Η πρόληψη και ο συστηματικός έλεγχος αποτελεί την καλύτερη μέθοδο προστασίας της υγείας μας. Συστήνεται κάθε χρόνο ή ακόμη και δύο φορές τον χρόνο, στην περίπτωση ιστορικού, να γίνεται έλεγχος κακοήθειας καρκίνου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί και να θεραπευτεί η νόσος.

Υπάρχουν ουσίες οι οποίες ανιχνεύονται μέσω εξετάσεων και αναγνωρίζονται ως καρκινικοί δείκτες. Κάθε δείκτης είναι χρήσιμος, κάποιος βοηθά στην ανίχνευση, άλλος στη διάγνωση και την πρόγνωση, άλλος στον έλεγχο της ανταπόκρισης στη θεραπεία ή ακόμα και στην παρακολούθηση της επανεμφάνισης της νόσου.

Παρακάτω θα ενημερωθείτε αναλυτικά για τους καρκινικούς δείκτες καθώς επίσης και για το ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές αυτών.

Τι είναι και ποιοι είναι οι καρκινικοί δείκτες;

Οι καρκινικοί δείκτες είναι οι βιολογικές ουσίες που παράγονται από καρκινικά ή υγιή κύτταρα και μπορούν να μας πληροφορήσουν για την ύπαρξη ή όχι ενός όγκου, το μέγεθος καθώς και για την υποτροπή αυτού. Οι κυτταρικές εξετάσεις, οι εξετάσεις αίματος, ιστού καθώς και άλλες μας ενημερώνουν για τις τιμές των καρκινικών δεικτών.

Πιο συγκεκριμένα οι καρκινικοί δείκτες είναι μόρια που βρίσκονται σε υψηλές συγκεντρώσεις σε ιστούς και σε υγρά των ασθενών με νεοπλασματική νόσο. Μας ενημερώνουν για την διάγνωση και πρόγνωση της νόσου, την εκτίμηση της φύσης του όγκου και για την θεραπεία που πρέπει να επιλεγεί.

Πιο αναλυτικά οι καρκινικοί δείκτες είναι οι ακόλουθοι:

PSA ή ειδικό προστατευτικό αντιγόνο

Πρόκειται για τον δείκτη του καρκίνου του προστάτη. Παράγεται σε αυτόν από τα φυσιολογικά, τα καλοήθη και τα καρκινικά προστατικά επιθηλιακά κύτταρα. Βρίσκεται στο σπερματικό και προστατικό υγρό και στα ούρα. Η κύρια λειτουργία του είναι η υγροποίηση του σπέρματος και συμβάλλει στη γονιμότητα του άνδρα.

CEA ή καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο

Αποτελεί μια πρωτεΐνη που σχετίζεται με την προσκόλληση των κυττάρων. Το αντιγόνο αυτό παράγεται κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Παρουσιάζει αυξημένες τιμές σε κάθε αδενοκαρκίνωμα προχωρημένου σταδίου, ενώ μπορεί να εμφανιστεί υψηλό και σε νεοπλασματικά νοσήματα. Προσδιορίζει καρκινική εξέλιξη στο έντερο και τους πνεύμονες. Ο δείκτης αυτός είναι σημαντικός για τους ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του παχέως εντέρου.

AFP ή Α- φετοπρωτεΐνη 

Ο δείκτης αυτός παράγεται στο συκώτι και στο γαστρεντερικό σύστημα των εμβρύων. Η πρωτεΐνη αυτή κυκλοφορεί αρχικά στο αίμα και στη συνέχεια, αντικαθίσταται από τη λευκωματίνη.  Ο συγκεκριμένος δείκτης είναι χρήσιμος για τη διάγνωση και την πρόγνωση όγκων στα γεννητικά όργανα και στο συκώτι.

HCG ή ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη

Συνιστά μια ουσία που παράγεται στον πλακούντα και χρησιμεύει στις πρώτες 2 βδομάδες της εγκυμοσύνης. Η ουσία αυτή απαντάται στο χοριοκαρκίνωμα και στον καρκίνο των όρχεων. Εμφανίζεται αυξημένη κατά τη διάρκεια της κύησης και ειδικότερα στην αρχή καθώς είναι αυτή που δίνει τα αποτελέσματα στο τεστ εγκυμοσύνης.

Καρκινικό αντιγόνο 15-3 (CA15-3)

Ο συγκεκριμένος δείκτης σχετίζεται με την κυτταρική προσκόλληση. Εμφανίζει αυξημένες τιμές σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού και άλλα αδενοκαρκινώματα. Συμβάλει στην παρακολούθηση και τη θεραπεία ασθενών με μεταστατικό καρκίνο του μαστού στο ήπαρ ή στα οστά.

Υδατανθρακικό αντιγόνο 19-9 (CA19-9)

Η ουσία αυτή είναι αυξημένη σε περιστατικά καρκίνου στο πάγκρεας, στο στομάχι και στο παχύ έντερο.

Καρκινικό αντιγόνο 125 (CA125)

Είναι ένα από τα χρήσιμα CA αντιγόνα και έχει υψηλότερο επίπεδο στα περιστατικά καρκίνου των ωοθηκών, του στομάχου, του ενδομητρίου, του ήπατος και του παχέως εντέρου.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

• CEA: ≤ 5 ng/ml.
• CA 19-9: ≤ 37,0 U/ml
• CA 125: ≤ 35,0 U/ml
• CA 15-3: ≤ 31,3 U/ml

Είναι ένα από τα χρήσιμα CA αντιγόνα και έχει υψηλότερο επίπεδο στα περιστατικά καρκίνου των ωοθηκών, του στομάχου, του ενδομητρίου, του ήπατος και του παχέως εντέρου.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΣ

• CEA: ≤ 5,0 ng/ml
• CA 19-9: ≤ 37,0 U/ml
• PSA: ≤ 4,0 ng/ml
• B- HCG: ≤ 3,0 U/ml