Ο καρκίνος που αναπτύσσεται εντός του παγκρέατος, μπορεί να χωριστεί σε δύο μεγάλες κατηγορίες: 1. Καρκίνος του ενδοκρινικού τμήματος του παγκρέατος (το τμήμα το οποίο παρασκευάζει την ινσουλίνη και άλλες ορμόνες). Ο καρκίνος αυτής της περιοχής ονομάζεται καρκίνος των νησιδίων,ή νευροενδοκρινικός καρκίνος. 2. Καρκίνος του εξωκρινούς τμήματος του παγκρέατος (το τμήμα το οποίο παρασκευάζει ένζυμα).

Ο καρκίνος των νησιδίων, είναι σπάνιος και τυπικά αναπτύσσεται με βραδύτητα, σε σύγκριση με τον καρκίνο του εξωκρινούς τμήματος. Οι όγκοι των νησιδίων, συχνά απελευθερώνουν ορμόνες στο αίμα και χαρακτηρίζονται ανάλογα με τις ορμόνες τις οποίες παράγουν (ινσουλίνη, γλυκαγόνο, γαστρίνη, ή άλλες ορμόνες). Ο καρκίνος του εξωκρινούς τμήματος, αναπτύσσεται από τα κύτταρα που καλύπτουν το σύστημα των αγωγών που μεταφέρουν ένζυμα προς το λεπτό έντερο και συνήθως ονομάζονται  παγκρεατικά αδενοκαρκινώματα.

Το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος, αποτελεί το 95% όλων των καρκίνων των παγκρεατικών πόρων.

Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου του καρκίνου του παγκρέατος; Μόνον στις Ηνωμένες Πολιτείες, εμφανίζονται κάθε χρόνο 40.000 περιπτώσεις καρκίνου του παγκρέατος. Τα περισσότερα άτομα που εμφανίζουν καρκίνο του παγκρέατος, δεν φέρουν κανέναν από τους παράγοντες που προδιαθέτουν για την ασθένεια αυτή. Ίσως τον μεγαλύτερος κίνδυνο, να αποτελεί η μεγάλη ηλικία. Άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, ευρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Σπανίως, μπορεί να υφίστανται διάφορα γενετικά σύνδρομα, τα οποία διατρέχουν σε οικογένειες, τα οποία θέτουν τα άτομα σε μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως είναι οι γονιδιακές μεταλλάξεις BRCA-2 και, σε μικρότερη έκταση,BRCA-1. Τα σύνδρομα αυτά είναι ασυνήθιστα, αλλά είναι σημαντικό να γνωστοποιείται στο γιατρό, εάν κάποιο άλλο άτομο στην οικογένειά σας έχει διαγνωσθεί με καρκίνο. Πέραν αυτού, ορισμένες συνήθειες ή καταστάσεις, πιστεύεται ότι αυξάνουν ελαφρά του κίνδυνο για κάποιο άτομο να εμφανίσει καρκίνο του παγκρέατος.

Άλλες συνήθειες που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο, περιλαμβάνουν την χρήση του καπνού, την παχυσαρκία, τον καθιστικό τρόπο ζωής, ιστορικό διαβήτη, χρόνιας φλεγμονής του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα) και διατροφή με πολλά λιπαρά. Επίσης, προηγούμενη εγχείρηση στομάχου μπορεί να αυξήσει κάπως τον κίνδυνο, καθώς επίσης και ορισμένες χρόνιες λοιμώξεις, όπως είναι η ηπατίτιδα Β και η λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori). Ορισμένοι τύποι κύστεων του παγκρέατος, μπορεί να θέσουν τα άτομα σε αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου του παγκρέατος. Όμως, παρόλους αυτούς τους κινδύνους που αναφέρθηκαν, δεν έχει βρεθεί μια σίγουρη αιτία στα περισσότερα άτομα που αναπτύσσουν καρκίνο του παγκρέατος.

Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος; Επειδή το πάγκρεας ευρίσκεται βαθιά εντός της κοιλίας, μπροστά από την σπονδυλική στήλη, ο καρκίνος του παγκρέατος αναπτύσσεται αθόρυβα, επί μήνες, πριν ανακαλυφθεί. Τα πρώιμα συμπτώματα μπορεί να μην υπάρχουν ή να είναι πολύ ήπια. Τα συμπτώματα καθίστανται πιο εύκολο να εντοπισθούν, μόλις ο όγκος αναπτυχθεί αρκετά, ώστε να πιέσει άλλα όργανα που βρίσκονται κοντά, όπως διάφορα νεύρα (γεγονός που προκαλεί πόνο), τα έντερα (το οποίο επηρεάζει την όρεξη και προκαλεί ναυτία μαζί με απώλεια βάρους), ή τους αγωγούς της χολής (το οποίο προκαλεί ίκτερο -δηλαδή κίτρινο χρώμα δέρματος- και μπορεί επίσης να προκαλέσει απώλεια της όρεξης και έντονο κνησμό). 

Τα συμπτώματα στις γυναίκες σπανίως διαφέρουν από τα συμπτώματα επί των ανδρών. Μόλις ο καρκίνος αρχίσει να μεταφέρει καρκινικά κύτταρα στο αίμα και το λεμφικό σύστημα, αρχίζουν οι μεταστάσεις, οπότε ανάλογα με τον εντοπισμό της κάθε μετάστασης, εμφανίζονται διάφορα συμπτώματα. Συχνές θέσεις μεταστάσεων για τον καρκίνο του παγκρέατος, αποτελούν το ήπαρ, οι λεμφαδένες και το εσωτερικό κάλυμμα της κοιλίας (που ονομάζεται περιτόναιο). Δυστυχώς, οι περισσότεροι καρκίνοι του παγκρέατος, ανακαλύπτονται αφού ο καρκίνος έχει ήδη αυξηθεί ή έχει δώσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος; Τα περισσότερα άτομα που εμφανίζουν καρκίνο του παγκρέατος, στην αρχή επισκέπτονται τον οικογενειακό τους γιατρό και παραπονούνται για ασαφή, μη ειδικά συμπτώματα. Τότε, μπορεί να πραγματοποιηθεί μια σειρά εξετάσεων (εξέταση αίματος, ακτινογραφίες και υπερηχογράφημα). Εάν υπάρχει καρκίνος του παγκρέατος, η πιθανότητα να εμφανισθεί με το υπερηχογράφημα φθάνει το 75%. Το επόμενο βήμα θα είναι η πραγματοποίηση μιας αξονικής τομογραφίας της κοιλίας, οπότε τελικά πραγματοποιείται βιοψία για να τεθεί η οριστική διάγνωση. Εκτός από τις παραπάνω εξετάσεις, υπάρχει και ένα τεστ αίματος , το οποίο μπορεί να είναι αυξημένο σε άτομα με καρκίνο του παγκρέατος.

Ο καρκινικός δείκτης ο οποίος τις περισσότερες φορές σχετίζεται με τον καρκίνο του παγκρέατος, ονομάζεται CA 19-9. Δυστυχώς, αυτός ο δείκτης δεν είναι ειδικός μόνον για τον καρκίνο του παγκρέατος. Και άλλοι καρκίνοι, καθώς και μερικές καλοήθεις καταστάσεις, μπορεί να προκαλέσουν αύξηση του  CA 19-9. Καμιά φορά (περίπου σε ποσοστό 10%), ο δείκτης CA 19-9 θα είναι σε φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα, παρά την επιβεβαιωμένη διάγνωση για καρκίνο του παγκρέατος. Συνεπώς, αυτός ο καρκινικός δείκτης δεν είναι τέλειος. Όμως, μπορεί να βοηθήσει για την παρακολούθηση κατά τη πορεία της ασθένειας, αφού η αύξηση του και η μείωση του, μπορεί να βοηθήσει στην εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας.