Τον τελευταία καιρό γίνεται πολύ συζήτηση για μία αρρώστια που ταλαιπωρεί χιλιάδες γυναίκες σε όλο τον κόσμο και αφορά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας ευθύνεται για το θάνατο 274.000 γυναικών κάθε χρόνο σε όλον τον κόσμο και είναι η δεύτερη περισσότερο διαδεδομένη μορφή καρκίνου των γυναικών. Στην Ευρώπη 33.500 γυναίκες προσβάλλονται κάθε χρόνο, ενώ από αυτές οι 15.000 πεθαίνουν.  Όπως όλοι γνωρίζουμε η μήτρα είναι ένα πολύ σημαντικό όργανο της γυναίκας, χαρακτηριστικό της γυναικείας υπόστασης και η αρχή της ανθρώπινης ζωής, αφού εκεί μέσα  γονιμοποιείται το ωάριο, τρέφεται και  μεγαλώνει το έμβρυο πριν τον ερχομό του στον κόσμο.

Ο τράχηλος της μήτρας, μετά το μαστό αποτελεί το δεύτερο πεδίο ανάπτυξης κακοηθών όγκων. Ο καρκίνος του τραχήλου είναι μία νόσος που μπορεί να θεραπευθεί εάν διαγνωσθεί έγκαιρα. Δυστυχώς όμως πολλές γυναίκες όπως πιστοποιούν τα ποσοστά που ήδη αναφέραμε δεν υποβάλλονται στην κατεξοχήν σχετική εξέταση, όπως το test – Παπανικολάου και δεν μπορούν να προλάβουν τη νόσο με τις γνωστές συνέπειες. Σε ποσοστό πάνω από 80% των γυναικών στις οποίες διαγνώσθηκε καρκίνος του τραχήλου, σε πρώιμο στάδιο θεραπεύεται με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας σχετίζεται με τη σεξουαλική δραστηριότητα και συμπεριφορά του ατόμου. Η ασθένεια αυτή προκαλείται από έναν ιό, τον HPV, που μπορεί να περάσει από άτομο σε άτομο με τη σεξουαλική επαφή. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο έντονη σεξουαλική ζωή έχει μια γυναίκα και μάλιστα με περισσότερους από ένα συντρόφους, τόσο αυξάνει ο κίνδυνος η γυναίκα αυτή να νοσήσει από καρκίνο του τραχήλου.  Επίσης, επιβαρυντικός παράγοντας για να νοσήσει μία γυναίκα, είναι και η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής της δραστηριότητας σε πολύ νεαρή ηλικία.

Ωστόσο, εκτός από τη σεξουαλική συμπεριφορά της γυναίκας  πιθανό παράγοντα κινδύνου αποτελεί και το κάπνισμα, από την άλλη όμως και το κάπνισμα, σύμφωνα με διάφορες μελέτες. Ο καρκίνος του τραχήλου είναι ακόμη πιο συχνός σε γυναίκες που έχουν ήδη γεννήσει και ακόμα περισσότερο στις πολύτεκνες γυναίκες ενώ σπανιότερα συναντάται στις άτοκες και στις παρθένες.  Από τον καρκίνο του τραχήλου επίσης κινδυνεύουν οι γυναίκες που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή ύστερα από μεταμόσχευση κάποιου οργάνου, αλλά και οι γυναίκες των οποίων η μητέρα έλαβε το φάρμακο διαιθυλστιλβεστρόλη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.      Τα συμπτώματα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι ανάλογα με το στάδιο της νόσου.

Αρχίζουν με υγρά καφέ ή ροζ χρώματος που εκκρίνονται από τον κόλπο και συνήθως έχουν άσχημη μυρωδιά. Μπορεί να εμφανισθεί μητρορραγία: Πρόκειται για αιμορραγίες που παρατηρούνται εκτός περιόδου και συνήθως μετά από  σεξουαλική επαφή.  Αργότερα προχωρώντας η νόσος μπορεί να παρουσιασθεί πόνος στην ουροδόχο κύστη και συχνοουρίες.    Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας διακρίνεται σε 5 στάδια.

Ανάλογα με το στάδιο γίνεται η επιλογή των θεραπευτικών μεθόδων και ανάλογη είναι η πρόγνωση.

