Ο σημαντικότερος παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι το κάπνισμα. Οι καπνιστές έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους μη καπνιστές να προσβληθούν από καρκίνο ουροδόχου κύστης. Μερικές από τις καρκινογόνες ουσίες από τον καπνό του τσιγάρου απορροφώνται διαμέσου των πνευμόνων και φθάνουν στο αίμα. Το αίμα φιλτράρεται στους νεφρούς και παράγονται τα ούρα που περιέχουν τις χημικές καρκινογόνες ουσίες από τον καπνό του τσιγάρου οι οποίες έτσι φθάνουν και συγκεντρώνονται στην ουροδόχο κύστη. 

Οι καρκινογόνες αυτές ουσίες βλάπτουν το ενδοθήλιο που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια, δηλαδή την κοιλότητα της ουροδόχου κύστης. Οι βλάβες αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο γένεσης και πολλαπλασιασμού καρκινικών κυττάρων. Εκτιμάται ότι μεταξύ των θανάτων λόγω καρκίνου της ουροδόχου κύστης που συμβαίνουν στους άνδρες, το 48%, δηλαδή σχεδόν οι μισοί οφείλονται στο κάπνισμα.

Στις γυναίκες το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 28%, δηλαδή σχεδόν μία γυναίκα στις τρεις που πεθαίνει λόγω καρκίνου της κύστης είναι εξαιτίας του καπνίσματος.

Η επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες έχει σχετισθεί με την πρόκληση καρκίνου ουροδόχου κύστης. 

Υπάρχουν διάφορες χημικές ουσίες που αυξάνουν τον κίνδυνο για τον εν λόγω καρκίνο οι οποίες χρησιμοποιούνται σε διάφορους βιομηχανικούς και άλλους τομείς δραστηριοτήτων. Οι αρωματικές αμίνες όπως η βενζιδίνη και η βήτα ναφθυλαμίνη που χρησιμοποιούνται κάποτε στις βιομηχανίες βαφών, μπορούν να προκαλούν καρκίνο κύστης. Εκτός από αυτές υπάρχουν και άλλες οργανικές χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων εάν δεν λαμβάνονται τα αυστηρά ενδεικνυόμενα μέτρα προστασίας.

Οι βιομηχανίες που συνοδεύονται από το μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο ουροδόχου κύστης στους εργαζόμενους είναι η παραγωγή ελαστικών, δερμάτων, υφασμάτων και βαφών.  Επίσης οι βαφείς, οι κομμωτές, οι μηχανουργοί, οι τυπογράφοι και οι οδηγοί καμιονιών λόγω της έκθεσης τους στις εξατμίσεις του ντίζελ, παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες προσβολής από το εν λόγω καρκίνο. Τονίζεται το γεγονός ότι υπάρχει συνέργεια μεταξύ διαφόρων καταστάσεων που ευνοούν τη γένεση και πολλαπλασιασμό καρκινικών κυττάρων στην ουροδόχο κύστη. 

Οι καπνιστές που ταυτόχρονα έχουν επαγγελματική έκθεση σε παράγοντες καρκινογόνους για την κύστη, διατρέχουν ιδιαίτερα ψηλό κίνδυνο να προσβληθούν από καρκίνο της ουροδόχου κύστης. 

Η αύξηση της ηλικίας ευνοεί την ανάπτυξη καρκίνου. Περισσότεροι από 70% των ασθενών με καρκίνο της κύστης είναι άνω των 65 ετών.

Το φύλο παίζει επίσης ρόλο. Στους άνδρες η πάθηση είναι 4 φορές συχνότερη από ότι στις γυναίκες.

Η χρόνια φλεγμονή της ουροδόχου κύστης ευνοεί την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Οι ουρολοιμώξεις, οι πέτρες στους νεφρούς και στην κύστη, στις περιπτώσεις που καθίστανται χρόνια προβλήματα και προκαλούν φλεγμονή, αυξάνουν τις πιθανότητες για καρκίνο της κύστης. Υπάρχει επίσης το παράσιτο σχιστόσωμα που μολύνει την κύστη και αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του οργάνου. Οι ασθενείς που έχουν παρουσιάσει μια πρώτη φορά την πάθηση κινδυνεύουν περισσότερο από άλλους να παρουσιάσουν ξανά τη νόσο. 

