Η οστεοπόρωση είναι μια πάθηση με σοβαρές συνέπειες που επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες αλλά και τους άντρες. Από τους πάσχοντες με οστεοπόρωση το 80% είναι γυναίκες ενώ το υπόλοιπο 20% είναι άντρες. Οι προσπάθειες για την ανεύρεση της αποτελεσματικής πρόληψης της ασθένειας συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Και αυτό βέβαια είναι κατανοητό εάν λάβει κανείς υπ' όψη το μεγάλο αριθμό των ατόμων και κυρίως γυναικών μετά την εμμηνόπαυση που πάσχουν και απειλούνται από την οστεοπόρωση. Το όπλα που έχουν επιστρατευτεί και δοκιμαστεί μέχρι σήμερα είναι πολλά.
Η διατροφή, οι βιταμίνες, οι ορμονικές θεραπείες αντικατάστασης, η σωματική εξάσκηση και το ασβέστιο αποτελούν μέρος του θεραπευτικού οπλοστασίου. Σκεφτείτε ακόμη ότι τόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα που ερευνητές στη Βιργινία εξέτασαν το τι συμβαίνει στις μαύρες αρκούδες.
Οι αρκούδες όταν πέφτουν σε χειμέρια νάρκη και παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα ακίνητες και χωρίς φρέσκια διατροφή, δεν πλήττονται από οστεοπόρωση. Αντίθετα οι άνθρωποι, όταν παραμένουν ακίνητοι λόγω ασθένειας ή λόγω κατάγματος ή τραυματισμού, χάνουν οστική πυκνότητα και τα κόκαλα τους γίνονται εύθραυστα λόγω οστεοπόρωσης, με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων.
Γιατί λοιπόν οι αρκούδες έχουν αυτό το σημαντικό προνόμιο; Μήπως υπάρχει μια χημική ουσία που έχουν οι αρκούδες που τις προστατεύει από την οστεοπόρωση και την απώλεια οστικής πυκνότητας; Η απάντηση πιθανόν να είναι θετική. Θα πρέπει όμως να περιμένουμε μέχρι οι επιστήμονες να βρουν την απάντηση στο ερώτημα. Αναλόγως τότε ίσως να εφαρμοστεί η μέθοδος των αρκούδων και στον άνθρωπο.
Περιμένοντας όμως, ας δούμε τι μας δείχνουν οι έρευνες στον άνθρωπο σχετικά με την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Σε μια ενδιαφέρουσα μελέτη από την Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, γιατροί εξέτασαν τις επιπτώσεις, που έχει η βιταμίνη Κ στην οστική πυκνότητα και κατά συνέπεια στην εμφάνιση οστεοπόρωσης σε άνδρες και γυναίκες. Η έρευνα συμπεριέλαβε 1.112 άνδρες και 1.479 γυναίκες ηλικίας από 29 έως 86 ετών. Αναλύθηκαν οι διατροφικές συνήθειες, η πρόσληψη βιταμίνης Κ και μετρήθηκε η οστική πυκνότητα που είναι ένας αντικειμενικός δείκτης της οστεοπόρωσης.
Επίσης καταγράφηκαν οι περιπτώσεις καταγμάτων και ιδιαίτερα των καταγμάτων της κατ' ισχίον άρθρωσης που είναι η άρθρωση μεταξύ του μηριαίου οστού και της λεκάνης. Τα αποτελέσματά έδειξαν ότι οι γυναίκες που είχαν χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης Κ από τη διατροφή τους, είχαν μειωμένη οστική πυκνότητα και αυξημένο κίνδυνο για κάταγμα της κατ' ισχίον άρθρωσης. Αντίθετα το ίδιο φαινόμενο δεν παρατηρήθηκε στους άνδρες.
Να υπενθυμίσουμε ότι η βιταμίνη Κ παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος και στην υγεία των οστών. Περιέχεται στα φυλλώδη λαχανικά με χρώμα πράσινο σκούρο όπως το σπανάκι, τα σαλατικά, τα λάχανα και τα λαχανάκια των Βρυξελλών.
Μια άλλη έρευνα που έγινε από γιατρούς στη Βοστόνη και στο Χάρβαρντ, εξέτασε μια διαφορετική πτυχή που αφορά το θέμα της οστεοπόρωσης. Συγκεκριμένα μελετήθηκε ο ρόλος της βιταμίνης D, του ασβεστίου και της κατανάλωσης γάλατος στην πρόληψη των καταγμάτων λόγω οστεοπόρωσης σε γυναίκες μετά από την εμμηνόπαυση. Συμμετείχαν στην έρευνα 72.337 γυναίκες για ένα χρονικό διάστημα 18 ετών. Καταγράφηκαν τα κατάγματα της κατ' ισχίον άρθρωσης και συσχετίσθηκαν με την πρόσληψη της βιταμίνης D, ασβεστίου και κατανάλωσης γάλατος. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε, ότι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας, που συσχετιζόταν με χαμηλότερο κίνδυνο για κατάγματα ήταν η ικανοποιητική πρόσληψη βιταμίνης D.
Το ασβέστιο και το γάλα από μόνα τους, δεν φάνηκαν να μειώνουν τον κίνδυνο καταγμάτων. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι γυναίκες συνήθως δεν παίρνουν την καθημερινή δόση βιταμίνης D που συστήνεται. Για το λόγο αυτό, είναι φρόνιμο να έχουν μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνη D. Θέλουμε να υπενθυμίσουμε ότι η βιταμίνη D βοηθά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και των καταγμάτων.
Η βιταμίνη D βρίσκεται μέσα στο συκώτι, στα ψάρια, τα δημητριακά και ορισμένα γάλατα που εμπλουτίζονται με τη βιταμίνη αυτή.
Ο οργανισμός μας μπορεί να συνθέσει τη βιταμίνη D όταν εκτίθεται στο φως του ήλιου. Οι υπερβολικές δόσεις μπορούν να προκαλέσουν ψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και εναποθέσεις ασβεστίου στους ιστούς.