Στάδιο 0.Ενδοεπιθηλιακός καρκίνος ή in situ, δηλ. μη διηθητικός καρκίνος

Στάδιο 1.  Αρχόμενος καρκίνος

Στάδιο 2.   Προχωρημένος καρκίνος

Στάδιο 3.   Κατάσταση βαριά

Στάδιο 4.  Κατάσταση μη αναστρέψιμη με μεταστάσεις Ο καρκίνος του τραχήλου μπορεί να είναι εμφανής στην επισκόπησή παρουσιάζοντας,  απλή διάβρωση, εξέλκωση, ανθροκραμβοειδή διόγκωση, διήθηση.  Η διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας γίνεται με το τεστ Παπανικολάου στα κολποτραχηλικά επιχρίσματα, δοκιμασία της μήλης, δοκιμασία Schiller, κολποσκόπηση, βιοψία του τραχήλου.     

Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η θεραπεία τόσο πιο καλά είναι τα αποτελέσματα. τόσο πιο θετικά αποτελέσματα. Η θεραπεία διακρίνεται σε εγχειρητική και συντηρητική. Η εγχειρητική θεραπεία περιλαμβάνει την εγχείρηση κατά Wertheim που αφορά την αφαίρεση της μήτρας (ολική υστερεκτομή, υστερεκτομή, τα εξαρτήματα, δηλ τις ωοθήκες και σάλπιγγες, περιλαμβάνει και τα παραμήτρια. Mετά την εγχείρηση μπορεί ακολουθήσει ακτινοβολία για να περιοριστεί ο κίνδυνος των μεταστάσεων. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει την ενδοτραχηλική τοποθέτηση ραδιενεργού καισίου ή ιριδίου,  την εξωτερική ακτινοβολία και τη χορήγηση κυτταροστατικών φαρμάκων. Ευτυχώς το 2007, ήταν μία ιδιαίτερη χρονιά που έφερε ευχάριστα νέα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθώς δόθηκε στη διάθεση της επιστήμης το εμβόλιο που πλέον θα προλαμβάνει τον καρκίνο του τραχήλου και μπορεί να χορηγηθεί σε κοπέλες ηλικίας από 9 έως 26 ετών.

Το συγκεκριμένο εμβόλιο ονομάζεται Gardasil και προστατεύει τις γυναίκες από το 75% των ιών ανθρωπίνων θηλωμάτων (H.P.V., Human Papiloma Virus) και ειδικότερα των τύπων 6,11,16,18 που θεωρούνται υπαίτια για την ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Παρατηρήθηκαν πολλές αντιδράσεις για το γεγονός ότι, η σύσταση για χρήση του φαρμάκου, αφορά στη χορήγηση εμβολίου σε κορίτσια 9 ετών, δηλαδή πολύ πριν την ηλικία της σεξουαλικής δραστηριοποίησης. Όμως έρευνες έχουν δείξει ότι προγράμματα εμβολιασμού όλων των κοριτσιών ηλικίας 12 ετών, θα μπορούσαν να μειώνουν τους θανάτους από τη νόσο μέχρι και 75%. Είναι γεγονός ότι κάποια στοιχεία σχετικά με το εμβόλιο παραμένουν άγνωστα.

Για παράδειγμα δεν είναι καλά γνωστό για το πόσο καιρό το εμβόλιο προστατεύει από τους ιούς HPV. Επίσης δεν είναι γνωστό εάν προστατεύει και σε ποιο βαθμό, τις γυναίκες που έχουν ήδη μολυνθεί από τους ιούς αυτούς. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να μην αμελούμε τα προληπτικά και διαγνωστικά μέτρα που προστατεύουν σε μεγάλο βαθμό από τις επιπτώσεις των μολύνσεων από τους ιούς HPV.

Πάντα η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση. Τελειώνοντας, θα ήθελα να τονίσω την αναγκαιότητα για δωρεάν χορήγηση ή έστω της κάλυψης από τα ασφαλιστικά  ταμεία, του κόστους του εμβολίου στις γυναίκες που επιθυμούν να το κάνουν. Τέλος να ευχηθώ το εμβόλιο αυτό να αποβεί εξίσου αποτελεσματικό όπως, τα εμβόλια της διφθερίτιδας και της πολυομελίτιδας και να βοηθήσει στην εξαφάνιση της νόσου που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή χιλιάδων γυναικών στον κόσμο.