Οι παράγοντες που συσχετίζονται με την πρόκληση καρκίνου στον προστάτη είναι πολλοί. Από τους παράγοντες αυτούς, ένα μικρό ποσοστό δεν έχει σχέση, με την ηλικία ή τον τρόπο ζωής των ανδρών. Σ’ ένα μεγαλύτερο ποσοστό, οι παράγοντες που σχετίζονται με την πρόκληση καρκίνου του προστάτη, αφορούν στον τρόπο ζωής των ανδρών. Στον τομέα αυτό, οι πιθανότητες πρόληψης είναι πολύ περισσότερες.

Οι άνδρες με απλούς τρόπους είναι σε θέση να μειώνουν το κίνδυνο τους, να προσβληθούν από καρκίνο προστάτη. Πρέπει να τονισθεί το γεγονός, ότι το να έχει κάποιος άνδρας ένα παράγοντα κινδύνου, δεν σημαίνει αναγκαστικά, ότι θα παρουσιάσει καρκίνο. Υπάρχουν άνθρωποι, που έχουν ένα ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι δεν θα παρουσιάσουν ποτέ καρκίνο. Υπάρχουν επίσης άλλοι άνδρες, χωρίς παράγοντες κινδύνου, που προσβάλλονται από τη νόσο.

Ωστόσο, γνωρίζοντας ποιοι παράγοντες σχετίζονται πιο πολύ με την πρόκληση καρκίνου του προστάτη, είναι δυνατόν, τουλάχιστον σε πολλές περιπτώσεις, να λαμβάνονται μέτρα πρόληψης.

Κληρονομικά γονίδια Υπολογίζεται ότι 5% έως 10% των περιπτώσεων καρκίνου του προστάτη, οφείλονται σε γονιδιακές αλλοιώσεις που οι άνδρες κληρονόμησαν από τους γονείς τους. Τα κληρονομικά γονίδια με μεταλλάξεις που ανακαλύφθηκαν και τα οποία προκαλούν καρκίνο, ευθύνονται μόνο για μικρό αριθμό περιστατικών. Πρόκειται για ένα τομέα που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη.

Δεν αποκλείεται σύντομα να έχουμε πιο καθαρή εικόνα για το ποσοστό των περιπτώσεων του καρκίνου του προστάτη, που προκαλούνται από κληρονομικά παθολογικά γονίδια. Οι παθολογικές μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και BRCA2, προκαλούν σημαντική αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών σε μερικές οικογένειες.

Επιπλέον, οι εν λόγω μεταλλάξεις, ευθύνονται για αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του προστάτη στους άνδρες των εν λόγω οικογενειών.   Η ηλικία Η ηλικία άνω των 65 ετών είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο ενός ανδρός να προσβληθεί από καρκίνο του προστάτη. Πριν από την ηλικία των 40 ετών, η νόσος είναι σπάνια. Μετά από την ηλικία των 50 ετών, ο αριθμός των κρουσμάτων, αυξάνεται γρήγορα με την αύξηση της ηλικίας.  Περίπου το 67%, δηλαδή οι 2 σε κάθε 3 περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη, συμβαίνουν σε άνδρες άνω των 65 ετών

. Εθνική προέλευση και γεωγραφία Για λόγους που ακόμη δεν έχουν γίνει κατανοητοί, οι άνδρες που κατοικούν στη Βορειοδυτική Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική, έχουν περισσότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο του προστάτη σε σύγκριση με άνδρες που ζουν σε άλλες περιοχές του κόσμου. Επίσης, οι άνδρες με Αφρο-Αμερικανική προέλευση, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.

Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου προστάτη Σε μερικές οικογένειες υπάρχει αυξημένος αριθμός περιπτώσεων της νόσου. Άνδρες, που έχουν πατέρα ή αδελφό με καρκίνο του προστάτη, έχουν διπλάσιες πιθανότητες προσβολής από τη νόσο. Όταν είναι ο αδελφός που παρουσίασε τη νόσο, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος παρά όταν είναι ο πατέρας που προσβλήθηκε. Ο κίνδυνος αυξάνεται πιο πολύ όταν είναι περισσότερα τα μέλη της οικογένειας, που παρουσίασαν τη νόσο, ιδιαίτερα εάν οι συγγενείς ήσαν νέοι σε ηλικία. Το γεγονός ότι υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση για τον καρκίνο του προστάτη, υποδηλώνει ότι σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει κληρονομικός ή γενετικός παράγοντας. 

Η διατροφή Η διατροφή πλούσια σε κόκκινο κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε λίπη, αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο προστάτη. Για να ερμηνευθεί καλύτερα το γεγονός αυτό, πρέπει να επισημανθεί το ότι οι άνδρες με μια τέτοια διατροφή, συνήθως έχουν τάση να τρώνε λιγότερα λαχανικά και φρούτα.

Η παχυσαρκία Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι η παχυσαρκία είναι αιτία πρόκλησης πολλών καρκίνων. Μεγάλος αριθμός ερευνών έδειξαν, ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής, από τον καρκίνο του προστάτη. Επίσης φαίνεται ότι οι παχύσαρκοι άνδρες, παρουσιάζουν συνήθως πιο επιθετικές μορφές καρκίνου του προστάτη.

Η απουσία τακτικής σωματικής άσκησης και η καθιστική ζωή Οι άνδρες που δεν εξασκούν τακτικά το σώμα τους, προσβάλλονται συχνότερα από τη νόσο σε σύγκριση με άνδρες που έχουν σημαντική σωματική δραστηριότητα. Η τακτική σωματική εξάσκηση για 30 λεπτά, για 5 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, είναι μεταξύ των κύριων μέτρων πρόληψης για τον καρκίνο. Ακόμη και σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, το γρήγορο και ζωηρό περπάτημα, για 3 ώρες την εβδομάδα, βρέθηκε σε έρευνες ότι συσχετίζεται με καλύτερη πρόγνωση.  

Το κάπνισμα Συνήθως οι άνδρες, γνωρίζουν για τη σχέση καπνίσματος και καρκίνου του πνεύμονα ή του λάρυγγα. Ωστόσο πρόσφατες έρευνες έδειξαν συσχετισμό, μεταξύ καπνίσματος και μικρής αύξησης του κίνδυνου για καρκίνο του προστάτη.