Οι άνθρωποι που έχουν μέλη της οικογένειας τους που παρουσίασαν καρκίνο ουροδόχου κύστης έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο να προσβληθούν από τη νόσο. Για τους λόγους αυτούς χρειάζονται τακτική ιατρική παρακολούθηση λόγω του αυξημένου κινδύνου που έχουν για να παρουσιάσουν την πάθηση.

Οι εκ γενετής ανωμαλίες της ουροδόχου κύστης συνοδεύονται από αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του οργάνου αυτού. Η εκστροφή κύστεως είναι μια σπάνια ανωμαλία στο νεογνό στην οποία το δέρμα, οι μυς και ο συνδετικός ιστός μπροστά από την κύστη δεν κλείνουν πλήρως και παρουσιάζεται έλλειμμα στο τοίχωμα της κοιλιάς. Λόγω της ανωμαλίας αυτής, η κύστη παραμένει εκτεθειμένη σε χρόνιες μολύνσεις και δυνατόν λόγω της χρόνιας φλεγμονής να προκληθεί αδενοκαρκίνωμα. Η εκστροφή κύστεως αυξάνει  400 φορές τις πιθανότητες του ασθενούς να παρουσιάσει καρκίνο του οργάνου.

Οι γενετικοί, κληρονομικοί παράγοντες μπορεί να ευθύνονται για περίπου 1% όλων των περιπτώσεων καρκίνου ουροδόχου κύστης. Άνθρωποι με μεταλλάξεις του γονιδίου του ρετινοβλαστώματος μπορεί στη βρεφική ηλικία να παρουσιάζουν καρκίνο στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού. Η ίδια ανωμαλία αυξάνει τις πιθανότητες τους να παρουσιάσουν καρκίνο της κύστης αργότερα. Διάφορες έρευνες έδειξαν ότι οι άνθρωποι ανάλογα με το γονιδιακό τους οπλοστάσιο, διασπούν στον οργανισμό τους διάφορες χημικές ουσίες με διαφορετικό τρόπο.

Τα άτομα με γονίδια που οδηγούν σε αργή διάσπαση ορισμένων χημικών ενώσεων έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία που επηρεάζουν την κύστη και μπορούν να είναι αιτίες καρκίνου στο όργανο. Ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα όπως η κυκλοφωσφαμίδη και η ιφωσφαμίδη επηρεάζουν το ενδοθήλιο της ουροδόχου κύστης και έτσι αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του οργάνου αυτού.

Για την προστασία της κύστης και την πρόληψη βλαβών χρησιμοποιείται το φάρμακο Mesna που χορηγείται παράλληλα με τα δύο πιο πάνω χημειοθεραπευτικά φάρμακα. Το αρσενικό είναι στοιχείο που σχετίζεται με την πρόκληση καρκίνου ουροδόχου κύστης.Πόσιμο νερό που περιέχει το εν λόγω στοιχείο αυξάνει τον κίνδυνο για τον καρκίνο αυτό.

Η χαμηλή κατανάλωση υγρών αυξάνει τον κίνδυνο για τη νόσο. Τα άτομα που πίνουν πολλά υγρά κάθε μέρα έχουν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καρκίνο ουροδόχου κύστης λόγω του ότι αδειάζουν και κατά κάποιο τρόπο ξεπλένουν συχνότερα την κύστη τους διώχνοντας έτσι νοσηρές ουσίες που τη βλάπτουν. Η πρόληψη του καρκίνου της ουροδόχου κύστης βασίζεται στην αποφυγή των παραγόντων που προδιαθέτουν για τη γένεση του:

• Αποφυγή του καπνίσματος  
• Προστασία των εργαζομένων στις επαγγελματικές απασχολήσεις που είναι γνωστό ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για προσβολή από τον εν λόγω καρκίνο  
• Πίνετε άφθονα υγρά  
• Η διατροφή πλούσια σε φρούτα και σε λαχανικά φαίνεται ότι προστατεύει από τον καρκίνο αυτό