Κακοήθης, πρωτοπαθής,(όχι από μετάσταση), όγκος του ήπατος, που προέρχεται από τα ηπατικά κύτταρα.

Παθογένεια Αν και λιγότερο συχνός από το μεταστατικό καρκίνο του ήπατος, αποτελεί συχνή αιτία θανάτου σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής και της νοτιοανατολικής Ασίας. Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του, είναι:

- Η χρόνια ηπατίτιδα Β.

- Η χρόνια ηπατίτιδα C.

- Η κίρρωση του ήπατος, ιδιαίτερα αν είναι αλκοολικής αιτιολογίας

. - Η αιμοχρωμάτωση του ήπατος.

- Η τυροσιναιμία.

- Η έκθεση του οργανισμού σε ορισμένα τοξικά προιόντα μυκήτων που υπάρχουν σε ορισμένες τροφές, (αφλατοξίνες). Πιο συγκεκριμένα, η ηπατίτιδα Β είναι η κύρια αιτία στις χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Στο δυτικό ημισφαίριο και την Ιαπωνία, η ηπατίτιδα C και ο αλκοολισμός ευθύνονται πιο συχνά, για την εμφάνιση του ηπατώματος.

Πρόληψη - Εφαρμογή των προληπτικών μέτρων που αφορούν την ηπατίτιδα Β και C.

- Τακτικός, προληπτικός έλεγχος, στους πάσχοντες από χρόνια ιογενή ή αλκοολική ηπατίτιδα, με υπερηχογράφημα ήπατος.

- Διακοπή του αλκοόλ, καταπολέμηση του αλκοολισμού

. - Προσπάθεια αποφυγής και καταπολέμησης των αιτίων που οδηγούν σε κίρρωση.

Κλινική εικόνα Αρχικά μπορεί να μη γίνει αντιληπτό, ως τη στιγμή που η μέχρι τότε σταθερή κατάσταση ενός κιρρωτικού ασθενούς, επιδεινωθεί απότομα.

- Καχεξία, αδυναμία, κόπωση, απώλεια βάρους.

- Πυρετός, που μπορεί να μιμείται λοίμωξη, είναι πολύ συχνό σύμπτωμα.

- Κοιλιακός πόνος η και ψηλαφητή από το γιατρό μάζα, στο δεξιό υποχόνδριο του ασθενούς.

- Ξαφνική εμφάνιση ασκιτικού υγρού, συχνά αιμορραγικού, μπορεί να υποδηλώνει θρόμβωση της πυλαίας ή της ηπατικής φλέβας από τον όγκο

. - Κάποιες φορές, η πρώτη εκδήλωση μπορεί να είναι επείγουσα χειρουργική κατάσταση από την κοιλιά, λόγω ρήξης ή αιμορραγίας του όγκου. - Κωματώδης κατάσταση εμφανίζεται στα τελικά στάδια της νόσου, (ηπατικό κώμα).

Διάγνωση

- Αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων του αίματος, σε αντίθεση με τα συνήθως χαμηλά λευκά ενός κιρρωτικού ασθενή.

- Φυσιολογικός ή και αυξημένος αιματοκρίτης.

- Αύξηση της αλκαλικής φωσφατάσης, των τρανσαμινασών και της χολερυθρίνης του αίματος

. - Είναι δυνατόν να υπάρχουν δείκτες νόσησης από ιογενείς ηπατίτιδες, δηλαδή θετικό το Αυστραλιανό αντιγόνο, (ΗΒs Ag) ή αντισώματα έναντι του ιού της ηπατίτιδας C. - Αύξηση της α-εμβρυικής σφαιρίνης του αίματος, υπάρχει στο 60% των περιπτώσεων, -

Το υπερηχογράφημα, η αξονική και η μαγνητική τομογραφία ήπατος, με ή χωρίς ενδοφλέβιο σκιαγραφικό, απεικονίζουν τον όγκο.

- Ηπατική αρτηριογραφία χρησιμοποιείται για να εντοπίσει τη θέση του όγκου σε σχέση με τα αγγεία της περιοχής, ώστε να αποφασιστεί αν ο όγκος είναι χειρουργήσιμος ή όχι. Λόγω των πολλών του αγγείων, το ηπάτωμα δίνει χαρακτηριστικές εικόνες σε αυτή την εξέταση.

- Ανεύρεση κακοήθων ηπαττοκυττάρων σε ασκιτικό υγρό που ελήφθη μετά από παρακέντηση κοιλίας.

- Τεκμηρίωση της κακοήθους ιστολογικής εικόνας, από υλικό βιοψίας ήπατος, με την οποία επισημοποιείται η διάγνωση

. Αντιμετώπιση Γενικά είναι δύσκολη. - Χειρουργική αφαίρεση όταν ο όγκος είναι χειρουργήσιμος. - Μεταμόσχευση ήπατος εξετάζεται σαν ενδεχόμενο σε περιπτώσεις μικρών μη χειρουργήσιμων όγκων σε ασθενείς με κίρρωση.

- Ανακουφιστικά σε περιπτώσεις μη χειρουργήσιμων όγκων, έχουν χρησιμοποιηθεί:

α) Χημειοθεραπεία.

β) Χημειοεμβολισμός του όγκου, δηλαδή σφαιρίδια με χημειοθεραπευτική ουσία, προωθούνται μέσα από κλάδο της ηπατικής αρτηρίας, στον όγκο.

γ) Ενδοαρτηριακή έγχυση χημειοθεραπευτικής ουσίας, στην ηπατική αρτηρία. δ) Ενδοαρτηριακή έγχυση οινοπνεύματος στην ηπατική αρτηρία σε μια προσπάθεια νέκρωσης του όγκου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ - Παραλλαγή του ηπατοκυτταρικού καρκίνώματος είναι το ινοπεταλλιώδες (fibrolamellar), καρκίνωμα του ήπατος. Έχει χαρακτηριστική μορφολογία, εμφανίζεται συνήθως σε νεαρές ηλικίες, δε σχετίζεται με κίρρωση ή ηπατίτιδες, η αFP είναι συνήθως φυσιολογική και η πρόγνωση καλύτερη. - Ο δεύτερος πιο συχνός πρωτοπαθής κακοήθης όγκος του ήπατος είναι το χολαγγειοκαρκίνωμα, που προέρχεται από τους ενδοηπατικούς χοληφόρους πόρους.