Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human papilloma virus - HPV) απαντάται σε τουλάχιστον 200 διαφορετικούς υπότυπους, εκ των οποίων περίπου 40 μεταδίδονται μέσω του δέρματος και των βλεννογόνων κατά τη σεξουαλική επαφή. Από τους σεξουαλικώς μεταδιδόμενους τύπους του HPV, ορισμένοι θεωρούνται χαμηλού κινδύνου και άλλοι υψηλού κινδύνου όσον αφορά την εμφάνιση καρκίνου.    

Οι χαμηλού κινδύνου τύποι είναι αυτοί που προκαλούν τα κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα (εξωτερικά ή εσωτερικά) και πολύ σπάνια προκαλούν καρκίνο. Τουλάχιστον 13 τύποι HPV θεωρούνται υψηλού κινδύνου και συνδέονται με τις μορφές καρκίνου που θα δείτε παρακάτω.

1. Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας Σχεδόν όλα τα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου στις ΗΠΑ συνδέονται με τον ιό HPV. Ο εμβολιασμός και η προληπτική εξέταση (τεστ Παπ) είναι τα δύο βασικά μέτρα πρόληψης και έγκαιρου εντοπισμού της νόσου.

2. Καρκίνος αιδοίου Η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου πλήττει τα γυναικεία γεννητικά όργανα εξωτερικά. Ο καρκίνος του αιδοίου είναι αρκετά σπάνιος και δεν υπάρχει ακόμη κάποια πρότυπη προληπτική εξέταση για τον εντοπισμό του.

3. Κολπικός καρκίνος Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις εντοπίζονται με τον προληπτικό έλεγχο, όπως και στην περίπτωση του καρκίνου του τραχήλου.

4. Καρκίνος πέους Περίπου το 63% των περιστατικών στις ΗΠΑ συνδέονται με τον ιό HPV. Δεν υπάρχει ακόμη κάποια πρότυπη προληπτική εξέταση για τον εντοπισμό του, ωστόσο συχνά εντοπίζεται αρκετά έγκαιρα.

5. Καρκίνος πρωκτού Σχεδόν το 91% των περιστατικών στις ΗΠΑ συνδέονται με τον ιό HPV. Η τακτικός προληπτικός έλεγχος συνιστάται συνήθως μόνο σε ομάδες υψηλού κινδύνου (π.χ. άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV, γυναίκες που έχουν ιστορικό καρκίνου του τραχήλου ή του αιδοίου).

6. Στοματοφαρυγγικοί καρκίνοι Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τον καρκίνο της στοματικής κοιλότητας, τον καρκίνο του φάρυγγα, τον καρκίνο του λάρυγγα, τον καρκίνο της ρινός και των παραρρινίων κόλπων και τον καρκίνο των σιελογόνων αδένων. Οι εν λόγω καρκίνοι συχνά εντοπίζονται κατά την εξέταση ρουτίνας από τον οδοντίατρο.