδηγίες σχετικά με το πώς πρέπει να γίνεται μια ικανοποιητική λήψη για τεστ Παπανικολάου συμβατικό ή υγρής φάσης (LBC) περιέχουν τα εξής:

α) Αυτός που λαμβάνει δείγματα για κυτταρολογική εξέταση τραχήλου θα πρέπει πρώτα να εξηγήσει στη γυναίκα το σκοπό, τη διαδικασία και πώς το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί. Είναι πολύ σημαντικό οι γυναίκες να είναι ικανοποιημένες με τις προσφερόμενες προς αυτές υπηρεσίες.   Επίσης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα των κυτταρολογικών επιχρισμάτων σε σχέση με τη λήψη όπως: έμμηνος ρύση έντονη φλεγμονή κύηση, μετά τοκετό και γαλουχία τοπική κολπική θεραπεία, κολπική πλύση (όχι πριν από 24 ώρες), κολποσκόπηση με οξικό οξύ (όχι πριν από 24 ώρες) σεξουαλική επαφή (όχι λιγότερο από 24 ώρες) πρόσφατη λήψη (όχι λιγότερο από 3 εβδομάδες), λήψη μετά από επέμβαση στον τράχηλο (όχι λιγότερο από 3 μήνες) σοβαρή ατροφία (εμμηνόπαυση)

 β) Τρεις μέθοδοι δειγματοληψίας θεωρούνται αποδεκτές για την λήψη των συμβατικών τεστ Παπανικολάου:

• (i) Λήψη με cervical broom (Ενδοτραχηλικά και εξωτραχηλικά κύτταρα συλλέγονται ταυτόχρονα). Πλήρης περιστροφή 360⁰ 5 φορές δεξιόστροφα με ήπια πίεση.
• (ii) ο συνδυασμός σπάτουλας (περισσότερο από μία πλήρη περιστροφή, δεξιόστροφα στάση θέση 9 ή αριστερόστροφα στάση θέση 3) και ενδοτραχηλικής βούρτσας (είσοδος ψήκτρας στα 2/3 του ενδοτραχηλικού σωλήνα και ήπια περιστροφή 90ο - 180ο)
• (iii) η σπάτουλα με εκτεταμένο άκρο Δειγματοληψία με βαμβακοφόρο στυλεό είναι ακατάλληλη και μη αποδεκτή.

γ) Ο λαμβάνων το δείγμα θα πρέπει να φροντίσει για τη λήψη της συνολικής περιμέτρου της ζώνης μετάπτωσης, την γρήγορη επίστρωση σε γυάλινη αντικειμενοφόρο πλάκα (η ψήκτρα σε αντίθετη φορά από τη φορά λήψης), και την μονιμοποίηση (αιθυλική αλκοόλη 95% ή spray σε απόσταση 20 εκ.) εντός ολίγων δευτερολέπτων ώστε να αποφεύγεται η ξήρανση.

δ) Παρόμοιες διαδικασίες θα πρέπει να ακολουθούνται για τη δειγματοληψία τεστ Παπανικολάου υγρής φάσης (LBC), αλλά μόνο πλαστικές συσκευές μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Τα συλλεγόμενα κύτταρα πρέπει να μεταφερθούν γρήγορα στο φιαλίδιο με το μονιμοποιητικό υγρό, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή του συστήματος υγρής φάσης, π.χ Thin Prep δείγματα: πίεση της συσκευής λήψης (broom) στα τοιχώματα και πυθμένα του φιαλιδίου 15 ' 20 φορές ώστε να αποκολληθούν όλα τα κύτταρα. SurePath δείγματα: αποκόλληση της κεφαλής της συσκευής λήψης (broom) στο φιαλίδιο συλλογής.

ε) Στη συνέχεια, οι αντικειμενοφόρες πλάκες ή το φιαλίδιο και η συμπληρωμένη έντυπη φόρμα αποστέλλονται στο εργαστήριο για κυτταρολογική εξέταση και αξιολόγηση. Η συμπληρωμένη έντυπη φόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει το όνομα της ασθενούς, ημερομηνία γέννησης, αριθμό πλακιδίων ή τεχνική λήψης και άλλες χρήσιμες κλινικές πληροφορίες (τελευταία έμμηνος ρύση, πρόσφατη εγκυμοσύνη, ανώμαλη αιμόρροια ή ύποπτη μακροσκοπική εμφάνιση του τραχήλου κ.α.). Όσο αφορά στη μεταφορά των δειγμάτων θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο τόσο στα συμβατικά όσο και στα υγρής φάσης τραχηλικά δείγματα (σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή του εκάστοτε συστήματος υγρής φάσης).

στ) Σχόλια σχετικά με την ποιότητα του δείγματος Στην κυτταρολογική έκθεση θα πρέπει να υπάρχει αναφορά στην επάρκεια του υλικού σχετιζόμενη με την ποιότητα της λήψης (βλέπε ταξινόμηση σύστημα Bethesda ) Ο λαμβάνων το τραχηλικό δείγμα θα πρέπει να λαμβάνει περιοδικές αναφορές της ποιότητας των δειγμάτων από το Κυτταρολογικό Εργαστήριο, με σκοπό τη βελτίωση του επιπέδου της ποιότητας της λήψης των κυτταρολογικών επιχρισμάτων.