O καρκίνος του πνεύμονα οφείλεται κυρίως στο κάπνισμα και αποτελεί τον πιο συχνό και πιο θανατηφόρο καρκίνο παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τον συχνότερο καρκίνο στους άνδρες και τον δεύτερο σε συχνότητα καρκίνο στις γυναίκες. Κάθε χρόνο περισσότερα από 5.000 άτομα προσβάλλονται από καρκίνο του πνεύμονα. Η συχνότητά του αυξάνεται ραγδαία λόγω της αύξησης των καπνιστών τις τελευταίες δεκαετίες. 

Παράγοντες κινδύνου

• Το κάπνισμα. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι 10 φορές συχνότερος στους καπνιστές απ’ ό,τι στους μη-καπνιστές. Ο κίνδυνος αυξάνει όσο αυξάνει η ποσότητα και η διάρκεια του καπνίσματος και όσο μικρότερη είναι η ηλικία έναρξης, ενώ ελαττώνεται με τη διακοπή του καπνίσματος. 

• Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα. Η καθημερινή έκθεση των μη καπνιστών επί πολλά χρόνια στο κάπνισμα άλλων, επηρεάζει την αναπνευστική λειτουργία και αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από καρκίνο του πνεύμονα. 

• Η επαγγελματική έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, ορισμένους πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες, αμίαντο, αρσενικό και διάφορα μέταλλα (χρώμιο, νικέλιο κ.λπ.).

• Η μόλυνση του περιβάλλοντος. Ο κίνδυνος από τη μόλυνση του περιβάλλοντος αυξάνει για τους καπνιστές. 

• Το προηγούμενο θετικό ατομικό ιστορικό. 

• Η ηλικία άνω των 65 ετών.

Σημεία & συμπτώματα Ο καρκίνος του πνεύμονα, σε αρχικό στάδιο, δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Συνήθως εμφανίζονται όταν πλέον η ασθένεια έχει προχωρήσει αρκετά. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Επίμονο βήχα. 

• Αλλαγές στον χρόνιο βήχα ή τον βήχα του «καπνιστή». 

• Βήχα με απώλεια αίματος. 

• Κοντανάσεμα της αναπνοής. 

• Πόνο στο στήθος. 

• Συριγμό. 

• Επίμονη Βραχνάδα. 

• Συχνές λοιμώξεις των πνευμόνων, όπως πνευμονία. 

• Απώλεια βάρους χωρίς σαφή αιτία. 

• Αίσθημα κόπωσης που παραμένει.

Στρατηγικές πρόληψης που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής

• Αποφύγετε το κάπνισμα ή εάν είστε καπνιστές προβείτε σε διακοπή. Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο ακόμη και αν είστε χρόνιοι καπνιστές.

• Αποφύγετε την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα.

• Αποφύγετε την έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες, ιδιαιτέρως στο χώρο εργασίας ή λάβετε τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης. Ο κίνδυνος για την υγεία σας από την έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες αυξάνει σημαντικά εάν είστε καπνιστής.

• Να τρώτε φρούτα και λαχανικά. Είναι η καλύτερη πηγή βιταμινών και θρεπτικών συστατικών. Αποφύγετε τη λήψη βιταμινών μέσω μεγάλων δόσεων συμπληρωμάτων, καθώς μπορεί να υπάρχουν άγνωστες παρενέργειες.

• Παραμείνετε δραστήριος/α σωματικά, τουλάχιστον 30’ τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. 

Οδηγίες Δευτερογενούς Πρόληψης Δεν υπάρχει αποτελεσματική μέθοδος δευτερογενούς (προσυμπτωματικού) ελέγχου. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικός ο πρωτογενής έλεγχος (διακοπή του καπνίσματος). Σε άτομα που παρουσιάζουν επιμονή των ανωτέρω συμπτωμάτων πάνω από 3 μήνες και τα οποία δεν υποχωρούν με την κατάλληλη θεραπεία, συνιστάται κλινική εξέταση, λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής, βρογχοσκόπηση και απεικονιστική διερεύνηση με αξονική τομογραφία.