HPV και καρκίνοι σε στοματοφάρυγγα και πρωκτό Η μόλυνση από τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Viruses – HPV) αποτελεί σήμερα το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Είναι γνωστό ότι μια ομάδα από τους HPV είναι ογκογόνοι και θεωρούνται ως οι αιτιολογικοί παράγοντες για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και για ένα μέρος των καρκίνων αιδοίου, κόλπου, πέους και πρωκτού. Φαίνεται ότι οι ίδιοι HPV που προκαλούν καρκίνους στην πρωκτογεννητική περιοχή, ευθύνονται για καρκινογένεση και στον στοματοφάρυγγα.

Τα νέα επιστημονικά δεδομένα είναι πολύ ενδιαφέροντα αφού μπορεί να προληφθεί τελικά ένα σημαντικό μέρος καρκίνων στις γυναίκες αλλά και στους άνδρες εάν γίνει προληπτικός εμβολιασμός προτού τα συγκεκριμένα άτομα μολυνθούν. Η επιτροπή για τον έλεγχο νοσημάτων των ΗΠΑ (Centers for Disease Control – CDC) έδωσε στη δημοσιότητα την 20η Απριλίου 2012 τα στατιστικά δεδομένα για τους καρκίνους που σχετίζονται με τους HPV (“Human Papillomavirus – Associated Cancers”, www.cdc.gov). Σύμφωνα με τη μελέτη, στις ΗΠΑ διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο κατά μέσον όρο 33.369 καρκίνοι που σχετίζονται με τους HPV (τα περιστατικά αναφέρονται στην πενταετία 2004-2008). Η συχνότητα είναι 10,8 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα, ετησίως. Από τα περιστατικά αυτά 21.290 αφορούν περιπτώσεις καρκίνων από HPV στις γυναίκες και 12.080 αφορούν περιπτώσεις καρκίνων στους άνδρες.

Έχει αποδειχθεί ότι η επιμένουσα λοίμωξη των επιθηλίων από τους ογκογόνους HPV είναι πιθανόν να προκαλέσει καρκίνο στον τράχηλο της μήτρας. Όπως αναφέρθηκε πριν, για το σύνολο σχεδόν των περιπτώσεων καρκίνου τραχήλου της μήτρας ευθύνονται οι καρκινογόνοι HPV. Οι ίδιοι HPV ευθύνονται για ένα σημαντικό ποσοστό των καρκίνων αιδοίου, πέους, πρωκτού. Φαίνεται όμως σύμφωνα με τα καινούργια δεδομένα ότι αυτοί οι ίδιοι HPV ευθύνονται και για ένα σημαντικό ποσοστό των καρκίνων στην περιοχή του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα.

Για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας υπάρχουν τρόποι να ελέγχεται ο ασυμπτωματικός πληθυσμός και να εντοπίζονται και να θεραπεύονται οι προκαρκινικές αλλοιώσεις (τεστ Παπανικολάου, HPV/DNA τεστ, κολποσκόπηση κλπ). Για τους υπόλοιπους όμως καρκίνους δεν υπάρχουν προληπτικές εξετάσεις.

Ο μόνος τρόπος πρόληψης είναι τα εμβόλια που έχουν κυκλοφορήσει και προφυλάσσουν από τους πιο συχνούς ογκογόνους HPV. Τα εμβόλια αυτά προβλέπεται ότι θα συντελέσουν στη θεαματική μείωση των περιστατικών καρκίνου από τους HPV σε γυναίκες αλλά και σε άνδρες.